Król Edyp
OKAZUJE się, że Sofokles pisał niezłe sztuki kryminalne. Co prawda przy pomocy Stanisława Dygata, który taki właśnie kształt - współczesnej sztuki kryminalnej, w jej klasycznym: kto zamordował? - nadał tragedii Sofoklesa "Król Edyp". Tylko, czy współczesna sztuka kryminalna może udźwignąć te napięcia i te treści, które zawarł Sofokles w swej tragedii?
Nie udźwignęła ich. Mimo znakomitego aktorstwa (Holoubek, Eichlerówna, Białoszczyński, Kaliszewski, Madaliński, Strachocki, Borowski, Homerska). Aktorzy sprawili, że już po kilkunastu minutach odbioru nie przeszkadzały nam współczesne garnitury, krawaty, swetry, suknie, muszki, w które scenograf, zgodnie z reżyserską koncepcją, ubrał postacie tragedii. Nie raziły nawet niektóre niezbyt fortunne miejsca przekładu (np. Edyp mówi o sobie nie jako o podrzutku, lecz jako "nieprawym synu": różnica bardzo istotna, na początku mówi też o "pętach" na nogach zamiast o przebiciu nóg, skąd wzięło się przecież imię Edypa).
Zresztą przekład - w konwencji współczesnego, pogłębionego "kryminału": - jest naprawdę znakomity. Właściwie nie jest to przekład, lecz parafraza na temat Sofoklesowego "Edypa", bo jest wiele myśli, konstrukcji, intelektualnych zderzeń, dramatycznych kulminacji nawet, które nie pochodzą, od Sofoklesa.
Dobra jest też robota aktorska. Eichlerówna niewiele mówi, ale to cały nowy rozdział w historii teatru telewizyjnego ta jej Jokasta. A Holoubek? Był interesujący do momentu załamania, do samooślepienia. Edyp załamany, Edyp rozpaczający, Edyp rozstający się ze swoimi córkami, ten Edyp nie osiągnął napięcia wewnętrznego, sugestywności i aktorskiej zaborczości Edypa walczącego początkowo o prawdę, a potem Edypa tragicznego, który wymierza sobie sprawiedliwość. Bo Edyp Holoubka tragiczny jest przed oślepieniem.
Chciałbym go jednak zobaczyć - jego, Eichlerównę i pozostałych wykonawców - w "normalnym" przedstawieniu "Króla Edypa".
