Richard Rodgers
Ur. 28 VI 1902, Nowy Jork. Zm. 31 XII 1979, Nowy Jork.
Należał do wielkiej piątki amerykańskich twórców muzyki rozrywkowej: Irving Berlin, Jerome Kern, George Gershwin, Richard Rodgers, Cole Porter. Piątki, która zrewolucjonizowała produkcje Broadwayu, nadała nowy kierunek musicalowej formie, odrywając ją ostatecznie od europejskich rodowodów i koligacji. "Statek komediantów" Kerna i "Oklahoma" Rodgersa to dwa najważniejsze wydarzenia w historii amerykańskiego musicalu lat 1900-60, próba (udana na ogół) stworzenia formuły specyficznej folk-opery, ludowej opery Nowego Świata. Długoletnią, obejmującą ponad pół wieku działalność Rodgersa na Broadwayu podzielić można na dwa zasadnicze okresy: jego współpracę z Lorenzem Hartem (1919-42) i współpracę z Oscarem Hammersteinem II (1943-60).
Rodgers interesował się teatrem muzycznym od dziecka. Mając 15 lat napisał już show "One Minute Please", wystawiony przez Klub Chłopięcy w nowojorskim hotelu Plaza, mając 17 lat poznał (starszego od siebie o 7 lat) Harta, autora zabawnych, wdzięcznych tekstów, i nawiązał z nim współpracę, która miała przetrwać 25 lat. Napisali wspólnie przedstawienie studenckie "Fly With Me" (1919), które zyskało spore uznanie fachowców i miało ogromne powodzenie, a także piosenkę "Any Old Place With You", którą udało im się umieścić w rewii "A Lonely Romeo" na Broadwayu (1919). Rodgers miał wtedy 17 lat!... Po tych pierwszych sukcesach nikt jednak nie przedstawiał im nowych propozycji. Rodgers przestał pisać, zaczął studiować teorię muzyki w Instytucie Muzycznym (obecna Szkoła Juilliarda). Powrócił razem z Hartem na Broadway, prezentując rewię "The Garrick Gaieties" (1925); spektakl spotkał się z dużym zainteresowaniem i potem już - w ciągu 25 lat - Rodgers i Hart napisali 27 musicali, z których wiele lansowało nowe tematy, nowe rozwiązania muzyczne i konstrukcyjne, było znaczącymi pozycjami w historii amerykańskiego teatru muzycznego. Oto ważniejsze z nich (w nawiasach tytuły ich przebojów):
"Dearest Enemy" (1925), "The Girl Friend" (1926), "Peggy-Ann" (1926), "A Connecticut Jankee" wg "Jankesa na dworze króla Artura" Marka Twaina (1927), "Present Arms" (1928), "America's Sweetheart" (1931), "Jumbo" (1935; "The Most Beautiful Girl In the World", "My Romance"), "On Your Toes" (1936), "Babes in Arms" (1937; "My Funny Valentine", "The Lady Is a Tramp", "Johnny One Note"), "I'd Rather Be Right" (1937), "I Married an Angel" (1938; "Spring Is Here"), "The Boys from Syracuse" wg "Komedii omyłek" Szekspira (1938; "Fallin' In Love With Love"), "Pal Joey" (1940; "Bewitched, Bothered and Bewildered"), "By Jupiter" (1942). Wspólnie z Hartem napisał także muzykę do filmu z Chevalierem "Kochaj mnie dziś" (1932; "Love Me Tonight"), znalazły się w niej dwa świetne przeboje - "Mimi" i "Lover".
W 1942 współpraca z Hartem ze względu na jego zły stan zdrowia i poalkoholowe depresje psychiczne zaczęła układać się coraz gorzej. Rodgers, szukając innego autora tekstów, nawiązał kontakt z Oscarem Hammersteinem II, którego znał jeszcze ze szkolnych czasów. W kilka miesięcy po premierze "Oklahomy", ich pierwszego wspólnego musicalu, Hart zmarł (22 XI 1943) i Rodgers przez 18 lat współpracował już nierozerwalnie z Hammersteinem II, tworząc w tym okresie najlepsze swoje musicale. Były to: "Oklahoma!" (1943; "Oh, What a Beautiful Morning", "People Will Say We're In Love"), "Carousel" wg Liliom Molnara (1945), "Allegro" (1947), "South Pacific" (1949; 'Some Enchanted Evening"), "The King and I" (1951; "Hello Young Lovers"), "Me and Juliet" (1953), "Pipe Dream" (1955), "The Flower Drum Song" (1958), "The Sound of Music" (1959; "The Sound of Music", "Climb Every Mountain"). Po śmierci Hammersteina II (23 VIII 1960) Rodgers sam zdecydował się napisać teksty piosenek kolejnego musicalu "No Strings" (1962), po czym nawiązał współpracę z autorem tekstów do "West Side Story", młodszym od siebie o blisko 30 lat Stephenem Sondheimem; ich musical nosił tytuł "Do I Hear the Waltz" (1965; "Do I Hear the Waltz").
Ostatnie musicale Rodgersa - to "Two by Two" (1970), "Rex" (1976) i "I Remember Mama" (1979). Opublikował również obszerną autobiografię: "Musical Stages" (1975). W naszej TV oglądaliśmy filmową biografię Rodgersa i Harta: "Melodie z dawnych lat" ("Words and Music", USA 1948). W roli Rodgersa wystąpił Tom Drake, w roli Harta - Mickey Rooney.
Źródło: Przewodnik Operetkowy Lucjan Kydryński, PWM 1994
