Artykuły

Egzekucja Igo Syma

7 marca 1941 - O godz. 7.10 oddział bojowy kontrwywiadu ZWZ Okręgu Warszawa Miasto wykonał wyrok na Igo Symie.

Igo (Julian) Sym, przedwojenny aktor filmu polskiego i niemieckiego w czasie okupacji występujący jako Niemiec, podjął się zorganizowania w stolicy "polskiego" życia teatralnego wedle wskazań Propaganda-Abteilung, za co został wynagrodzony stanowiskiem w Teatrze m. Warszawy oraz koncesjami na teatr Komedia przy Kredytowej, kino Helgoland (Palladium) przy Złotej itd. Sym zajmował się również działalnością szpiegowską. Kontrwywiad Związku Walki Zbrojnej postanowił go zlikwidować jako specjalnie niebezpiecznego agenta niemieckiego. Akcją tą, mającą swoją dramatyczną historię, kierował reżyser Komedii i zarazem szef jednej z brygad kontrwywiadu, Niewiarowicz (pseudonim: "Łada"). Wyrok wykonali bojowcy ZWZ: chorąży "Zawada" (Roman Rozmiłowski), ppor. "Szary" i kpr. "Mały", Gubernator Warszawy Fischer ogłosił natychmiast rozporządzenie zapowiadające przesunięcie godziny policyjnej, kontrybucje pieniężną i rozstrzelanie zakładników w wypadku niewykrycia sprawców. 11 marca w Palmirach stracono 21 mężczyzn, aresztowanych w związku z innymi sprawami, m.in. dwu profesorów UW: historyka Kazimierza Zakrzewskiego i biologa Stefana Kopcia. Na murach ukazały się listy gończe za aktorem i oficerem rezerwy posiadającym odznaczenia bojowe Dobiesławem Damięckim i aktorką Ireną Górską, podejrzanymi o dokonanie zamachu. Tropy były mylne, a sprawa wymknęła stąd, że Damięcki niedługo przedtem, w stanie silnego podniecenia, wypowiadał w paru lokalach (między innymi w barku aktorskim w podziemiach Teatru Polskiego), co Polacy myślą o Symie. W konsekwencji Damięcki wraz z żoną, będącą w zaawansowanej ciąży, musiał uciekać z Warszawy. Do końca wojny ukrywał się w gminie Czystocice pod Ostrowcem Świętokrzyskim jako nauczyciel wiejski Stanisław Bojanowski, prowadząc zresztą ożywioną działalność konspiracyjną. "Mordkommision Igo Sym" prowadziła dochodzenie, bezskuteczne do końca, ale powodujące liczne aresztowania w świecie teatralnym oraz zesłanie do Oświęcimia Schillera (nr obozowy 13579), Jaracza (nr 13580), Bronisława Dardzińskiego (nr 13579), Tadeusza Kańskiego i Zbigniewa Sawana (Stanisław Marczak-Oborski, "Teatr czasów wojny 1939-45").

Pracownia

X
Nie jesteś zalogowany. Zaloguj się.
Trwa wyszukiwanie

Kafelki

Nakieruj na kafelki, aby zobaczyć ich opis.

Pracownia dostępna tylko na komputerach stacjonarnych.

Zasugeruj zmianę

x

Używamy plików cookies do celów technicznych i analitycznych. Akceptuję Więcej informacji