Artykuły

Na pudełkowej scenie ma­my drugie przeszklone z trzech stron pudełko. Bardzo nowoczesne i efektow­ne dla oka. I w takiej to post­modernistycznej scenerii, roz­grywa się w Teatrze Polskim le­gendarny "Proces" Franza {#au#590} Kaf­ki{/#}. Zgodnie z obowiązującą tu teraz zasadą reinterpretacji klasyki, został on, i przeniesio­ny w nasze czasy, i inaczej niż w latach PRL - odczytany.

Marek Fiedor przenosi więc akcję dramatu we współczesne realia komputerów i komórek telefonicznych, mocno ekspo­nuje tło społeczne dramatu przez przywołanie manifesta­cji antyglobalistycznych, nęka­jących przechodniów Świad­ków Jehowy i żebraków. I przede wszystkim, co chwila przypomina nam, kim jest oskarżony Józef K., prokuren­tem wielkiego banku i człowie­kiem sukcesu, uwikłanym w ja­kieś interesy, a przy tym kimś, kto zerwał ze swoją rodziną i wyobcował się ze społeczeństwa. Ale przede wszystkim jest on w tym przedstawieniu kimś, kto nie chce pogodzić się ze sta­tusem oskarżonego i nie chce zasymilować się społecznie. To właśnie prowadzi go do zguby. Przedstawienie M. Fiedora wciąga widza swą tajemniczą atmosferą, intryguje wciąż przewijącymi się przed sceną aniołami oraz dążeniem reży­sera do nadania mu jakiejś nie­spełnionej metafizyki. Trochę brakuje mu owych sztychów starej Pragi, osadzenia postaci w tradycjach żydowskiej kultu­ry. Ale cały współczesny kon­tekst wzlotu i upadku bohatera sądowego procesu broni się w tym przedstawieniu. Kilka scen jest w nim, jak chociażby ta z księdzem i aniołami, świetnych. Gorzej rzecz ma się aktorami, którzy przeniesieni w nasze czasy pozbawieni zostali jakby kolorytu epoki. W pamięci wi­dza pozostają żywo zarysowa­ne postacie Malarza - Rolanda Nowaka, Blocka - Piotra Kazi­mierczaka, Sprzątaczki - Kata­rzyny Węglickiej. No i oczywi­ście dźwigającego na swych barkach cały ciężar spektaklu Michała Kalety - owego bezoso­bowego Józefa K.

Olgierd Błażewicz