Józef Dębowicz
DĘBOWICZ Józef (działał od 1905 - zm. 25 IX 1939 Warszawa), aktor. Był mężem aktorki Marii D. Uczył się w szkole dram. M. Przybyłowicza w Krakowie. W sez. 1904/05 występował w T. Ludowym w Krakowie. 5 VI 1905 grał na popisie szkolnym w krak. T. Miejskim rolę Floriana Florka ("Ożenić się nie mogę"), a 11 VI 1906 Pastora Sieverta ("Ponad wodami") i Serwacego ("Broń niewieścia"). W sez. 1906/07 występował nadal w krak. T. Ludowym, następnie na prowincji, m.in. w sez. 1909/10 w Kaliszu, w 1911 w T. Nowym we Lwowie, w 1912 w zespole pod dyr. H. Cudnowskiego. W 1913 występował w T. Polskim w Warszawie, w sez. 1913/14 w t. wil., w 1914 także w T. Letnim w Druskiennikach. Dał się w tym czasie poznać jako pracowity aktor i niezły odtwórca ról charakterystycznych. Z kolei występował: w T. Bagatela w Krakowie (1919-21), w T. Miejskim w Łodzi (sez. 1921/22), T. Miejskim we Lwowie (sez. 1922/23, 1924/25 oraz w sez. 1928/29), w T. Miejskim w Bydgoszczy (sez. 1923/24 i 1926/27), w T. Polskim w Poznaniu (sez. 1925/26), w T. Miejskim we Włocławku i Toruniu (1930-32). Od 1932 należał do zespołu Instytutu Reduty, z którym brał udział takre w imprezach objazdowych. Grał m.in. Pelikana ("Dziady"), Cesarza Franciszka ("Orlątko"), Grabarza I ("Hamlet"), Żymalskiego ("Wicek i Wacek"), Borutę ("Zaczarowane koło"), Ojca Laurentego ("Romeo i Julia"), Głodniaka("Sen nocy letniej"), Tomy'ego ("Tancerka"), Antoniego Faida ("Hiszpańska mucha"). Zginął podczas bombardowania Warszawy.
Bibl.: Bar: Dzieje t. krak. s. 160, 181; Kur. warsz. 1923 nr 79, 1926 nr 337, 1927 nr 84, 1930 nr 277, 1931 nr 51, 1932 nr 355; Pam. teatr. 1963 z. 1-4 (Straty osobowe t. pol.); Afisze, IS PAN.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
