Człowiek przebiegły, człowiek naiwny
"Kolacja dla głupca" Francisa Vebera w reż. Zdzisława Derebeckiego w Bałtyckim Teatrze Dramatycznym w Koszalinie. Pisze Maja Ignasiak w Tygodniku Koszalińskim Miasto.
Niewiele jest w literaturze komediowej tak świetnie napisanych męskich dialogów, jak John Smith i Stanley Gardner w "May Day" Raya Cooneya oraz Pierre Brochant i Francois Pignon w "Kolacji dla głupca" Francisa Vebera. Obie sztuki, w odstępie roku, miały swe premiery w Bałtyckim Teatrze Dramatycznym. Obie wyreżyserował jego dyrektor Zdzisław Derebecki. Do obu scenografię zaprojektowała Natalia Kołodziej. Obie oprawił muzycznie Adrian Adamowicz. I, co najlepsze, w obu dwie główne role grają Bartosz Budny i Wojciech Kowalski. Bo i po co zmieniać coś, co świetnie się sprawdza?
"Kolacja dla głupca" to rzecz na wskroś francuska. Tym razem więc reżyser odparł pokusę zamiany nazwisk bohaterów na polskie i okraszenia tekstu rodzimymi realiami. Dzięki temu widz dowiaduje się, ile we Francji znaczy poborca podatkowy i jakim autorytetem cieszy się ordynator oddziału ortopedii. Podobnie, jak w "May Day", seria zabawnych pomyłek wynika nie z nadmiernej liczby wejść i wyjść, lecz stąd, że stacjonarny telefon dzwoni zawsze w nieodpowiedniej porze i odbierają go nie te osoby, co powinny. (Wejście w powszechny użytek telefonów komórkowych położyło kres całemu gatunkowi literackiemu!)
Tempo "Kolacji dla głupca" nie jest aż tak zawrotne, jak w "May Day", "Szalonych nożyczkach" i innych tego rodzaju farsach, które w ostatnich sezonach koszaliński teatr serwuje w obfitości swoim widzom. Jest w niej za to miejsce i czas na zastanowienie się, do którego z dwóch bohaterów jest nam bliżej? Od pierwszych scen jest bowiem jasne, że z jednego z nich pieniądze i władza uczyniły jednostkę, dającą sobie prawo do chamstwa, pogardy, drwiny wobec innych. Drugi intencje ma czyste, lecz na swoje nieszczęście wszystko pojmuje dosłownie i wprost. Może ma Zespół Aspergera?
Pierre jest więc cyniczny i zblazowany, Francois prostolinijny i naiwny jak dziecko. Francois myśli o innych, Pierre wyłącznie o sobie. - Na początku byłem zły, że dostałem rolę Pierre'a. Liczyłem, że zagram "głupca". Dopiero później potraktowałem ją jako wyzwanie - mówi Bartosz Budny. Oprócz Wojciecha Kowalskiego partnerują mu w tej roli Małgorzata Wiercioch jako zaprzyjaźniona lekarka, Adam Lisewski jako dobry kolega i Adrianna Jendroszek, bardzo ciekawie wchodząca w zespół BTD rolą żony Pierre'a. Jest oczywiście i kochanka, smacznie napisana i tak też zagrana przez Dominikę Mrozowską.
"Kolacją dla głupca" Bartosz Budny żegna się z koszalińską sceną po krótkim a wielce obiecującym na niej pobycie. Niejednego widza z pewnością to zasmuci. Pocieszeniem, poza oczywiście podziwianiem go w roli Pierre'a, mogą być wszystkie sceny z Piotrem Krótkim jako kochającym swoją pracę poborcy podatków. Warto więc pójść na "Kolację...", i to nie jeden raz. Z pewnością dołączy ona do spektakli, na które w Koszalinie obowiązkowo "się chodzi", poleca znajomym i traktuje jako antidotum na wszelkie doły, chandry i zniżki nastrojów. "Kolacja..." pojawi się na afiszu w najbliższą sobotę i niedzielę, a potem 8, 9 i 17 lutego.
- To niekoniecznie jest rozprawa o tym, czy więcej na świecie ludzi głupich, czy mądrych. Albo dobrych czy złych - mówi Wojciech Kowalski, obsadzony w wymarzonej przez swego scenicznego partnera roli Francoisa. Sam reżyser przyznał zresztą, że zazdrości mu tej roli jako aktor. - Prędzej, czy więcej jest ludzi wrażliwych, czy kierujących się rozumem. To jest właśnie dodatkowa płaszczyzna, że o postaci granej przeze mnie można powiedzieć: "No, głupek". A tak naprawdę jest wrażliwy człowiek... i chodzi o to, żeby z tej wrażliwości się nie wyśmiewać. Żeby w każdym widzieć to właśnie drugie dno, które jest w tym tekście. W każdym człowieku. Nie tylko to, co jest na wierzchu.
