Z piernika chaty
"Jaś i Małgosia" w reż. Lecha Chojnackiego w Teatrze Pinokio w Łodzi. Pisze Witold Jabłoński w Tyglu Kultury.
Edukację teatralną i literacką należy rozpoczynać od najmłodszych lat i właśnie Teatr Lalki i Aktora Pinokio wziął na swoje barki owo zadanie, niełatwe przecież w dobie gier komputerowych, które zawładnęły niemal bez reszty umysłowością młodego pokolenia. W tym celu sięgnięto po teatralny drobiazg pióra Jana Brzechwy, będący dość swobodną i nieco żartobliwą wariacją na temat znanej baśni o Jasiu i Małgosi oraz złej Babie Jadze.
W dawnych powiastkach dla dzieci element strachu przed rozmaitymi strzygami, smokami i potworami miał niezmiernie istotne znaczenie, ostrzegał bowiem małoletniego słuchacza przed różnymi zagrożeniami, czyhającymi na niego w świecie rozciągającym się poza bezpiecznymi ścianami rodzinnego domu. Podobnie jest i z tą klasyczną opowieścią: przestrzega ona przed nadmierną ufnością wobec starszych osób, wabiących nieletnich łakociami, a mających w istocie niecne intencje. W wersji Brzechwy wyczuwa się jednak powiew socrealizmu i zreformowanej w drugiej połowie XX wieku pedagogiki - czarownice nie istnieją, bo wszak Jaś i Małgosia słyszeli już o tym w nowoczesnej, wyzwolonej z dawnych przesądów szkole. To tylko rodzice przebrali się za złe stwory, aby za pomocą tej osobliwej metody edukacyjnej skłonić niesforne rodzeństwo do zgody i posłuszeństwa. Czy ów zabieg, osłabiający nieco demoniczną stronę baśni, jest pedagogicznie zasadny, nie mnie wyrokować, powiem jedynie, że większość dzieci była raczej rozczarowana doczepionym przez poetę finałem. Dobra opowieść nie może się przecież obyć bez naprawdę wrednego czarnego charakteru i mali widzowie instynktownie doskonale to wyczuwają.
Na pochwałę zasługuje bez wątpienia wizualna oprawa przedstawienia: pomysłowa i dowcipna scenografia, oparta na różnorodnych wariantach "chatek z piernika". Spektakl ma dobre tempo i dynamiczny ruch sceniczny, a piosenki z muzyką Roberta Kanaana brzmią mile dla ucha. Poziom aktorski wyrównany. Słowem: można z czystym sumieniem zabrać na ten spektakl swoje najmłodsze pociechy.
