Tytus Olszewski
OLSZEWSKI Tytus (działał 1886-1904), śpiewak. W 1886 występował w Łowiczu w zespole A. Padygi, w 1887 w zespole działowym w Kole, w 1888 w zespole J. Teksla w warsz. t. ogr. Wodewil i Piotrkowie, w 1889 w zespole Ł. Kościeleckiego w Łodzi i warsz. t. ogr. Belle Vue, w sez. 1889/90 w t. lwowskim. W kwietniu 1890 należał do zespołu operetkowego występującego w Piotrkowie, Częstochowie, Radomsku, Zawierciu, Sosnowcu, Dąbrowie Górniczej. W lecie 1890 występował w warsz. t. ogr. Belle Vue i Wodewil, w sez. 1890/91 w t. łódz., w lecie 1891 znowu w warsz. t. ogr. Belle Vue. W czasie występów w warsz. t. ogr. zwrócił na siebie uwagę przyjemnym głosem tenorowym i dobrą prezencją, toteż od 13 IX 1891 został zaangażowany do zespołu operetki WTR i występował na scenie warsz. do 13 VII 1893. W tym okresie śpiewał też gościnnie w Łodzi (styczeń 1893) i Lublinie. W lipcu 1893 przeniósł się do zespołu łódź., z którym pod dyr. Cz. Janowskiego występował do września tego roku w Odessie, a następnie w sez. 1893/94 w Łodzi. W 1894 z zespołem łódz. wyjeżdżał na występy do Lublina, Kalisza i Siedlec. Latem 1894 występował w zespole operowym w Krakowie i śpiewał m.in. Jontka ("Halka"), Leona ("Duch wojewody"), w sez. 1894/95 w zespole I. Józefowicza w Lublinie, następnie w Łodzi, w 1895 także w Zawierciu, Piotrkowie, Siedlcach (sierpień), w Radomiu (w zespole B. Mareckiego) i Częstochowie (w zespole Cz. Janowskiego), w 1896 w zespołach: B. Mareckiego w Kielcach, Sielcu i Odessie, K. i S. Sarnowskich w Piotrkowie; w sierpniu 1897 z operetką lwów. w Krakowie, w sez. 1897/98 w zespole F. Felińskiego w Lublinie i Płocku, w 1898 w zespołach S. Sarnowskiego w Lublinie i F. Felińskiego w Sosnowcu, w sez. 1898/99 w Stanisławowie; w lecie 1899 śpiewał, a także reżyserował opery i operetki w lub. T. Letnim "Rusałka" pod dyr. S. Sarnowskiego. W następnych latach jeździł po prowincji, występując sam na koncertach lub w objazdowych zespołach operowych i operetkowych, m.in. w 1902 w Będzinie. W 1901 występował w Lublanie w partii Jontka ("Halka"). W sez. 1903/04 należał do zespołu J. Myszkowskiego w Lublinie, a w 1904 w Sosnowcu. Był dobrym śpiewakiem prowincjonalnym. Dysponował rozległym, silnym tenorem o barwie prawie barytonowej. Śpiewał zarówno w operetce jak i w operze. Ważniejsze partie: Barinkay ("Baron cygański"), Saturnin ("Camargo"), Parys ("Piękna Helena"), Adam i Stanisław ("Ptasznik z Tyrolu"), Gaston ("Donna Juanita"), Farinelli ("Farinelli"), Eleazar ("Żydówka"), Stefan ("Straszny dwór"), Hoffmann ("Opowieści Hoffmanna"), Canio ("Pajace").
Bibl.: Olszewski: Z kronik teatr.; Pepłowski: Teatr we Lwowie II; EMTA 1889 nr 303, 1891 nr 414, 417, 1893 nr 498, 512, 1897 nr 34; Gaz. radom. 1895"nr 78; Afisze, Bibl. Jagiell., IS PAN; Krzesiński: Raptularz.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973