Kochanowski wciąż na czasie
"Odprawa posłów greckich" w reż. Ryszarda Petryta w Teatrze Polskim w Warszawie. Pisze Jan Pospieszalski w Gazecie Polskiej.
"Odprawa posłów greckich" to Kochanowski w stu procentach, a wymowa spektaklu jest zadziwiająco aktualna.
Przywykliśmy już niestety do tego, że gdy współcześni twórcy sięgają po tekst archaiczny, to najczęściej po to, by z niego zrobić jakąś sałatkę, patchwork, pociąć, poszatkować, dopisać lub zmontować z innym. Ale nie w Teatrze Polskim.
"Odprawa posłów greckich" to Kochanowski w 100 procentach, ponieważ Ryszard Peryt, autor scenariusza i reżyser, włączył do przedstawienia dwie pieśni "Kto się w opiekę..." i "Czego chcesz od nas Panie". Pomysł wystawienia dramatu Jana Kochanowskiego dziś jest jednocześnie oryginalny i ryzykowny. Tekst sprzed ponad czterech stuleci brzmi ze sceny niezwykle aktualnie. Język, mimo że archaiczny, jest też swojski, czasami pojawia się w nim coś, co przypomina ludową gwarę. Wielka w tym zasługa aktorów: Marty Kurzak, która gra Helenę, Bogusława Kierca w roli Antenora, Krzysztofa Kumora - Priama, Tomasza Brzostka wcielającego się w Parysa i Szymona Kuśmidra jako Menelausa. Ryszard Peryt niezwykle skromnymi środkami inscenizacyjnymi buduje napięcie godne antycznego dramatu. Bo tutaj aktor i tekst tworzą cały teatr. Symetrycznie ustawione dwa lustra z lampkami z garderoby teatralnej, a w środku fortepian podkreślają umowność sytuacji. Czterysta lat od powstania nie odbiera "Odprawie posłów greckich" atrakcyjności.
Włodzimierz Pawlik - kompozytor i wykonawca w jednej osobie - gra w każdym spektaklu na żywo, i to spotkanie starożytnego tekstu z improwizowaną jazzową frazą sprawia, że polszczyzna Kochanowskiego zaczyna dźwięczeć nam jak muzyka. Religijne pieśni, obecne w żywej praktyce Kościoła, włączone do spektaklu stanowią dodatkowy pomost, którym komunikujemy się z renesansowym językiem dramatu. Zadziwiająco aktualna jest też wymowa spektaklu. Arogancja władzy, prywata, niezdolność do rozpoznania nadciągającej tragedii, rozkład Rzeczypospolitej brzmią ze sceny jak groźne memento.
