Artykuły

Prezentacje konkursowe i pozakonkursowe słuchowisk radiowych oraz spektakli Teatru TV, warsztaty i spotkania z gwiazdami - w piątek 5 czerwca rusza w Sopocie IX Festiwal Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej Dwa Teatry.

Sopockie Dwa Teatry są doskonałą okazją, by ocenić kondycję i pozycję teatru w mediach publicznych - Polskim Radiu i TVP. W konkursie festiwalu startuje szesnaście najlepszych zeszłorocznych spektakli oraz piętnaście słuchowisk. W tym roku organizatorzy mieli poważne problemy z domknięciem budżetu; w efekcie Dwa Teatry skrócono z czterech do trzech dni. - Cieszę się, że Dwa Teatry się odbędą, bo to jedyny tego typu festiwal w Europie - mówi Bogumił Osiński, dyrektor imprezy. - Nie byłoby to możliwe bez wyjątkowo hojnej pomocy samorządów; miasta Sopot i urzędu marszałkowskiego województwa pomorskiego.

Czy kryzys odbił się też na konkursowych prezentacjach? - Mogę śmiało powiedzieć, że w ostatnich latach obecność teatru na naszych antenach praktycznie się nie zmieniła - mówi Andrzej Brzoska, dyrektor Teatru Polskiego Radia. - W ciągu roku w Warszawie produkujemy ciągle około 100 nowych słuchowisk. Nowością są nasze słuchowiska teatralne dla dzieci. Gorzej z rozgłośniami regionalnymi, które są niezależnymi jednostkami. Tam, mam wrażenie, produkcję słuchowisk bardzo się ogranicza. Widać to naocznie po niewielkiej liczbie zgłoszeń z regionu ta tegoroczny konkurs Dwa Teatry. Ważne jest dla nas to, że słuchowiska mają teraz swoje drugie życie w formie audiobooków, na płytach audio lub w internecie. I w tej formie cieszą się coraz większą popularnością.

Jaki jest sposób, aby zachęcić odbiorców do wybrania teatru radiowego? - Od lat ten sam - uważa Brzoska. - Przede wszystkim dobry tekst i dobrzy aktorzy. Jeżeli chodzi o teksty, to stawiamy na klasykę i polskich debiutantów. Tych drugich mamy u nas co roku nawet kilkudziesięciu. A aktorzy? Nie ma ich co nawet wymieniać - współpracują z nami praktycznie wszyscy najważniejsi aktorzy znani z telewizji, kin czy scen teatralnych.

- W Teatrze TV wyprodukowaliśmy w zeszłym roku kilkanaście spektakli, czyli tyle samo, co w latach ubiegłych. Ale problemem pojawi w tym roku - przyznaje Wanda Zwinogrodzka, dyrektor Teatru Telewizji Polskiej. - Powody są oczywiste; kryzys, który dotknął wszystkie instytucje. W TVP zmniejszyły się gwałtownie wpływy zarówno z reklam, jak i z abonamentu. Mam nadzieję, że odbije się to nie na ilości premier, ale co najwyżej na skromniejszej inscenizacji.

W sopockim konkursie ponownie wystartuje parę realizacji Sceny Faktu, czyli sztuk inspirowanych autentycznymi, historycznymi wydarzeniami. Projekt okazał się niesamowitym sukcesem pod względem oglądalności, realizacje Sceny Faktu także parokrotnie w ostatnich latach na Dwóch Teatrach zdobywały Grand Prix. - Z naszego punktu widzenia ten cykl świetnie się sprawdził - przyznaje Winogrodzka. - Nad czym, paradoksalnie, trochę ubolewam. Bo w cieniu Sceny Faktu pozostają nasze produkcje tradycyjne, w których mamy ciągle frapujące realizacje, będące adaptacjami wyśmienitej literatury dramatycznej.

W tym roku po raz pierwszy na równych prawach w konkursie Dwóch Teatrów wystartują telewizyjne rejestracje spektakli scenicznych, przygotowywane od paru lat przez TVP Kultura. Wśród nich znajdą się tak głośne tytuły jak "Burza" Szekspira w reżyserii Krzysztofa Warlikowskiego z TR Warszawa, monodram "Seks, prochy i rock&roll" Erica Bogosiana z łódzkiego Teatru im. Jaracza (reż. Jacek Orłowski) czy "Teczki" niezależnego Teatru Ósmego Dnia. Po raz pierwszy przyznana zostanie regulaminowa nagroda za "twórczą realizację telewizyjną spektaklu teatralnego".

Jednak Dwa teatry to nie tylko prezentacje konkursowe. Przypomniane zostaną realizacje telewizyjne i radiowe zmarłego w zeszłym roku aktora i reżysera Krzysztofa Zaleskiego, któremu tegoroczny festiwal jest poświecony. Niewątpliwą atrakcją imprezy będą sobotnio-niedzielne spotkania z gwiazdami. W tym roku porozmawiać będzie można m. in. z Dominiką Ostałowską, Stanisławą Celińską, Zbigniewem Zamachowskim i Cezarym Żakiem.

Wyniki konkursu poznamy w niedzielę wieczorem. Słuchowiska radiowe w tym roku nagrodzą: aktorka Ewa Ziętek, reżyser, lider niezależnego Teatru Wierszalin Piotr Tomaszuk, kompozytor Edward Pałłasz, pisarz, poeta i wiceprezydent Sopotu Wojciech Fułek oraz wieloletni kierownik literacki Teatru Polskiego Radia Wacław Tkaczuk. Grand Prix dla najlepszego spektaklu telewizyjnego przyznają: reżyser, scenarzysta i producent Juliusz Machulski, pisarz marek Nowakowski, aktorka Dominika Ostałowska, kompozytor Jerzy Satanowski oraz operator Arkadiusz Tomiak. Finałową galę Dwóch Teatrów obejrzeć można na żywo 7 czerwca o godz. 21 w TVP Kultura. Retransmisja we wtorek 8 czerwca o godz. 23 w TVP1.

Trójmiasto na Dwóch Teatrach

W sekcji radiowej festiwalu wysłuchać będzie można pary słuchowisk, przygotowanych na podstawie tekstów trójmiejskich twórców. Poza konkursem zaprezentowana zostanie realizacja "Gdańsk. Dwa miasta - te same ulice" autorstwa gdańskiego poety i publicysty Antoniego Pawlaka (w reż. Andrzeja Piszczatowskiego). O nagrody Dwóch Teatrów walczyć będą słuchowiska gdańskiego poety i dramaturga Władysława Zawistowskiego ("Rozstrzelana warta honorowa" w reż. Henryka Rozena, wyprodukowana przez Radio Gdańsk) oraz sopockiego poety, redaktora naczelnego "Toposu" Krzysztofa Kuczkowskiego ("Opowieść o truposzu", reż. Henryk Rozen).