Jon Fosse
FOSSE Jon
(ur. 29 września 1959, Haugesund, Norwegia)
Pisarz i dramaturg. Uznany za jednego z najwybitniejszych współczesnych dramatopisarzy europejskich. Pisze w języku nynorsk. Wychował się i mieszka na Zachodnim Wybrzeżu Norwegii, gdzie umieszcza często akcję swoich utworów. Jako dwudziestolatek zdał maturę i przeprowadził się do Bergen, by rozpocząć studia. Zadebiutował w 1983 roku powieścią "Czerwone, czarne". Dwa lata później wydał książkę "Zamknięta gitara", a w 1986 roku tomik poezji "Anioł z wodą w oczach". W roku 1989 wraz z Alf-Kre Bergiem napisał książkę dla dzieci "Nieskończenie późno", za którą otrzymał Nagrodę Literacką dla Literatury Dziecięcej w Języku Nynorsk. Od 1994 roku Fosse wraz z innym norweskim pisarzem Janem Kjrstadem redaguje czasopismo "Książka". Piastuje także ważne funkcje w norweskich stowarzyszeniach pisarzy.
Jego pierwsza sztuka teatralna zatytułowana "I nigdy się nie rozłączymy" miała premierę w 1994 roku na deskach Den Nationale Scene w Bergen. Do tej pory ma w swoim dorobku dwadzieścia pięć dramatów, z których najbardziej znane to "Imię" (1995) i "Dziecko" (1997). Fosse jest także autorem powieści, poezji, książek dla dzieci i esejów. Jego twórczość, zaliczana do norweskiego postmodernizmu, przetłumaczono na ponad czterdzieści języków, a dramaty wystawiono na ponad stu dwudziestu scenach świata. O jego znaczeniu niemiecki tygodnik "Die Woche" napisał: "Na początku był Henryk Ibsen, następnie nie było nic, a teraz mamy Jona Fossego". Fosse jest minimalistą słowa - jego postacie mówią oszczędnie, często powtarzają swoje kwestie. Słownictwo dramatruga jest bardzo skromne. Akcja w jego utworach rozwija się wolno - to napięcie między postaciami jest tu najważniejsze, a nie wydarzenia. Jona Fossego fascynuje zwyczajność i samotność. Jego bohaterowie borykają się z emocjonalnym chłodem, nieumiejętnością tworzenia więzi międzyludzkich. Ta "zwyczajność" problemów podejmowanych przez pisarza sprawia, że jego utwory cieszą się tak dużym uznaniem.
Pisarz jest także tłumaczem. Przekłada książki na język nynorsk - między innymi utwory Federico Garcíi Lorki, a także "Peer Gynta" napisanego przez Henryka Ibsena w bokmlu.
