Artykuły

Maria Seweryn z Unii Teatrów Niezależnych pisze do dyrektorki Instytutu Teatralnego Elżbiety Wrotnowskiej-Gmyz ws. listy beneficjentów Funduszu Wsparcia Kultury.

Warszawa, dnia 17 listopada 2020 r.
Unia Teatrów Niezależnych
 
Sz. P. Dyrektor Elżbieta Wrotnowska - Gmyz
 Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego

Szanowna Pani,
 Niepotrzebne gigantyczne zamieszanie i nieporozumienia, które wyniknęły po publikacji  listy beneficjentów Funduszu Wsparcia Kultury bardzo dotknęły również nas, teatry zrzeszone  w Unii Teatrów Niezależnych. I nie tylko z powodów finansowych, ale wobec wspaniałej pracy,  którą wykonał Instytut Teatralny, konsolidując środowisko, robiąc wiele kroków naprzód ku  lepszemu zrozumieniu zmieniającej się sytuacji rynku teatralnego, dostrzegając teatry  "niezależne" i wchodząc z nimi w prawdziwy dialog. Po raz pierwszy to Państwo dostrzegliście  całość środowiska pracodawców teatralnych i ponad wszelkimi podziałami mówiliście w Ich  imieniu.
 Od lat istnieje dyskusja na temat tego czym jest "instytucja kultury”. Według przepisów i  wbrew logice teatry „niezależne” nie są instytucjami kultury. Nasza działalność jednakże nie  rożni się absolutnie niczym od działalności teatrów państwowych. Jedyne co nas różni, to fakt,  że ponosimy osobiste ryzyko finansowe.
 FWK powstawał w warunkach trudnych i zdecydowanie nie sprzyjających stworzeniu  idealnego projektu.
Celem było wyjście naprzeciw trudnej sytuacji branży m.in. teatralnej. To jeden z sektorów  gospodarki, który ucierpiał dotkliwie, jest nadal zamknięty i nie ma szans na uruchomienie  swoich działań. Warunki udzielenia wsparcia finansowego, zostały oparte o zasadę zaufania  wobec podmiotów wnioskujących. W dobrej wierze stworzono kryteria bazujące na wartości  ekonomicznej tego sektora. Przyznawane wsparcie nie opiera się o dowolność wyboru  podmiotów, ale wynika z danych finansowych roku poprzedniego, przy uwzględnieniu  poziomu spadku obrotów w analogicznym okresie roku 2020.  
To zaufanie do uczciwej postawy obywatelskiej przyświecało powstaniu kryteriów wniosków  w formie oświadczeń każdego z podmiotów.  
Regulamin Funduszu przewiduje weryfikację prawdziwości danych oraz ich kwalifikowalność.  Wypłata środków, z założenia ma służyć podtrzymaniu działalności, możliwości wypłat i  utrzymania zespołu pracowniczego, by nie upadło jednocześnie tak wiele przedsiębiorstw.  Prawidłowe rozliczenie wpłaty z Funduszu stanowić będzie o słuszności realizowanych celów  podmiotu jaki otrzymał finansowanie. Jako sektor gospodarki, teatry niezależne opierają  swoje działania o nietypowe sposoby zatrudnienia. Są odpowiedzialne za rzesze osób  pozbawionych aktualnie pracy i uprawnień do pozyskania wsparcia z jakichkolwiek źródeł.  Aktorzy bez etatów, zaplecze techniczne, biura obsługi widowni, koordynatorzy, obsługa  komunikacji z widzami, pracownicy promocji, impresariaty, wreszcie producenci i pracownicy  produkcji…To całe grupy osób pominiętych we wsparciu ze względu na nietradycyjne modele  usług.
Wniosek zakładał odliczenie wszelkich otrzymanych wcześniej form wsparcia.
W sensie merytorycznym, projekt jest spójny i w oparciu o jego założenia system możliwej  weryfikacji zapewnia sprawdzenie prawdziwości oświadczeń.
Ekonomicznie ujmując kwestię - teatry niezależne należą do sektora gospodarki generującego  wpływy, a tym samym odprowadzającego podatki od dobrowolnie nabywanych biletów,  najczęściej pochodzące z działań bez dotacji.
Program FWK - to zbudowane w sytuacji potrzeby chwili rozwiązanie. Jego funkcja jest  nieoceniona. `FWK buduje nadzieję na przetrwanie, kontynuacje oraz utrzymanie  podstawowych funkcji przedsiębiorców. Kryteria nie budzą wątpliwości i nie są związane z  preferencjami.  
Cały projekt opierał się o zaufanie do postaw obywatelskich i zakładał prawdziwość  podawanych we wnioskach danych i oświadczeń.
W świetle trybu pracy, zawrotnego tempa działań oraz presji społecznej system  zaproponowanych kryteriów i rozwiązań odpowiada wszelkim normom. To przyszłe kontrole w tym przypadku będą ujawniały nieprawidłowości i skutkowały zwrotem  otrzymanych funduszy. Przedsiębiorcy ponoszą odpowiedzialność za swoje uczciwe postawy. Ministerialny model wsparcia, wypracowany w procesie długich rozmów w założeniu spełnia  swoją rolę.
Chcielibyśmy pomóc Ministrowi podjąć decyzję nie zaś zawieszać działania realnej pomocy.  Bez względu na kontrowersje jest to pomoc niezbędna a weryfikacja zasadności i  prawdziwości oświadczeń to jest doskonałe narzędzie na skuteczność działania Państwa.
Z ogromną wiarą, że wszystkie polskie teatry będą mogły otrzymać wsparcie wg idei  wspólnoty teatralnej, którą Państwo zainicjowali, trzymamy kciuki za dzisiejszą decyzję.
 

Maria Seweryn
Unia Teatrów Niezależnych

Studio Buffo Sp. z o. o. Scena Capitol Sp. z o. o. Agencja Artystyczna CERTUS Stowarzyszenie Druga Strefa Fundacja Edukacji Teatralnej i Artystycznej Teatr Fabryka Marzeń Studio Gudejko Sp. z o. o. Teatr Imka Sp. z o. o. Fundacja Kamila Maćkowiaka Komuna Warszawa Fundacja Krystyny Jandy na Rzecz Kultury  
Scena Relax Stowarzyszenie „Studio Teatralne Koło” Teatr MY Stowarzyszenie Teatru Konsekwentnego Tito Productions K. Fukacz D. Słonina Teatr Wolandejski Wrocławski Teatr Komedia Fundacja Wspierania Twórczych Inicjatyw „Atut”