Katowice. Premiera opery ludowej "Sałasznicy"
Premiera opery ludowej "Sałasznicy" Jana Sztwiertni do libretta Ferdynanda Dyrny zainauguruje 22 września nowy sezon artystyczny Zespołu Pieśni i Tańca "Śląsk" im. Stanisława Hadyny w Koszęcinie.
"Sałasznicy" to widowisko ludowe z muzyką, śpiewem i tańcem na tle życia górali wiślańskich. Opera powstała w Wiśle - Równem w 1932 r. Jej autor Jan Sztwiertnia - jedna z najbardziej znaczących postaci życia muzycznego Wisły - miał wówczas niespełna dwadzieścia jeden lat. Młodego kompozytora urzekła swoista muzyka gór - śpiewanie i nawoływanie pasterzy, suche i surowe dźwięki góralskich trombit, dalekie odgłosy dzwonków owiec na halach. Libretto opery napisał również twórca wiślański Ferdynand Dyrna, przyjaciel kompozytora. W styczniu 1932 roku przyniósł mu sztukę, a już w kwietniu tego roku Sztwiertnia napisał do niej muzykę.
Jak podkreśla rzeczniczka zespołu Agnieszka Kukuła, dzieło jest szczególnie bliskie zespołowi, dzięki Stanisławowi Hadynie - jego założycielowi, wieloletniemu dyrektorowi i patronowi. Hadyna, który urodził się w Karpętnej (obecnie Czechy) był rodzinnie i emocjonalnie związany z ziemią cieszyńską, Zaolziem, Beskidami. - Stąd też w jego twórczości kompozytorskiej - tej najbardziej znanej i rozpoznawalnej - tak wiele motywów czerpanych z folkloru tych ziem. Przez całe życie Stanisław Hadyna był związany z Wisłą, dlatego także zespół "Śląsk" związany jest z kulturotwórczą pracą wiślańskich twórców i animatorów kultury - powiedziała rzeczniczka.
Zaplanowano dwa premierowe spektakle "Sałaszników". Pierwszy z nich, 22 września, zostanie zaprezentowany publiczności w siedzibie Zespołu Pieśni i Tańca "Śląsk", drugi 24 września w Teatrze im. Adama Mickiewicza w Cieszynie. Obydwa są dedykowane Kongresowi Kultury Województwa Śląskiego 2010.
Decyzję o przystąpieniu do realizacji widowiska podjął w grudniu 2009 roku dyrektor zespołu Adam Pastuch, powierzając jego koncepcję i przygotowanie Izabeli Migocz, kierownikowi Artystycznemu Zespołu Pieśni i Tańca "Śląsk".
Opracowania muzycznego opery dokonał Jean Claude Hauptmann. Widowisko w tej postaci zostanie zaprezentowane po raz pierwszy, a opracowanie uwzględnia obecne potrzeby składu wykonawczego zespołu. Dzieło Jana Sztwiertni wzbogacone jest także tańcami regionu Beskidu Śląskiego, które są stałym elementem repertuaru Zespołu Pieśni i Tańca "Śląsk".
Autorką wznowionych choreografii tańców: "Polka beskidzka" i "Piłki" jest Elwira Kamińska, choreografię chóru ułożyła Zofia Czechlewska, a Juraj Kubanka - wybitny słowacki choreograf - stworzył z baletem Zespołu "Śląsk" układ finałowy opery. Opera zostanie wykonana pod batutą dyrygentów Zespołu Pieśni i Tańca "Śląsk" - Mirosława Macieja Banacha i Jean-Clauda Hauptmanna. Prolog do spektaklu napisał Andrzej Niedoba.
