Kraków. Filmy Lubitscha przed premierą w Starym
27 marca roku w Narodowym Starym Teatrze odbędzie się polska prapremiera sztuki Nicka Whitby'ego "Być albo nie być" opartej na scenariuszu filmu Ernsta Lubitscha pod tym samym tytułem.
Przygotowany we współpracy z berlińskim Teatrem im. Maksyma Gorkiego spektal w reżyserii Milana Peschela jest drugą cześcią partnerstwa teatralnego WANDERLUST realizowanego przez oba teatry i wspieranego przez fundację Kulturstiftung des Bundes.
Dom Norymberski, który jest partnerem tego projektu zorganizował we współpracy z instytutem Goethego cykl filmowy poświęcony berlińskim czasom i ówczesnej twórczosji jednego z najważniejszych twórców kina Ernstowi Lubitschowi.
***
Ernst Lubitsch, jeden z najwybitniejszych reżyserów w historii kina, urodził się w Berlinie w 1892 roku. Jego ojciec, Simon Lubitsch, pochodził z Polski i był damskim krawcem. W młodości występował w zespole Maxa Reinhardta, wybitnego reżysera teatralnego oraz grał w krótkich filmach komediowych. Od 1914 roku sam zajął się reżyserią. Odkrył dla kina: Emila Janningsa, Ossi Oswaldę, czy też Polę Negri. Jego pierwszymi filmowymi sukcesami były: komedia Ostrygowa księżniczka (1919) i kostiumowy film Madame Dubarry (1919) z Polą Negri. W ciągu kilku kolejnych lat zrealizował w Berlinie jeszcze kilka filmów, w których wystąpiła Pola Negri: Carmen (1918), Oczy mumii (1918), Sumurun (1920), Górska kotka (1921). Szybko został dostrzeżony w Stanach Zjednoczonych i zaangażowany do Hollywood, gdzie nakręcił kolejne filmy m.in.: Rositę, śpiewaczkę ulicy (1923) z Mary Pickford i Cesarzową (1924) z Polą Negri. Udźwiękowienie filmu umożliwiło mu zajęcie się musicalem. Zrealizował wówczas Paradę miłości (1929), Monte Carlo (1930), Wesołą wdówkę (1934). Tworzył również kolejne filmy: Sztukę życia (1933), Pokusę (1936) z Marleną Ditrich, Ninoczkę (1939) z Gretą Garbo, Być albo nie być (1942) z Carol Lombard. Jego charakterystyczny styl filmowy określano jako "Lubitsch Touch". W 1946 otrzymał Oscara za całokształt twórczości. Rok później zmarł w Hollywood na zawał serca.
***
Ernst Lubitsch - berlińskie lata
Przegląd filmowy
24-26.03.2011
Muzeum Narodowego Starego Teatru
im. Heleny Modrzejewskiej
Kraków, ul. Jagiellońska 1
_________________________________
czwartek, 24.03.2011, godz. 18.00
Ernst Lubitsch in Berlin - Von der Schönhauser Allee nach Hollywood
Ernst Lubitsch w Berlinie - Od Schönhauser Allee do Hollywood
Niemcy 2006, 110 min.
Reżyseria: Robert Fischer
Występują m.in.: córka reżysera, Nicola Lubitsch, Tom Tykwer, Wolfgang Becker, Dani Levy i inni.
Muzyka: Aljoscha Zimmermann
Zdjęcia: Johnatan Rho (Los Angeles), Michael Rüdiger (Berlin), manuel Lommel (Monachium)
Produkcja: Transit Film, Monachium we współpracy z Friedrich-Wilhelm-Murnau-Stiftung i Goethe-Institut.
Film opowiada historię początków kariery aktorskiej i reżyserskiej jednego z najbardziej znanych twórców kina, zarówno europejskiego jak i amerykańskiego, Ernsta Lubitscha. Córka reżysera, Nicola jest przewodniczką po berlińskich czasach w twórczości swojego ojca, po początkach kina, i jego wielkich superprodukcjach, kiedy rodziły się pierwsze gwiazdy filmowego ekranu, do których należała m.in. Pola Negi, rozpoczynająca międzynarodową karierę u Lubitscha.
W filmie pojawiają się także krytycy i historycy filmu, można zobaczyć rzadkie materiały archiwalne, nowo odkryte zdjęcia, wywiady z współczesnymi niemieckimi reżyserami, w których twórczości Ernst Lubisch odegrał ważną rolę. Film jest także portretem Berlina początku XX wieku, kiedy miasto przeżywało swoje złote lata, było legendarną stolicą nowoczesnej sztuki i rozrywki, gdzie rodziły się nowe formy teatralne i gdzie swoje triumfy zaczynało święcić kino.
_________________________________________________
Ich möchte kein Mann sein - Nie chę być mężczyzną
Niemcy 1918, 45 min
Reżyseria: Ernst Lubitsch
Scenariusz: Hanns Kräly, Ernst Lubitsch
Zdjęcia: Theodor Sparkuhl
Montaż: Kurt Richter
Obsada: Ferry Sikla, Ossi Oswalda, Kurt Götz, Margarete Kupfer, Victor Janson
Produkcja: Produktions-AG 'Union' (PAGU), Berlin; dla: Universum-Film AG (Ufa), Berlin
Producent: Paul Davidson
Bohaterką filmu jest młoda i niezależna dziewczyna, która z upodobaniem oddaje się typowo męskim przyjemnościom jak palenie papierosów, nadużywanie mocnych trunków czy uprawianie hazardu. Nie podoba się to jej wujowi, u którego Ossi mieszka. Aby trochę utemperować niesforna wychowanicę, jej opiekun zatrudnia nowego guwernera. Jednak dziewczyna za wszelką cenę pragnie zachować przywileje, przynależne jej zdaniem, wyłącznie mężczyznom.
________________________________________________________
piątek, 25.03.2011, godz.18.00
Die Austernprinzessin - Ostrygowa księżniczka
Niemcy 1919, 60 min
Reżyseria: Ernst Lubitsch
Scenariusz: Hanns Kräly, Ernst Lubitsch
Zdjęcia: Theodor Sparkuhl
Montaż: Kurt Richter
Obsada: Victor Janson, Ossi Oswalda, Harry Liedtke, Julius Falkenstein
Produkcja: Produktions-AG 'Union' (PAGU), Berlin; dla: Universum-Film AG (Ufa), Berlin
Producent: Paul Davidson
Ostrygowa księżniczka to satyra w formie bajki na ówczesne związki kulturowe pomiędzy Europą i Ameryką. Ossi, bohaterka filmu, córka ostrygowego króla Quakera, chce koniecznie poślubić prawdziwego księcia. Swatka znajduje odpowiedniego kandydata, ale ten na spotkanie z przyszłą oblubienicą wysyła swojego przyjaciela, z którym dziewczyna śpiesząca do małżeństwa szybko staje na ślubnym kobiercu.
Film odniósł olbrzymi sukces, nie tylko dzięki zabawnej fabule, ale także z powodu zastosowanych w nim innowacji technicznych takich jak: wizualizacja dekoracji, choreografia występujących w nim figur, koordynacja poszczególnych scen i ujęć.
_________________________________________________
Anna Boleyn
Niemcy 1920, 118 min
Reżyseria: Ernst Lubitsch
Scenariusz: Fred Orbing, Hanns Kräly
Zdjęcia: Theodor Sparkuhl, Fritz Arno Wagner
Montaż: Kurt Richter, Ferdinand Bellan
Muzyka: Eduard Prasch, Hans Landsberger
Obsada: Emil Jannings, Hedwig Pauly-Winterstein, Hilde Müller, Ludwig Hartau Produkcja: Messter-Film GmbH, Berlin / Produktions-AG 'Union' (PAGU), Berlin; dla: Universum-Film AG (Ufa), Berlin
Producent: Paul Davidson
Wychowywana na francuskim dworze Anna Boleyn przyjeżdża wraz ze swoim wujem, księciem Norfolk do Anglii. Tam zwraca uwagę króla Henryka VIII, który, chociaż żonaty, pragnie poślubić piękną Annę. Ponieważ kościół nie chce zgodzić się na rozwód z pierwsza żoną, Katarzyną Aragońską, angielski władca postanawia zrealizować swoje plany zrywając z papieżem. Wkrótce okazało się, że Anna nie może dać mu upragnionego potomka, a na horyzoncie pojawia się kolejna kandydatka na angielską królową, Jane Seymour. Henryk VIII oskarża obecną żonę o zdradę i skazuje ją na ścięcie.
________________________________________________________
sobota, 26.03.2011, godz. 18.00
Sumurun
Niemcy 1920, 103 min
Reżyseria: Ernst Lubitsch
Scenariusz: Hanns Kräly, Ernst Lubitsch
tZdjęcia: Theodor Sparkuhl, Fritz Arno Wagner
Montaż: Kurt Richter, Ernö Metzner, Ferdinand Bellan
Muzyka: Victor Hollaender
Obsada: Pola Negri, Jenny Hasselqvist, Aud Egede Nissen, Paul Wegener
Produkcja: Produktions-AG 'Union' (PAGU), Berlin; dla: Universum-Film AG (Ufa), Berlin
Producent: Paul Davidson
Sumurun, to kolejny, po Carmen i Madame Dubarry film Ernsta Lubitscha z Polą Negri, której berlińskie produkcje otworzyły drogę do Ameryki. Zrealizowana z ogromnym rozmachem, w konwencji baśni z tysiąca i jednej nocy, opowieść była filmową wersją scenicznej pantomimy Maxa Reinhardta. Bohaterką tej tragicznej historii jest piękna tancerka, która przybywa do Bagdadu wraz z grupa podróżnych aktorów i staje się obiektem pożądania zarówno ojca, bogatego szejka, jak i jego syna.
_________________________________________________________
Die Bergkatze - Górska kotka
Niemcy 1921, 82 min
Reżyseria: Ernst Lubitsch
Książka: Hanns Kräly, Ernst Lubitsch
Zdjęcia: Theodor Sparkuhl
Montaż: Ernst Stern, Max Gronau
Obsada: Pola Negri, Victor Janson, Marga Köhler, Edith Meller, Max Kronert
Produkcja: Produktions-AG 'Union' (PAGU), Berlin; dla: Universum-Film AG (Ufa), Berlin
Producent: Paul Davidson
Pełna uroku opowieść o uczuciu, jakie połączyło dwoje całkowicie różnych ludzi - piękną córkę herszta bandy rabusiów i oficera, wysłanego dyscyplinarnie do położonej w górach twierdzy Tossenstein. Górska kotka jest nie tylko opowieścią o niespełnionej miłości, lecz także ciętą satyrą na stosunki panujące w wojsku. Rolę pięknej rozbójniczki odtwarza Pola Negri, śmiało emanująca swoim seksapilem i bulwersująca publiczność sceną, w której policzkuje austriackich oficerów.