Irena Nowicka
NOWICKA Irena, Konradyna, z Rodkiewiczów, pseud. Pobóg, Pobożanka, także I. Pobóg-Radkiewicz, I. Pobóg-Nowicka (26 XI 1900 Radom - 6 II 1980 Otwock), aktorka. Była córką Aleksandra Rodkiewicza (być może Pobóg-Rodkiewicza), leśnika, i Franciszki z Wiszniewskich, żoną Piotra Nowickiego. Gry scen. uczyła się od swego wuja, A. Kliszewskiego. Debiutowała po 26 VI 1919 rolą Klary w "Zemście" w T. Miejskim we Lwowie. W sez. 1919/20 występowała w plebiscytowym T. Śląskim pod kier. E. Kalinowskiego i T. Buchelta. Być może ona w grudniu 1919 grała Łucję ("Nerwowi") w krak. T. im. Słowackiego. W sez. 1921/22 występowała w krak. T. Bagatela, m.in. jako Ilonka ("Płomień"), Zuzia ("Damy i huzary"), Zosia ("Cierpki owoc"), Mimi ("Topiel"). Według własnej relacji w Krakowie występowała przez trzy lata (także w T. Powszechnym), w 1922 ukończyła we Lwowie Szkołę Dram. F. Frączkowskiego, a po wyjściu za mąż wyjechała do Łodzi, zaangażowana przez K. Wroczyńskiego do T. Miejskiego; żadnej z tych wiadomości nie udało się potwierdzić. Wiadomo, że przez dwa sez. występowała w Warszawie: 1925/26 w T. Narodowym i w 1926/27 w T. Polskim i Małym, m.in. grała Felcię ("Żeglarz"), Ariela ("Burza" W. Szekspira), Albinę ("Simona"), Felicję ("Panna Flute"). Następnie, jak podaje, od 1928 występowała w Grudziądzu, Poznaniu i do wybuchu II wojny świat. w T. Wołyńskim z siedzibą w Łucku; w zespole tego ostatniego była na pewno w sez. 1934/35. W latach okupacji niem. mieszkała w Częstochowie, pracowała jako pielęgniarka i udzielała lekcji dykcji i deklamacji. Tamże od 1945 współpracowała z T. Miejskim (m.in. grała Juliasiewiczową w "Moralności pani Dulskiej"), a od 1949 należała do zespołu T. im. Mickiewicza; 12 VI 1965 obchodziła jubileusz czterdziestu lat pracy. W 1966 przeszła na emeryturę; ostatnie lata życia spędziła w Schronisku Artystów Weteranów Scen Pol. w Skolimowie. W Częstochowie należała do lubianych przez publiczność aktorek (w 1965 była laureatką plebiscytu widzów). Grała m.in. Marię ("Dom kobiet"), Bertę ("Niemcy"), Szwaczkę ("Ich czworo"), Laurę ("Dymy i ludzie"), Staruszkę ("Klementyna"), Małgorzatę Linde ("Ania z Zielonego Wzgórza").
Bibl: Almanach 1979/80; Czachowska: Zapolska; Lorentowicz: T. Polski; Olszewski: Śląska kronika; Warnecki s. 389; Życie teatr. w Częstochowie; Kur. Warsz. 1925 nr 310, 1926 nr 184; Życie Warsz. 1980 nr 35; Afisze i programy (m.in. program "Ktoś nowy" T. im. Mickiewicza w Częstochowie, 1965), IS PAN; Afisze, wycinki prasowe w albumie M. Dulęby, MTWarszawa; Akta (tu fot.) i kartoteki. ZASP; Kulaga: T. Bagatela.
Ikon.: Fot. - IS PAN.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
