Festiwal Szekspirowski: Kupiec pełen namiętności
XIII Festiwal Szekspirowski w Gdańsku. Pisze Grażyna Antoniewicz w Polsce Dzienniku Bałtyckim.
Uwielbiam Festiwal Szekspirowski między innymi za to, że jest pełen niespodzianek.
Nie zapomnę Otella, który wyglądał jak Rambo. To na tym festiwalu Lady Makbet była mężczyzną, a kupiec wenecki Shylock okazał się kobietą, Julia pływała w akwarium, a akcja kronik toczyła się w rzeźni.
W tym roku festiwal wystartował mocno i zaskakująco. Na sobotniej inauguracji zobaczyliśmy Kupca weneckiego teatru The Watermill z Wielkiej Brytanii. Szekspirolodzy napisali tomy rozpraw na temat kompleksów i szaleństw szekspirowskich postaci. Hamlet cierpi na kompleks Edypa, bohaterowie Tytusa Andronikusa - to w większości psychopaci. O tej najkrwawszej tragedii Williama Jan Kott pisał: Gdyby sztuka miała VI aktów, Szekspir dobrałby się do widzów w pierwszych rzędach i kazałby im zginąć w okrutnych męczarniach. Także komedie, a za takową uważa się Kupca weneckiego, nie są wolne od okrucieństwa i przemocy. Żyd-lichwiarz Shylock ma w tej sztuce zbrodniczy weksel, który pozwala mu wyciąć funt mięsa z ciała dłużnika-Antonia, chyba że nieszczęśnika uratują prawnicze sztuczki.
Akcja spektaklu teatru The Watermill dzieje się - w męskim więzieniu. Role kobiece odgrywają więc panowie, jak niegdyś w elżbietańskiej Anglii. Na scenie zbudowano trzykondygnacyjne lochy. Ruchome klatki, rytmiczne uderzenia w kraty stwarzają poczucie zagrożenia. Książę stał się strażnikiem. Króluje brutalna przemoc, kult pieniądza - kipią namiętności. Ginące w mroku cele to piekielne kręgi, do których wstępują bohaterowie. Reżyser Edward Hall zabrał widzów w niepokojącą podróż na ciemną stronę. Szekspirowski tekst zabrzmiał niezwykle współcześnie. Tytułowy Shylock to z jednej strony bezwzględny lichwiarz, z drugiej zaś skrzywdzony człowiek, któremu odebrano najpierw godność, potem córkę, w końcu majątek, religię, dobre imię i zrobiono go dłużnikiem litości swych wrogów. Wielkim atutem spektaklu była strona muzyczna. Ktoś powie, że niepotrzebnie wyeksponowano wątki homoseksualne, ale przecież są one wpisane w szekspirowski tekst. Czymże jest bowiem uczucie Antonia i Bassanio, jeśli nie miłością? To, że oglądamy relacje homoseksualne, nie stanowi interpretacyjnej nowości.
W kuluarowych rozmowach padały opinie, że zapowiada nam się wyśmienity festiwal, mimo iż trzynasty. Największą gwiazdą festiwalu ma być legendarna formacja The Wooster Group ze Stanów Zjednoczonych, która zaprezentuje Hamleta. Niewątpliwą atrakcję stanowić będzie również spektakl Petera Brooka - Warum, Warum, ale niespodzianek jest więcej.
W poniedziałek zobaczymy:
godz. 16.00 - Sen nocy letniej The Whatermill Theatre, Wielka Brytania, teatr Wybrzeże, Gdańsk;
godz. 20.00 - Hamlet The Wooster Group, USA Teatr Muzyczny w Gdyni;
godz. 20.00 - Sen nocy letniej Akademia Teatralna w Warszawie, scena Malarnia teatr Wybrzeże;
godz. 21.30 - Kupiec wenecki The Whatermill Theatre, teatr Wybrzeże, Gdańsk.
