Zofia Rudnicka
RUDNICKA Zofia Krystyna, zamężna Debich (6 IV 1937 Łódź - 11 IX 1974 Łódź), śpiewaczka. Była córką Henryka R., nauczyciela, i Marii, żoną dyrygenta Henryka Debicha (ślub w 1958). Ukończyła klasę fortepianu w Szkole Muz. nr 2 w Łodzi, w 1953 zdała maturę i rozpoczęła naukę śpiewu u O. Olginy w średniej szkole muz.; potem uczyła się także u M. Halfterowej i W. Wermińskiej w Warszawie. W 1955 otrzymała II nagrodę na Ogólnopolskim Konkursie Śpiewaczym i została zaangażowana do Opery Łódzkiej. Debiutowała w listopadzie t.r. partią Violetty ("Traviata") i niebawem, osiemnastoletnia, śpiewała tak duże partie sopranowe, jak Gilda ("Rigoletto") i tyt. w "Tosce". W 1957 była krótko (1 XI-1 XII) solistką Opery w Warszawie. Potem wróciła do Łodzi i śpiewała tu takie partie, jak: Rozyna ("Cyrulik sewilski", 1960), Małgorzata ("Faust", 1960), Caton ("Casanova", 1961), Lakme ("Lakme", 1962). Występowała gościnnie w kraju (Opera warsz., 1960; Opera Bałtycka, 1961, 1962; Opera im. Moniuszki w Poznaniu, 1961) i za granicą: w wiedeńskiej Volksoper (1960), a także na Międzynarodowym Konkursie Wokalnym w Tuluzie (1961, srebrny medal) i na Międzynarodowym Konkursie Operowym w Sofii (1961, wyróżnienie) oraz w Zagrzebiu i Belgradzie (1962, z zespołem Opery pozn.). W 1962 otrzymała dziewięciomiesięczne stypendium mediolańskiej La Scali. Mimo tych sukcesów, w Operze Łódzkiej nie występowała w obsadach premierowych. Od sez. 1962/63, zaangażowana przez B. Wodiczkę, była do 1965 solistką Opery warsz.; śpiewała tu m.in. Kleopatrę ("Juliusz Cezar"), Zofię ("Kawaler srebrnej róży"), Hannę ("Straszny dwór"). Upamiętniła się szczególnie tyt. partią w "Białowłosej" (1962). Od sez. 1965/66 należała znowu do zespołu solistów Opery Łódzkiej, ale już w 1967 nieuleczalna choroba zmusiła ją do wycofania się ze sceny. Przez pewien czas występowała jeszcze na koncertach.
Krytyka uznawała ją za jeden z najwybitniejszych talentów śpiewaczych jakie pojawiły się po wojnie. Miała piękny, silny głos sopranowy o dość ciemnej barwie i dużej skali oraz naturalną łatwość koloratury; np. w arii Gildy ("Rigoletto") "śpiewała popisową kadencję o... oktawę wyżej, sięgając swobodnie do czterokreślnego cis" (J. Kański). Wydarzeniem było zaśpiewanie przez nią w 1963 w Warszawie w "Opowieściach Hoffmanna" trzech wielkich partii o bardzo różnym charakterze (sopran koloraturowy, dramatyczny i liryczny); jako Olimpia zachwyciła "wspaniałym, pełnym blasku braniem niezwykle trudnej nuty g, co się niemal nie zdarza u nas"; "Bardzo dobrze śpiewała też partię Antonii, a jedynie poprawnie Giulietty" (A.J. Rowiński). "Z niezwykłymi tymi możliwościami wokalnymi łączyła się jeszcze muzykalność, uroda, wdzięk i naturalna swoboda aktorska" (J. Kański).
Bibl.: Almanach 1973/74; 15 lat Opery w Warszawie; Świtała; Teatr Wielki w Łodzi, Łódź 1966; Express Ilustr. 1962 nr 191; Express Wiecz. 1963 nr 55 (A.J. Rowiński); Ruch Muz. 1974 nr 24 (J. Kański); Teatr 1960 nr 6; Życie Warsz. 1974 nr 218, 223; Akt zgonu nr IV-1106/74, USC Łódź; Akta, T. Wielki Warszawa; Prosnak: T. Wielki.
Ikon.: Fot. - MTWarszawa, ZASP.
Film.: Fragm. kroniki film. z 1962, Arch. WFD; Materiały - Archiwum TVWarszawa.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
