Gdańsk. Premiera "Traviaty" Giuseppe Verdiego
Opera Bałtycka przygotowała fundamentalny dla każdego teatru operowego tytuł - "Traviatę" Giuseppe Verdiego. Z tym trudnym spektaklem zmierzyła się debiutantka Karolina Sofulak.
Traviata, oparta na kanwie powieści Aleksandra Dumasa "Dama Kameliowa", opowiada o miłości Alfreda, kawalera z dobrego domu, do Wioletty - kurtyzany. Violetta, żyjąca w świecie przelotnych i niezobowiązujących związków, o miłości nie chce z początku nawet słyszeć. Jest w dodatku śmiertelnie chora. Ostatecznie jednak zakochuje się w Alfredzie i zamieszkuje z nim w domu na uboczu, wiodąc życie porządne i uczciwe. Jednak dni ich wspólnego, "niemożliwego", łamiącego konwenanse szczęścia są policzone. Życie wśród świateł, w luksusie, wśród śmiechów, zabaw, adoratorów, zestawione jest w "Traviacie" z umieraniem w ciemności, biedzie i samotności.
Verdi zetknął się z powieścią Dumasa podczas swojej wizyty w Paryżu w 1852 r. i od razu uznał, że świetnie nadaje się na libretto opery. Mimo to przez pewien czas nie był pewien, czy jej problematyka nie zrazi publiczności. Ostatecznie librecista i przyjaciel Verdiego Francesco Piave złagodził obyczajową wymowę oryginału. Nadał jej zupełnie nowy tytuł (wł. traviata - zabłąkana) pod którym wystawiono ją w Wenecji. Premiera dzieła była mimo tego skandalem. Publiczność nie przywykła wówczas bowiem jeszcze do oglądania kurtyzan na scenach operowych. Do niepowodzenia sztuki przyczynił się ponadto dobór wykonawców, jak i umiejscowienie sztuki we współczesnym publiczności czasom. Autor jednak nie dał za wygraną. Naniósł drobne poprawki i 6 maja 1854 r. wystawił spektakl w weneckim Teatro San Benedetto. Tym razem opera odniosła sukces i na stałe wpisała się w kanon operowy.
Reżyserka gdańskiego spektaklu Karolina Sofulak jest absolwentką Studiów Filologiczno-Kulturoznawczych Europy Zachodniej ze specjalizacją w literaturoznawstwo porównawcze na Uniwersytecie Warszawskim, a obecnie - doktorantką w tamtejszym zakładzie literatury brytyjskiej. Jest także dyplomantką na wydziale reżyserii opery i innych form teatru muzycznego na PWST im. L. Solskiego oraz Akademii Muzycznej w Krakowie.
Realizacja "Traviaty" Verdiego w inscenizacji Marka Weissa jest jej debiutem reżyserskim. Sofulak asystowała m. in. Davidowi Aldenowi przy spektaklu "Katia Kabanowa" Janáeka, Mariuszowi Trelińskiemu przy wznowieniu "Madame Butterfly" Pucciniego oraz Keithowi Warnerowi przy "Weselu Figara" Mozarta w Teatrze Wielkim w Warszawie.
- "Traviatę" przedstawię jako historię kobiety, która walczy z chorobą - zdradza Karolina Sofulak. - Jest to dla mnie najbardziej współczesny aspekt tej opery. Nie patrzę na tą opowieść poprzez pryzmat konfliktu kobiety ze społeczeństwem. Echa drugiej fali feminizmu, sprawy gender i fakt, że Violetta jest ofiarą patriarchalnej opresji i terroru rodziny: to wszystko pchnie latami 70 i 80. Wioletta to jednostka wybitna, wybitnie wrażliwa, widząca relacje między ludźmi i rozumiejąca świat. Walczy z tym, że ma wyliczone ile czasu jest zostało. Przechodzi długą drogą od wyparcia poprzez akceptacje własnej śmierci. I dowiaduje się, że człowiek zawsze wobec śmierci staje sam, że to zawsze bardzo jednostkowe doznanie.
