Rzeszów. Szajna doktorem honoris causa Uniwersytetu Rzeszowskiego
Prof. Józef Szajna [na zdjęciu] - malarz, reżyser, scenarzysta - oraz historyk Feliks Kiryk otrzymali w środę tytuły doktorów honoris causa Uniwersytetu Rzeszowskiego.
W laudacji prof. Lech Sokół powiedział, że Józef Szajna "jako człowiek i artysta należy do tragicznych świadków XX wieku". Nawiązując do jego twórczości, w dużej mierze związanej z przeżyciami artysty w niemieckich obozach koncentracyjnych Auschwitz i Buchenwald, zauważył, że Szajna "zadaje pierwotne pytanie do Kaina - gdzie jest twój brat?". W ocenie Sokoła, Szajna "należąc do awangardy nie utracił kontaktu z szeroką publicznością".
"Ja nie jestem człowiekiem przebaczania. Nie mam tych upoważnień. Przebaczają ci, których wśród nas nie ma" - mówił podczas uroczystości Szajna.
W krótkim wystąpieniu 85-letni artysta zauważył, że jego "Replika" dotyczy nie tylko doświadczeń Auschwitz, ale "jest to protest przeciwko barbarzyństwu XX wieku". Wyraził nadzieję, że "barbarzyństwo XX wieku" nie powtórzy się w obecnym stuleciu.
Z kolei przedstawiając Feliksa Kiryka prof. Henryk Samsonowicz zwrócił uwagę na wkład tego historyka w rozwój badań historycznych polskiego średniowiecza. Kiryk jest autorem ok. 200 opracowań monograficznych polskich miast, głównie leżących w południowej Polsce. "Kiryk to nie jest nazwa własna człowieka, ale instytucji" - ocenił Samsonowicz.
Józef Szajna urodził się w 1922 r. w Rzeszowie. W czasie II wojny światowej był żołnierzem Związku Walki Zbrojnej, Armii Krajowej, więźniem niemieckich obozów koncentracyjnych w Auschwitz i Buchenwaldzie. Od 1972 r. jest profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie i kierownikiem podyplomowego Studium Scenografii. Kierował Teatrem Ludowym w Nowej Hucie oraz stworzonym przez siebie Centrum Sztuki Studio w Warszawie. Współpracował ze Starym Teatrem w Krakowie, Teatrem Śląskim w Katowicach, Teatrem Współczesnym we Wrocławiu, Teatrem Polskim w Warszawie oraz wieloma teatrami zagranicznymi. W 1997 r. powstała "Szajna Galeria" w Rzeszowie. Posiada także doktoraty honorowe Uniwersytetu w Oldenbergu i Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Feliks Kiryk urodził się w 1933 r. w Bukowsku koło Sanoka (Podkarpackie). Jest autorem ponad 350 prac naukowych, dotyczących głównie polskiego średniowiecza. Był m.in. rektorem Akademii Pedagogicznej w Krakowie. W latach 70. należał do inicjatorów utworzenia studiów historycznych w Rzeszowie. Jest doktorem honoris causa Uniwersytetu we Lwowie.
Uniwersytet Rzeszowski (UR) powstał w 2001 roku z połączenia Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Filii Uniwersytetu Marii Curie- Skłodowskiej w Lublinie i Zamiejscowego Wydziału Ekonomii Akademii Rolniczej w Krakowie. Na UR kształci się ponad 22 tys. studentów. Na dziewięciu wydziałach uczelni są 24 kierunki nauczania.
