Artykuły

Kto z trójmiejskich twórców i animatorów kultury w ubiegłym roku odniósł prawdziwy sukces? Który z muzyków nagrał ważną płytę, a który artysta oczarował nas tak skutecznie, że do dziś pamiętamy jego wystawę? Jaki spektakl teatralny najsilniej do nas przemówił? Książkę, którego z pisarzy zabralibyśmy na bezludną wyspę?

Dziś, podobnie jak rok temu, startuje plebiscyt, w którym nasi Czytelnicy wybiorą twórców, którzy w roku 2007 dokonali czegoś intrygującego, nowatorskiego, wartego zapamiętania, jednym słowem - wywołali Sztorm Roku. Bo tak też nazywa się nagroda, którą przyznamy w siedmiu artystycznych kategoriach: teatr, literatura, sztuki plastyczne, muzyka klasyczna, rock-jazz-muzyczna alternatywa, film i multimedia oraz organizator.

Ta ostatnia kategoria to nowość tegorocznego plebiscytu. Wiadomo, że żadna impreza, koncert, wystawa czy warsztaty nie powstają "same z siebie". Jednak osoby lub organizacje umożliwiające ich realizację często pozostają w cieniu. W tej kategorii chcemy wskazać na instytucje, których działalność wykracza poza "ustawowe obowiązki", osoby i stowarzyszenia dzięki którym w Trójmieście dzieje się więcej.

W tym roku w naszym plebiscycie staraliśmy się - po licznych, gorących dyskusjach w redakcji - ograniczyć liczbę nominacji w poszczególnych kategoriach do trzech. Mamy nadzieję, że nie straciliśmy przez to z oczu wydarzeń i dzieł ważnych; za to na pewno tym większe brawa należą się nominowanym - nawet, gdy Czytelnicy nie przyznają im nagrody. Oczywiście w paru przypadkach - w kategoriach, w których artyści z naszego regionu "dyktują warunki" na scenie ogólnopolskiej, jak to ma miejsce w przypadku chociażby muzyki rozrywkowej - takie ograniczenie okazało się niemożliwe.

Specjalną nagrodę Sztorm Roku 2007 dostaną organizatorzy Wydarzenia Roku. Te laury przyzna wspólnie redakcja "Gazety Wyborczej Trójmiasto".

Nominacje w kategorii teatr

1. Wojciech Kościelniak - za pomysł i realizację nowoczesnego musicalu o średniowiecznym świętym ("Francesco" w Teatrze Muzycznym). Bardzo udane przedsięwzięcie, mądry spektakl w niebanalnej formie, który nie ma nic wspólnego z nudną hagiografią.

2. Krzysztof Matuszewski - za stworzenie dwóch świetnych kreacji w spektaklach Teatru Wybrzeże - Dinny'ego w "Farsie z Walworth" Endy Walsha w reżyserii Adama Orzechowskiego oraz Meto w "Orkiestrze Titanic" Christo Bojczewa w reżyserii Rudolfa Zioło. W obu widowiskach Matuszewski w wiarygodny i poruszający sposób wcielił się w bohaterów "poharatanych" przez los.

3. Grupa Laokoona - czyli reżyser Jarosław Tumidajski oraz Anna Jankowska i Mirek Kaczmarek - za przygotowanie błyskotliwego, nowoczesnego, konsekwentnego i inteligentnego spektaklu "Grupa Laookona" na podstawie nieco zapomnianego dramatu Tadeusza Różewicza.

Nominacje w kategorii literatura

4. Krzysztof Kuczkowski - za tomik "Dajemy się jak dzieci prowadzić nicości" i widowisko słowno-muzyczne "Truposz" (przygotowane z Romanem Puchowskim), pokazujące dojrzałość stylistyczną, umiejętność pisania o uczuciach, talent do prowadzenia przewrotnej gry z kulturą masową oraz do posługiwania się mocną i poruszającą frazą.

5. Mateusz Skutnik - za album "Pan Blaki" (przygotowany z Karolem Konwerskim), pracę dojrzale prostą, wciągająco przejrzystą, zawrotnie intertekstualną, będącą dowodem na to, że filozofia może mieć także komiksowy wymiar, nic na tym nie tracąc, a raczej zyskując.

6. Paweł Huelle - za powieść "Ostatnia wieczerza", w kunsztowny sposób łączącą wątki lokalne, tematykę etyczno-moralną i dyskurs o sztuce, wartką akcję i refleksję na temat religii, książkę, będącą kolejnym konsekwentnym krokiem w pełni ukształtowanego, ale wciąż rozwijającego się autora.

Nominacje w kategorii rock, jazz, alternatywa

7. Przemek Dyakowski - za album "Melisa", który rzucił nowe światło na postać i twórczość tego artysty, pokazując, że jest muzykiem wszechstronnym. To płyta niezwykle zróżnicowana - pełną przestrzennych i harmonijnych kompozycji, ale też nagrań pulsujących swingiem czy calypso. To akustyczny, elegancki i znakomicie wykonany jazz na najwyższym poziomie. Atutem albumu są także precyzyjnie zaaranżowane utwory i dbałość o brzmienie, za co odpowiadał w roli producenta Leszek Możdżer.

8. Olgierd Walicki - za projekt "Kaszëbe", w którym udało mu się w niezwykły sposób połączyć tradycję kaszubską z muzyką współczesną. W ten sposób powstały kompozycje nawiązujące do współczesnej improwizowanej muzyki rockowej połączone z tekstami wykonywanymi w języku kaszubskim.

9. Mikołaj Trzaska - za dwie różnorodne płyty: "Kantry" i "Shofar", udowadniające wszechstronność tego muzyka i jego eksperymentatorską odwagę oraz za kompozycję przygotowaną z okazji 80. urodzin Güntera Grassa - odważną, bezkompromisową i całkowicie pozbawioną patosu, charakterystycznego dla tego typu przedsięwzięć.

10. Pink Freud - za album "Punk Freud", którym zespół udowadnia, iż wytycza obecne kierunki w polskiej muzyce improwizowanej. Surowe brzmienie, duża dynamika, sprężystość dźwięków, poszerzone instrumentarium, sprawiły, że to była najbardziej odważna artystycznie płyta w dorobku grupy. Album okazał się przełomowym krokiem dla zespołu, który dzięki niemu trafił pod skrzydła międzynarodowego wydawcy.

11. California Stories Uncovered - za stworzenie muzyki bardzo rzadko spotykanej na polskim rynku muzycznym, czyli niezwykle emocjonalnie brzmiących instrumentalnych rockowych suit. Oryginalność grupy została szybko dostrzeżona w całej Polsce, co zaowocowało trasą koncertową po kraju.

Nominacje w kategorii muzyka klasyczna

12. Julia Iwaszkiewicz - sopran, za udany debiut w partii Gildy w ,,Rigolettcie" Verdiego w Operze Bałtyckiej. Julia Iwaszkiewicz stworzyła autentyczną i interesującą kreację, śpiewając ładnej barwy, mocnym, dobrze ustawionym i sprawnym technicznie sopranem, a także wnosząc w postać duży ładunek dramatyzmu, co nie jest często spotykane u wykonawczyń tej partii.

13. Elżbieta Sikora - za kompozycję "Koncert Oliwski". Prawykonanie tego utrzymanego w nowoczesnej estetyce, oryginalnego stylistycznie utworu odbyło się podczas inauguracji jubileuszowego 50. Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Organowej w Oliwie. Elżbieta Sikora obecnie mieszka we Francji, natomiast tutaj ma swoje korzenie i sama mówi, że czuje się gdańszczanką.

14. Prof. Marek Podhajski, teoretyk muzyki - za pozycję ,,Kompozytorzy polscy 1918-2000". Książka ta jest wydawnictwem na polskim rynku wyjątkowym, gdyż znacznie wykracza zarówno w formie, jak i treści poza granice zwykłego leksykonu. Skupia bowiem na jednej płaszczyźnie różne nurty kultury muzycznej: wysokiej, użytkowej, popularnej; sztuki, rzemiosła i rozrywki; kompozytorów o znaczącym dorobku i twórców mniejszego formatu. Przedstawia poza tym nie tylko biografie i dokonania poszczególnych kompozytorów, ale - co szczególnie istotne - jest również zwartym kompendium wiedzy o Polsce XX wieku, jej dziejach i kulturze.

15. Polski Chór Kameralny Schola Cantorum Gedanensis pod dyrekcją Jana Łukaszewskiego - za organizację drugiej już edycji festiwalu Mozartiana, szczególnie zaś za niezwykle wierne stylistycznie wykonanie "Requiem" Mozarta (wraz z brytyjskim zespołem Academy of Ancient Music). Historycznie inspirowany wspólny występ Academy of Ancient Music i Polskiego Chóru Kameralnego, gdzie wykorzystano dawne instrumenty i maniery wykonawcze, pozwolił gdańskim melomanom odkryć w znanym dziele zupełnie nowe piękno. Na uwagę zasługuje również najnowsza płyta chóru "Sacred Music".

Nominacje w kategorii film i multimedia

16. Maciej Szupica - za oryginalne teledyski do piosenek "Dziwny jest ten kraj" grupy Pink Freud oraz "Black Is The Night" DJ-a Vadima, zrealizowane w coraz rzadziej spotykanej technice animacji poklatkowej. Obie prace startowały w konkursie zeszłorocznego Festiwalu Polskich Wideoklipów Yach Film, "Dziwny jest ten kraj" zdobył Grand Prix imprezy.

17. Abelard Giza - za scenariusz i reżyserię pełnometrażowej komedii "W stepie szerokim", wyróżnionej w konkursie niezależnym zeszłorocznego Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Giza udowodnił, że w ramach filmowego offu można realizować świetne kino rozrywkowe, nie obrażające inteligencji widza, bardzo dobrze zrealizowane technicznie i świetnie zagrane. Co więcej - twórca pokazał, że taki film można w całości przygotować w Trójmieście.

18. Anna Maliszewska - za wstrząsający, głęboki pod względem psychologicznym i opowiedziany w oryginalny sposób film "Pokój szybkich randek", jeden z ciekawszych rodzimych debiutów ostatnich lat, udane rozszerzenie wachlarzu możliwości twórczych artystki, znanej do tej pory przede wszystkim jako autorka wideoklipów.

Nominacje w kategorii sztuki plastyczne

19. Peter Fuss - niezależny artysta, "miejski partyzant" działający pod pseudonimem, konsekwentnie ukrywający się swą tożsamość. Zasłynął serią nielegalnie wlepianych plakatów, krytykujących polską rzeczywistość - polityczną, społeczną i obyczajową (np. seria billboardów o miłości). Ironią i dowcipem wykazał się też kopiując okrzykniętą arcydziełem pracę Damiena Hirsta "For the Love of God". W wydaniu Fussa ta wyceniona na 100 mln dolarów, wysadzana brylantami ludzka czaszka, skrzyła się podobnie, tyle, że blaskiem plastikowych szkiełek.

20. Tomasz Bogusławski - za tworzony od lat cykl nasyconych metaforą plakatów teatralnych, a szczególnie za realizacje dla Teatru Miejskiego im. Gombrowicza w Gdyni (m. in. plakat Festiwalu R@port). Plakat Bogusławskiego do "Nocy Walpurgii" Wieniedikta Jerofiejewa dla... nieistniejącego gdańskiego Teatru Rekwizytornia zdobył w 2007 roku Grand Prix 20. Biennale Plakatu Polskiego w Katowicach.

21. Julita Wójcik - za nieustające ingerowanie sztuką w życie codzienne, za sprawą dzieł ulotnych, trudno dostrzegalnych, ale poruszających i pełnych poczucia humoru ("If You See Something, Say Something", "Pejzaż unistyczny", "Autostazione")

Nominacje w kategorii organizator

22. Instytut Sztuki Wyspa i Modelator. Wyspa za przygotowanie intrygującej wystawy "Nic nie poczujesz. O Panice, Obsesji, Rytualności i Znieczuleniu", tym ciekawszej, że prezentowane tam prace międzynarodowych artystów więcej mówiły o prywatności, niewypowiedzianych emocjach, lęku i poskramiających go rytuałach, niż o historii i polityce.

Modelator - za konsekwentne rozwijanie bloga o sztuce Trójmiasta, oraz za zorganizowanie projektu PL ART 2007 - pierwszego wyjazdu polskich artystów na londyńskie targi Art Car Boot Fair. Prezentowane prosto z samochodu dzieła m.in. Anny Witkowskiej, Magdy Bielesz, Grzegorza Klamana, Petera Fussa czy Doroty Nieznalskiej miały pokazać Anglikom, że Polak w Londynie to nie tylko ciężka praca, ale i dobra sztuka.

23. Nadbałtyckie Centrum Kultury - za kolejną, bardzo bogatą edycję festiwalu "Okno na świat", podczas którego wystąpiło kilkanaście zespołów z całego świata, na czele z gwiazdą muzyki reggae Misty in Roots, oraz za znakomicie zorganizowaną czterodniową imprezę pod hasłem Metropolia jest Okey, gdzie wystąpiły 33 zespoły oraz 5 teatrów niezależnych z Trójmiasta. Festiwal przygotowany w rekordowo krótkim czasie odbył się w trzech najważniejszych trójmiejskich klubach, okazał się wielkim sukcesem i świętem sztuki. Osobne brawa dla kuratorki Agaty Rogoś za podkreślającą 15 urodziny NCK wystawę "Artist In Wonderland", w iście czarujący sposób opowiadającą o współczesnym świecie z pogranicza snów, wizji i horroru.

24. A Ku Ku Sztuka - Stowarzyszenie A Kuku Sztuka - młody, prężnie rozwijający się kolektyw animatorów kultury. Choć organizują imprezy z różnych dziedzin, każde wydarzenie charakteryzuje nowatorskie wykonanie i ambitny przekaz. W 2007 roku Stowarzyszenie przygotowało m. in.: warsztaty poetyckie "Planeta twórczość. Sztuka uwodzenia muz", przegląd "Film od morza", Festiwal Filmowy "All About Freedom", czy wreszcie - głośny w całej Polsce - festiwal muzyczno-wizualny "Transvizualia".

Nominowali: Mirosław Baran, Katarzyna Chmura, Katarzyna Fryc, Przemysław Gulda, Jakub Knera, Aleksandra Kozłowska, Katarzyna Moritz, Łukasz Stafiej, Mirella Wąsiewicz

JAK GŁOSOWAĆ

Kupony będziemy drukować do 11 lutego, na wypełnione czekamy do 19 lutego. Również do 19 lutego można przysyłać SMS-y. Aby zagłosować należy wysłać SMS pod numer 70007 (koszt 0,61 zł z VAT). Na początku każdej wiadomości wpisz: SZTORM numer kandydata, na którego chcesz głosować oraz swoje imię i nazwisko, np.: SZTORM 13. jan kowalski.

Wśród czytelników biorących udział w plebiscycie rozlosujemy nagrody: kamerę cyfrową, 2 ipody, 30 podwójnych zaproszeń do Multikina oraz 30 podwójnych zaproszeń do trójmiejskich teatrów.

Na zdjęciu: "Francesco", reż. Wojciech Kościelniak, Teatr Muzyczny, Gdynia.