Artykuły

Dziś [9 lutego] wieczorem w teatrze podzielą urodzinowy tort. Kiedy w 1897 roku w Sosnowcu ruszyła pierwsza scena, na ziemiach polskich działało tylko pięć teatrów: w Warszawie, Kaliszu, Lwowie, Lublinie i Krakowie. Po 110 latach pracy Teatr Zagłębia ma się czym pochwalić - pisze Sebastian Reńca w Dzienniku Zachodnim.

Dziś pracuje tam 86 osób, w tym 24 aktorów. Teatr to nie tylko, ci których podziwiamy na scenie. Żeby doszło do finału, jakim jest przedstawienie, potrzebny jest również zespół obsługi sceny.

Działają pracownie: perukarska, krawiecka, modelarska, stolarska, rekwizytornia, garderobiane, uwijają się montażyści sceny, pracownicy sekcji światła i dźwięku, suflerzy, inspicjenci. Ryszard Grochowina jest inspicjentem, który z Teatrem Zagłębia związany jest od pół wieku.

- To w teatrze szmat czasu. Pamiętam wielu dyrektorów i setki premier. W niektórych sztukach również sam występowałem. Do moich obowiązków należy czuwanie nad przebiegiem spektaklu od strony organizacyjno-technicznej. To ja zwołuję aktorów na scenę, pilnuję pracy techników. Wszyscy moi koledzy wiedzą o tym, że czasie przedstawienia lepiej się do mnie nie odzywać. Po prostu chcę mieć na oku wszystko, co dzieje się na scenie - mówi pan Ryszard.

Teatrowi szefuje Adam Kopciuszewski. Jednak, kiedy mija godzina 15 przestaje być dyrektorem, a staje się aktorem, na takich samych prawach, jak jego koledzy.

- Nie mam żadnej taryfy ulgowej u reżyserów. Tak samo jak koledzy jestem ochrzaniany przez reżysera, tak jak koledzy męczę się wykonując wszystkie zadania aktorskie na scenie. Czasami trzeba wylać naprawdę dużo potu, żeby tym zadaniom sprostać - mówi dyrektor Kopciuszewski.

Ostatnie huczne urodziny teatr obchodził w 1997 roku. Następne dziesięciolecie było pełne premier i ważnych wydarzeń.

- Wydaje mi się, że bardzo istotnym dla nas był przede wszystkim "Kordian" Juliusza Słowackiego, reżyserowany przez nieżyjącego już Zbigniewa Zasadnego. Ten spektakl sprawił, że Teatr Zagłębia zaistniał na arenie ogólnopolskiej i wzbudził zainteresowanie krytyki. Byliśmy zapraszani na różne festiwale. Zbyszek Zasadny stworzył nie tylko "Kordiana", ale rozpoczął u nas również serię przedstawień gombrowiczowskich - mówi Adam Kopciuszewski.

Sukces i uznanie Teatrowi Zagłębia przyniósł nie tylko Gombrowicz, ale też inne sztuki, m. in.: "Opera za trzy grosze", "Tango", "Czarująca szewcowa", "Czwarta siostra". Teatr ma również repertuar dla dzieci.

- Staramy się proponować widzom bardzo szeroką ofertę spektakli. Jednak nie jestem zwolennikiem pokazywania na scenie brutalnej rzeczywistości, którą mamy na co dzień. Człowiek, idąc do teatru, chce się oderwać od tej szarzyzny, po prostu być w innej rzeczywistości, w bajce - podkreśla Adam Kopciuszewski.

Z okazji urodzin odbędzie się w teatrze premiera "Wyzwolenia" Stanisława Wyspiańskiego, w reżyserii Bogdana Cioska. Obecny 2007 rok jest "Rokiem Wyspiańskiego", a sosnowiecki teatr jest pierwszym, który go rozpoczął. W tym roku zaplanowano jeszcze cztery premiery. Kolejną będzie sztuka "Bóg", uznane już dzieło Woody Allena.

* * *

Ważna jest wierność scenie

Adam Kopciuszewski, dyrektor Teatru Zagłębia:

Ten rok jest dla mnie ważny także dlatego, że 10 lat temu zostałem dyrektorem sosnowieckiego teatru. Nominację przyjąłem z tremą, radością, ale i poczuciem ogromnej odpowiedzialności. Gdy się obejmuje dyrekcję jednego z najstarszych teatrów w Polsce, sceny z ogromnymi tradycjami, na której występowały wielkie nazwiska, to świadomość tego wszystkiego jest ogromna. Stąd poczucie odpowiedzialności i te wszystkie obawy. Zanim zostałem dyrektorem przez kilkanaście lat byłem aktorem Teatrze Zagłębia. Znałem kolegów, środowisko i oczywiście publiczność. To wszystko ułatwiało mi wejście w kierowanie teatrem. Jednak zawsze uważałem, że kierowanie teatrem, to tylko pewna funkcja administracyjna. Natomiast aktorem byłem, aktorem pozostałem i jestem wierny tej scenie. Do dzisiaj nie reżyseruję, nie zmieniłem zainteresowań, jednak jeżeli mam propozycję zagrania, to czasem się zgadzam.

* * *

Historyczne ciekawostki

Oficjalna inauguracja sosnowieckiego teatru odbyła się 6 lutego 1897 roku. Na premierę wybrano "Zemstę" Aleksandra Fredry. Jednak spektakl rozpoczęto "Prologiem", napisanym specjalnie na tę okazję przez poetę Andrzeja Niemojewskiego.

Pierwszym dyrektorem teatru był Teofil Janowski. Sztuką, która rozpoczęła pierwszy sezon była "Madame Sans-Gene". W Teatrze Zagłębia ponoć bywała sama Gabriela Zapolska. W teatralnym archiwum zachowały się najstarsze egzemplarze programów przedstawień i imprez organizowanych w maju 1916 roku przez Towarzystwo Miłośników Sztuki Polskiej.

Na zdjęciu: Teatr Zagłębia w Sosnowcu.