Osoby

WOJDALIŃSKA Maria, 1° v. Winawer, 2° v. Giewartowska (9 XI 1895 Lublin - 29 I 1974 War­szawa), aktorka. Była córką Ludwika W. i Micha­liny z Barańskich, żoną Józefa Winawera (zob. t. 1). Po ukończeniu pensji w Warszawie kształciła się do 1919 w Warsz. Szkole Dram. i brała udział w popisie końcowym. Podczas studiów 4 IX 1918 wyszła za mąż za swego kolegę J. Winawera (ich syn Andrzej studiował podczas II wojny świat. w tajnym PIST, zginął w powstaniu warsz.). Pracę na scenie rozpoczęła w sez. 1919/20 w T. Praskim w Warszawie. W 1921-23 występowała w warsz. T. im. Bogusławskiego, w sez. 1923/24 w T. im. Słowa­ckiego w Krakowie, w 1924-25 w T. Miejskim w Grudziądzu, nast. w zespole objazdowym z udziałem K. Junoszy-Stępowskiego. W sez. 1925/26 grała w T. im. Fredry w Warszawie, w 1926-28 tamże w T. Polskim, później w zespołach objazdowych, w sez. 1931/32, a zapewne także w nast. w T. Wo­łyńskim w Łucku. W grudniu 1933 brała udział w przedstawieniu "Emilii Plater" w warsz. T. Wielkim. W 1934-39 występowała na scenach TKKT, po podziale zespołu grała w T. Polskim i Małym. Podczas II wojny świat. mieszkała w Warszawie, nie biorąc udziału w życiu teatr.; przez pewien czas pracowała w kawiarni. W sez. 1945/46 podjęła pracę w Miejskich T. Dramatycznych w Warszawie. W sez. 1946/47 występowała w warsz. T. Muzycz­nym Domu Wojska Pol., 1947/48 w T. im. Jaracza w Olsztynie, 1948-52 w T. Ludowym w Warszawie, 1953-54 w T. Ateneum (gdzie już w kwietniu 1952 grała gościnnie), 1955-57 w T. im. Osterwy w Lublinie, 1958-60 w T. im. Mickiewicza w Czę­stochowie. Po przejściu na emeryturę mieszkała w Warszawie.
W okresie międzywojennym grała takie role, jak: Psyche ("Eros i Psyche"), Agnieszka ("Sułkowski"), Mły­narka ("Zaczarowane koło"), rola tyt. ("Lygia"), Nina ("Ahaswer"), Wikta ("Antychryst"), Baronowa Ockar ("Fedora"), Obywatelka Nike ("Gałązka rozmarynu"), po wojnie role charakterystyczne, jak: Ruczkowska ("Żołnierz królowej Madagaskaru"), Mirska ("Klub ka­walerów"), Wróblowa ("Zwycięstwo"), Żelazna ("Panna Maliczewska"), Respektowa ("Fantazy"), Rebeka Nurse ("Proces w Salem"). O jednej z ostatnich jej ról - Klaudii ("Gonitwa za szczęściem") pisał M. Winiarski, że była "w miarę tragiczna, w miarę zrezygnowana i w miarę melodramatyczna".
Bibl.: Almanach 1973/74; Jego siła (il.); Lorentowicz T. Polski; Łoza: Czy wiesz (il.); Wilski: Szkolnictwo; Kur. Warsz. 1919 nr 274, 1923 nr 208; Pam. Teatr. 1972 z. 1 s. 84-91; Życie Częst. 1959 nr 112 (M. Winiarski).; Życie Warsz. 1974 nr 29; Afisze i programy, IS PAN, Akta (tu fot.), ZASP.
Ikon.: Fot. - Arch. Dok. Mech., IS PAN, ZASP.
Film.: 1972 - Zabijcie czarną owcę (f.).
Nagrania: Role - Red. Dok. Inf. PR.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994