Kalendarium

24 sierpnia 1968

Protest Mrożka przeciwko interwencji w Czechosłowacji

Paryż: Sławomir Mrożek ogłasza w „Le Monde”, a potem w paryskiej „Kulturze” protest przeciwko interwencji armii Układu Warszawskiego w Czechosłowacji; w rezultacie od 4 września jego dramaty znikają na cztery lata ze scen PRL (w tym grane od 1965 z wielkim powodzeniem Tango w Teatrze Współczesnym w Warszawie).

„To, co wtedy czuje, nazwie później: „ślepa furia”.
Siada przy stole, by napisać krótki list. Wkrótce drukują go „Le Monde” i „Kultura” paryska:
Jestem pisarzem polskim, nie emigrantem, członkiem Związku Literatów Polskich. Wobec czynnego udziału Rządu PRL w zbrojnej agresji na Czeską Socjalistyczną Republikę Ludową i okupacji wojskowej tego kraju, oświadczam, co następuje: Protestuję przeciwko tej akcji. Jestem solidarny ze wszystkimi Czechami i Słowakami, którzy się tej akcji sprzeciwiają. Szczególnie z moimi towarzyszami, pisarzami czeskimi i słowackimi, którzy są prześladowani i więzieni.”  
(Małgorzata I. Niemczyńska, Polowanie na Mrożka, „Gazeta Wyborcza” 2013 nr 245)

Wojska pięciu państw Układu Warszawskiego  (ZSRR, Polska, Niemiecka Republika Demokratyczna, Węgry, Bułgaria) wkroczyły na terytorium Czechosłowacji w nocy z 20 na 21 sierpnia 1968. Celem operacji, noszącej kryptonim „Dunaj”, było stłumienie liberalizacji politycznej w Czechosłowacji rozpoczętej 5 stycznia tego roku po  objęciu władzy przez Alexandra Dubčeka. 8 września 1968 w Radomiu, podczas uroczystych dożynek, na stadionie w Radomiu w akcie protestu przeciw tej agresji dokonał samospalenia Ryszard Siwiec. Pół roku później, 16 stycznia 1969 na Placu Wacława w Pradze dokonał samospalenia Jan Palach (zmarł trzy dni później na skutek odniesionych ran), który prawdopodobnie nie wiedział o czynie Siwca, o którym Radio Wolna Europa poinformowało dopiero w kwietniu.
Interwencja rozpoczęła trwającą do 1989 roku „normalizację” – po personalnych czystkach, przywróceniu cenzury, wypchnięciem na emigrację lub uwięzieniem niektórych działaczy społeczeństwo Czechosłowacji wycofało się w sferę prywatną i pogrążyło w politycznym letargu.

Rafał Węgrzyniak, Janusz Legoń (2018)

Pracownia

X
Nie jesteś zalogowany. Zaloguj się.
Trwa wyszukiwanie

Kafelki

Nakieruj na kafelki, aby zobaczyć ich opis.

Pracownia dostępna tylko na komputerach stacjonarnych.

Zasugeruj zmianę

x

Używamy plików cookies do celów technicznych i analitycznych. Akceptuję Więcej informacji