Tęsknota za nowym buntem
Widzę w Demirskim tendencję do szukania wroga, sparingpartnera. Sprzeciw wobec korporacji, elit, hipermarketów ma pomóc w ideowym i artystycznym samookreśleniu - pisze Łukasz Drewniak w Dzienniku.
Paweł Demirski [na zdjęciu], rocznik 1976, dramatopisarz z nurtu "społecznie wrażliwego teatru szybkiego reagowania". Jedyne udane ideowe dziecko Macieja Nowaka, odchodzącego dyrektora Teatru Wybrzeże. Najmłodszy w Polsce kierownik literacki i etatowy teatralny dramaturg-konsultant. Pomysłodawca Szybkiego Teatru Miejskiego, cyklu spektakli w pozateatralnych przestrzeniach poruszających kwestie aborcji, neonazizmu, bezdomności, prostytucji. Autor trzech sztuk już wystawionych ("Padnij!", "From Poland with Love", "Wałęsa, historia wesoła a ogromnie przez to smutna") i dwóch czekających na premierę ("Polo", "Kiedy przyjdą podpalić twój dom..."). Demirski-dramaturg od początku lubił wkładać kij w mrowisko. Jedna z pierwszych jego sztuk, niedrukowani i niewystawieni dotąd "Nieprzytomni", opowiadała historię dziewczyny, która przez internet planuje samobójstwo. Narzeczonym z czatu, który ma jej dopomóc, okazuje się ksiądz-gej, który przyjeżdża do niej ze swoim partnerem. Demirski lubi być pierwszy i lubi być szybki. Świetnie wyczuwa koniunkturę, wie, jaki temat wstrzeli się w medialną glątwę, umie wskazywać punkty zapalne naszej codzienności. Chce zabierać głos w ważnych sprawach. Pisze jakby na zamówienie, odpowiadając na niewypowiedziane publicznie zapotrzebowanie.
Jego bohaterami są zwyczajni ludzie - w "Padnij!" żony oficerów wysłanych do Iraku marzą, żeby ich mężowie zamiast Diwaniji stabilizowali Lazurowe Wybrzeże. W "From Poland..." 20-letni listonosz i barmanka chcą uciec do Londynu, zatrzasnąć za sobą drzwi w kraju, w którym nic nikomu nie może się udać. "Wałęsa" odchodził, od schematu dramatu biograficznego w stronę przypowieści o zwyczajnym robotniku zamieszanym w wielkie przemiany, a kończył, sceną z bezrobotnymi pod supermarketem, szykującymi być może kolejną rewoltę.
Pogromca współczesności
Widzę w Demirskim tendencję do szukania wroga, sparingpartnera. Sprzeciw wobec korporacji, elit, hipermarketów ma pomóc w ideowym i artystycznym samookreśleniu. Bo jest w nim tęsknota za nowym buntem, jednolitym frontem generacyjnym. Zapewne Demirski chciałby być częścią jakiejś nowej lewicy, ale chyba nie do końca wie jeszcze, co to znaczy dla twórcy teatralnego być człowiekiem lewicy. Opowiadać o słabych i przegranych, ujmować się za słabymi i przegranymi, robić teatr wyłącznie dla nich? Przekonywać przekonanych? Demirski nie śmieje się z Polski, on Polsce współczuje. Szuka w niej miejsca dla siebie. Przymierza stroje i nakrycia głowy. Czapka błazeńska - nie, kitel lekarza-diagnostyka - nie bardzo, hełm rebelianta - nie. Order społecznika - kto wie? Autor z Teatru Wybrzeże ma wszystkie wady i zalety generacji nowych autorów. Ma umiejętność zapisywania prawdy współczesności i kłopot z odnalezieniem prawdy przeszłości. Najlepiej czuje się w czasie teraźniejszym, kiedy opowiada o dylematach swoich rówieśników, portretuje nasze społeczeństwo, chwyta i obrabia newsy z ostatniej chwili. Jego pióro staje się wtedy lekkie, trafia w punkt, patrzy na wiele spraw z niezwykłą świeżością, od nieoczekiwanej strony. Kiedy jednak próbuje rekonstrukcji światopoglądu innego niż dzisiejszy, traci pewność siebie, staje się bezradny. Nie do końca rozumie na przykład fenomen Sierpnia 1980, z dokumentów epoki i mitu Wałęsy nie skleja mu się wiarygodny obraz. Demirski-dramatopisarz chce się wyrwać z konwencji realistycznej, uniknąć doraźności czyhającej na każdym kroku na autorów takich jak on. Bywa, że dramat rozłazi mu się od dygresji, poszukiwań formalnych, dziwacznych struktur i ram konstrukcyjnych. Reżyser ma sporo pracy z ołówkiem. Z drugiej strony jest w nim żarliwość i autentyzm, nie wchodzi nigdy w cudze buty, nie przykleja się na siłę do żadnego pokolenia. Próbuje mówić za siebie.
