Jacek Stanisław Buras
(ur. 10 października 1945, Warszawa, Polska)
Tłumacz literatury niemieckojęzycznej, krytyk literacki, dramatopisarz. Ukończył filologię germańską na Uniwersytecie Warszawskim (1969). Pracował w Polskim Radiu (1969-70), w redakcji miesięcznika "Polskie Perspektywy" (1970-82), a następnie "Literatury na świecie" (1983-97). W latach 1997- 2004 był dyrektorem Instytutu Polskiego i radcą ambasady Rzeczpospolitej Polskiej w Wiedniu. Obecnie jest współredaktorem serii wydawniczej "Kroki-Schritte", która ma docelowo objąć ponad trzydzieści tytułów z zakresu współczesnej literatury niemieckojęzycznej.
Jacek St. Buras jest przede wszystkim wybitnym tłumaczem; w jego bogatym dorobku centralne miejsce zajmuje współczesny dramat austriacki i niemiecki: utwory Thomasa Bernharda ("Komediant", "Rodzeństwo", "Immanuel Kant", "U celu", "Na szczytach panuje cisza"), Heinera Müllera ("Filoktet", "Horacjusz", "Misja", "Opis obrazu", "Gnijący brzeg. Materiały do Medei. Krajobraz z Argonautami", "HamletMaszyna", "Kwartet"), Tankreda Dorsta ("Ja, Feuerbach", "Mamut", "Pan Paweł", "Fernando Krapp napisał do mnie ten list", "Amelka, Bóbr i Król na Dachu", "Pustynia"), Wernera Schwaba ("Zagłada ludu albo moja wątroba jest bez sensu"), Dei Loher ("Przypadek Klary"), a także piszącego po niemiecku Georga Taboriego ("Peepshow", "Weisman i Czerwona Twarz", "Jubileusz"). Buras jest również autorem nowego przekładu "Fausta" (część I), dramatów Heinricha von Kleista ("Rozbity dzban", "Kasia z Heilbronnu", "Książe Homburg", "Amfitrion"), Gottholda Ephraima Lessinga ("Emilia Galotti"), Friedricha Schillera ("Zbójcy", "Wallenstein"), Bertolda Brechta ("Opera za trzy grosze", "Wielkość i upadek miasta Mahagonny", "Turandot czyli Kongres wybielaczy"), Ferdinanda Brucknera ("Choroba młodości"), Ödöna von Horvatha ("Nieznajoma z Sekwany", "Rozwód Figara", "Wiara, nadzieja, miłość") i Friedricha Dürrenmatta ("Małżeństwo Pana Mississippi"). Tłumaczył także prozę Josepha von Eichendorffa ("Z życia nicponia"), Roberta Musila ("Człowiek matematyczny i inne eseje"), Petera Handkego, Gerta Hofmanna, Hermanna Burgera, Christopha Ransmayra i Roberta Schindla oraz poezję Georga Trakla, Stefana Georgego, Paula Celana, Ericha Frieda, Karla Krolowa i Hansa Magnusa Enzensbergera. Buras jest też autorem bibliografii przekładów z języka niemieckiego na polski od XVI wieku do 1994 roku: "Bibliographie deutscher Literatur in polnischer Übersetzung. Vom 16. Jahrhundert bis 1994" (Harrassowitz Verlag Wiesbaden 1996).
Buras napisał dwa dramaty: "Gwiazda za murem" miała premierę w 1988 roku, "Sen o życiu. Wizja muzyczna" - dwa lata później. W jego dorobku są także teksty piosenek aktorskich i songów (na przykład do "Mahagonny" Brechta). Jako krytyk Buras pisał między innymi o twórczości Thomasa Bernharda i Hermanna Burgera. Jest też autorem licznych recenzji z przekładów niemieckojęzycznej poezji i prozy.
Jacek St. Buras był wielokrotnie nagradzany za swoją twórczość translatorską: jest laureatem Nagrody im. Stanisława Hebanowskiego (1986), Nagrody Fundacji im. Roberta Boscha (1989), Nagrody Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich (1993), Nagrody ZAiKSu (1998), Nagrody "Literatury na Świecie" (1999) i Austriackiej Nagrody Państwowej (2005). Otrzymał również Srebrny Krzyż Zasługi (1996) i Złotą Odznakę Honorową za Zasługi dla Republiki Austrii (2005).
