Osoby

BARDZKA Barbara, z Rómmłów, zamężna Mędrkiewicz (27 stycznia 1926 Warszawa – 4 sierpnia 1996 Lublin),

aktorka. 

Była córką Karola Rómmla, absolwenta Pawłowskiej Junkierskiej Szkoły Piechoty w Petersburgu, najpierw oficera w armii rosyjskiej, a od 1919 podpułkownika kawalerii Wojska Polskiego, kilkakrotnego uczestnika Igrzysk Olimpijskich, medalisty mistrzostw Polski w jeździectwie, i pianistki Magdaleny z Karwacińskich; żoną aktora Jerzego Mędrkiewicza (ślub w 1955 w Białymstoku). Uczyła się w Gimnazjum im. E. Plater w Warszawie, gdzie w czasie okupacji niemieckiej, w 1943 zdała tajną maturę. Po wojnie zamieszkała w Łodzi.

W 1947–51 studiowała śpiew na Wydziale Wokalnym Konserwatorium Muzycznego. W czasie studiów, od 1948 występowała w łódzkiej Estradzie oraz statystowała w Teatrze Wojska Polskiego, np. jako Anielica (Igraszki z diabłem); pod nazwiskiem Rómmel. W pierwszej połowie 1951, jeszcze jako studentka, wystąpiła w Połączonych Teatrach Muzycznych (Teatr Mały, Teatr Muzyczny Lutnia i Osa). Jak sama podawała, debiutowała w roli Germany (Dzwony z Corneville) w Teatrze Lutnia, w kwietniu tego roku brała udział w programie składanym w Teatrze Małym. Od tej pory używała na scenie pseudonimu Bardzka. W sezonach 1951/52–1957/58 była zaangażowana w Teatrze im. Węgierki w Białymstoku. W 1953 zdała aktorski egzamin eksternistyczny. W sezonach 1958/59–1961/62 należała do zespołu Teatru im. Siemaszkowej w Rzeszowie, w 1962/63–1965/66 w Teatrze Polskim w Bielsku-Białej, w 1966/67–1971/72 grała ponownie w Białymstoku. W sezonie 1972/73 wróciła do Teatru im. Siemaszkowej w Rzeszowie i występowała na tej scenie do końca 1982/83, w 1983/84 i 1984/85 była w zespole Teatru im. Osterwy w Lublinie, w 1985/86 i 1986/87 ponownie w Rzeszowie, gdzie w 1977 w roli Lidii Wasiliewnej (Staroświecka komedia) obchodziła jubileusz 25-lecia pracy na scenie.

Wystąpiła w takich rolach, jak – w Białymstoku: Donna Klara (Zielony Gil, 1951), Hania (Ruchome piaski, 1954), Hiacynta (Szelmostwa Skapena, 1956), Pani Page (Wesołe kumoszki z Windsoru, 1957), Hermia (Sen nocy letniej, 1958), Eufrozyna (Radcy pana radcy, 1966), Diana (Powrót mamy, 1968), Mirandolina (Oberżystka, 1969), Yvette (Matka Courage i jej dzieci, 1969), Mirska (Klub kawalerów, 1972); w Bielsku-Białej: Olga (Eugeniusz Oniegin, 1962), Brygida (Don Juan Tenorio), Beatrycze (Jaśnie pan Nikt) – 1963; Andromaka (1965), Zefira (Żywot Józefa, 1966); w Rzeszowie: Szewcowa (Czarująca szewcowa, 1959), Inga (Pierwszy dzień wolności, 1960); Eliza (Pigmalion), Viola (Wieczór Trzech Króli), Inez (Alkad z Alamei) – 1961; Hrabina Idalia (Fantazy, 1972), Elwira (Świętoszek), Muza (Wyzwolenie) – 1973; Tytania (Sen nocy letniej), Kornelia (Klik-Klak) – 1974: Joanna (Obciach, 1976), Rozalia Wścieklicowa (Jan Maciej Karol Wścieklica, 1978), Pani Dobrójska (Śluby panieńskie, 1981), Helena (Lekkomyślna siostra, 1982). Jej ostatnie role, to w Lublinie, np. Eleonora (Tango), Gospodyni (Wesele) – 1984, a w Rzeszowie, m.in. Matka (Kamień na kamieniu), Halucyna (Oni) – 1986. 

Była aktorką o klasycznej urodzie, pracowitą i wrażliwą. Grała bardzo dużo, jednak ze zmiennym powodzeniem. Miała w swoim dorobku role dobrze oceniane, jak na przykład na początku kariery zagrana z pasją rola Ingi, czy świetna w niektórych scenach Szewcowa, a w późniejszych latach na przykład Diana, albo farsowa Joanna. Nie sprawdzała się w repertuarze tragicznym, brakowało jej naturalności, raziła nadmiernym poetyzowaniem, koturnowością, np. jako Hermia, Idalia, Andromaka. Nie zawiodła natomiast w roli Muzy,

stanęła na wysokości zadania i była patetyczno-liryczną aktorką bawiącą się w teatr iluzji 

(K. Świerczewska).

W jubileuszowym przedstawieniu Staroświeckiej komedii

jako Lidia Wasiliewna znalazła śmiałe akcenty. To ona cały czas «prowadzi grę», zdobywa tego, «do którego szła całe życie», rozwija zasoby wesołości, humoru, dowcipu, tolerancji, kobiecości,

pisał W. Natanson.

Bibliografia

Almanach 1996/97; Kaszyński: Teatr łódz.; Linert: T. w Bielsku-Białej 1945–2000 (il.); Mrozińska: Trzy sezony; Świerczewska s. 22, 159, 222, 227 (cyt.; il.); T. w Bielsku-Białej 1945–80; Nowiny Rzesz. 1977 nr 18 (sylwetka B.; il.), 1981 nr 250 (sylwetka B.; il.), 1996 nr 167; Profile 1977 nr 2 (sylwetka B.; il.); Teatr 1977 nr 6 (W. Natanson; il.); Akt urodzenia 1/4662/1953, Arch. USC Warszawa; Akta (fot.), ZASP; Programy, wycinki prasowe, IS PAN; Almanach 1944–59. 

Ikonografia

J. Sienkiewicz: B. jako Blanka (Otello), rys., repr. Nowiny Rzesz 1959 nr 3 i B. jako Liza (Wojna i pokój), rys., repr. Nowiny Rzesz. 1960 nr 7; Fol – Bibl. Nar., IS PAN, lTWarszawa.

Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1910–2000, t. 1, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2017.
Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów używanych w źródłowej publikacji.