Artykuły

Włoski tenor Vittorio Grigolo, którego pamiętamy z kwietniowej transmisji "Cyganerii", zmierzy się z rolą poety poszukującego idealnej miłości w "Opowieściach Hoffmanna" - oficjalnie jedynej operze Jacques'a Offenbacha. Dręczącym go czarnym charakterem będzie legendarny baryton Met Thomas Hampson. Transmisja HD Live "Opowieści..." już w sobotę.

Za dwa tygodnie zaś (14 lutego) widzowie całego świata obejrzą spektakl będący pierwszą w historii koprodukcją nowojorskiej The Metropolitan Opera i Teatru Wielkiego-Opery Narodowej. Polscy realizatorzy pod wodzą Mariusza Trelińskiego, dyrektora artystycznego warszawskiej sceny, przygotowali dwie jednoaktówki: "Jolantę" Czajkowskiego i "Zamek Sinobrodego" Bartóka. W jednej z oper zaśpiewa Piotr Beczała.

TRANSMISJA HD LIVE "OPOWIEŚCI...": SOBOTA, 31.01.2015, 18:55 (CET)

***

THE MET: LIVE IN HD

"Opowieści Hoffmanna" Jacques'a Offenbacha | Prowadzenie podczas transmisji: Deborah Voigt

Vittorio Grigolo wciela się w tytułową postać poety z "Opowieści Hoffmanna" Offenbacha, którego kolejne miłosne podboje zostają raz za razem udaremnione, w inscenizacji reżysera z Broadwayu Bartletta Shera. Thomas Hampson dodaje nową partię, a właściwie aż cztery, do swojego obszernego repertuaru, występując jako czterech złoczyńców, którzy przeszkadzają w zalotach Hoffmanna do czterech kobiet: mechanicznej lalki Olympii, śpiewanej przez amerykański sopran Erin Morley (debiutującej w tej roli), egoistycznej artystki Antonii i pochłoniętej karierą diwy Stelli, granych przez rosyjski sopran Hiblę Gerzmavę, oraz weneckiej kurtyzany Giulietty, śpiewanej przez angielski mezzosopran Christine Rice. Amerykańska mezzosopranistka Kate Lindsey ponownie wcieli się w postać Nicklausse'a, wiernego przyjaciela i muzy Hoffmanna w jednej osobie (spektakl ten był już transmitowany - w większości w innej obsadzie - pięć lat temu). Operę Offenbacha poprowadzi dyrygent Yves Abel.

Przedstawienie trwa około 3 godzin i 45 minut (w tym 2 przerwy). | Przedstawienie z polskimi napisami.

***

GWIAZDY "OPOWIEŚCI HOFFMANNA":

CYTAT Z AMERYKAŃSKIEJ PRASY:

"Vittorio Grigolo jako Hoffmann "szybuje" na wysokich nutach, [które] są silne i jasne (...). Erin Morley była niezwykłą Olympią, wnosząc do tej roli pełen dźwięk, dynamiczny i dramatyczny talent aktorski. Hibla Gerzmava śpiewała Antonię miękkim, a jednocześnie przenikliwym sopranem (...) elegancka mezzosopranistka Kate Lindsey była doskonałym przyjacielem Hoffmanna Nicklausse'em, dzięki swemu srebrzystemu głosowi (...). Dyrygent Yves Abel poprowadził spektakl z wdziękiem, motywując orkiestrę do wspięcia się na wyżyny". - The New York Times

***

Transmisje HD LIVE z The Metropolitan Opera w sezonie 2014-15

Najlepsi śpiewacy świata na żywo z Nowego Jorku

Opery wykonywane są w języku oryginału (oprócz "Wesołej wdówki", która będzie śpiewana po angielsku).

Przedstawienia grane są z napisami w językach polskim i angielskim. Dyrekcja The Metropolitan Opera uprzejmie informuje, że obsady, realizatorzy oraz czasy trwania przedstawień mogą ulec zmianie.

***

PROGRAM TRANSMISJI:

31.01.2015 | sobota | 18:55

Jacques Offenbach "Opowieści Hoffmanna"

dyryguje: Yves Abel

reżyseria: Bartlett Sher

scenografia: Michael Yeargan

kostiumy: Catherine Zuber

światło: James F. Ingalls

choreografia: Dou Dou Huang

w rolach głównych: Hibla Gerzmava, Erin Morley, Christine Rice, Kate Lindsey, Vittorio Grigolo, Thomas Hampson

(planowany czas trwania przedstawienia: 3:50)

14.02.2015 | sobota | 18:30

Piotr Czajkowski "Jolanta" oraz Béla Bartók "Zamek Sinobrodego"

PREMIERA SEZONU 2014-15

dyryguje: Valery Gergiev

reżyseria: Mariusz Treliński

scenografia: Boris Kudlička

kostiumy: Marek Adamski

światło: Marc Heinz

choreografia: Tomasz Wygoda

projekcje wideo: Bartek Macias

dramaturgia: Piotr Gruszczyński

w rolach głównych: Anna Netrebko, Piotr Beczała, Alexey Markov, Elchin Azizov, Alexei Tanovitski | Nadja Michael, Mikhail Petrenko

(planowany czas trwania przedstawienia: 3:40)

14.03.2015 | sobota | 17:55

Gioachino Rossini "Pani jeziora"

PREMIERA SEZONU 2014-15 | PO RAZ PIERWSZY W MET

dyryguje: Michele Mariotti

reżyseria: Paul Curran

scenografia i kostiumy: Kevin Knight

światło: Duane Schuler

projekcje wideo: Driscoll Otto

w rolach głównych: Joyce DiDonato, Daniela Barcellona, Juan Diego Flórez, John Osborn, Oren Gradus

(planowany czas trwania przedstawienia: 3:30)

25.04.2015 | sobota | 18:30

Pietro Mascagni "Rycerskość wieśniacza" oraz Ruggero Leoncavallo "Pajace"

PREMIERA SEZONU 2014-15

dyryguje: Fabio Luisi

reżyseria: David McVicar

scenografia: Rae Smith

kostiumy: Moritz Junge

światło: Paule Constable

choreografia: Andrew George

konsultant ds. komedii: Emil Wolk

w rolach głównych: Eva-Maria Westbroek, Marcelo Álvarez, Željko Lučić | Patricia Racette, Marcelo Álvarez, George Gagnidze, Lucas Meachem

(planowany czas trwania przedstawienia: 3:30)

***

Jacques Offenbach (1819-1880)

"Les Contes d'Hoffmann"

"Opowieści Hoffmanna"

Opera fantastyczna w pięciu aktach (lub w trzech aktach z prologiem i epilogiem) (1881)

Libretto: Jules Barbier i Michel Carré na motywach wybranych dzieł ("Opowieści fantastyczne" i in.) E.T.A. Hoffmanna

Premiera niniejszej inscenizacji The Metropolitan Opera: 03 grudnia 2009 roku

Transmisja HD LIVE przedstawienia:

31 stycznia 2015 | sobota | 18:55

Obsada:

Vittorio Grigolo jako poeta Hoffmann

Kate Lindsey jako Muza i jako Nicklausse, przyjaciel Hoffmanna

Thomas Hampson jako radca Lindorf, jako optyk Coppélius, jako doktor Miracle* i jako kapitan Dapertutto**

Erin Morley jako mechaniczna lalka Olympia

Hibla Gerzmava jako młoda śpiewaczka Antonia i jako Stella***, primadonna

Christine Rice jako Giulietta, kurtyzana

Tony Stevenson jako Andrs, jako Cochenille, jako Frantz i jako Piticchinaccio

David Pittsinger jako Luther, właściciel winiarni i jako Crespel, ojciec Antonii

David Crawford jako student Hermann i jako Schlémil

Dennis Petersen jako student Nathanaël i jako Spalanzani, wynalazca

Olesya Petrova jako Matka Antonii

Chór, balet i orkiestra The Metropolitan Opera

Yves Abel dyrygent

Realizatorzy:

Bartlett Sher reżyseria

Michael Yeargan scenografia

Catherine Zuber kostiumy

James F. Ingalls światło

Dou Dou Huang choreografia

Prowadzenie podczas transmisji:

Deborah Voigt

Realizacja telewizyjna transmisji:

Barbara Willis Sweete

Przedstawienie w języku oryginału (francuskim) z napisami w językach polskim i angielskim. | Przedstawienie trwa około 3 godzin i 45 minut (w tym 2 przerwy).

* Fr. miracle 'cud'. | ** Wł. dapertutto 'wszędobylski'. | *** Wł. stella 'gwiazda'.

***

Treść opery w opracowaniu reżysera

PROLOG

Scena 1. Pokój Hoffmanna

Scena 2. Winiarnia Luthra w pewnym niemieckim mieście

Poeta Hoffmann jest zakochany w Stelli, primadonnie miejscowej opery. Bogaty radca Lindorf również ją kocha. Przechwycił właśnie liścik, który śpiewaczka napisała do Hoffmanna. Lindorf jest przekonany, że zdobędzie Stellę dla siebie. Do winiarni wchodzi grupa studentów i widzów z operowej jaskółki. Na życzenie zebranych Hoffmann śpiewa balladę o potwornym i groteskowym karle o imieniu Kleinzach. Podczas piosenki jego umysł wędruje jednak ku wspomnieniom o pięknej kobiecie... Gdy Hoffmann rozpoznaje w Lindorfie swego rywala, obaj mężczyźni, nie przebierając w słowach, zaczynają się kłócić. Muza Hoffmanna, która przyjęła postać jego przyjaciela Nicklausse'a, przerywa to starcie, ale poeta pozostaje z poczuciem nadchodzącej katastrofy. Hoffmann zaczyna opowiadać historię swoich trzech największych miłości...

AKT PIERWSZY

Scena 1. Laboratorium Spalanzaniego w Paryżu

Scena 2. Wesołe miasteczko

Ekscentryczny wynalazca Spalanzani stworzył mechaniczną lalkę i nazwał ją Olympia. Hoffmann, który myśli, że jest ona córką Spalanzaniego, zakochał się w niej bez pamięci. Były wspólnik Spalanzaniego, Coppélius, sprzedaje Hoffmannowi parę magicznych okularów, przez które poeta postrzega Olympię jako człowieka, i to wyjątkowo urodziwego. Gdy Coppélius żąda od wynalazcy swojego udziału w zyskach z "kariery" lalki Olympii (automat pięknie śpiewa i tańczy), Spalanzani daje mu czek bez pokrycia. Zbierają się goście, zaproszeni, by poznać Olympię. Lalka oczarowuje tłum wykonaniem olśniewającej arii, która jednak zostaje kilka razy przerwana, bo mechanizm lalki wymaga naładowania. Nie zważając na to, oglądając Olympię przez okulary, Hoffmann jest absolutnie nią oczarowany. Deklaruje swoją miłość i prosi wybrankę do tańca. Olympia wiruje coraz szybciej i szybciej, aż jej mechanizm wymyka się spod kontroli. Spalanzani odsyła "córkę" do jej sypialni. Po chwili dobiegają stamtąd trzaski i łomot: to Coppélius, odkrywszy, że czek jest bezwartościowy, powrócił i w furii zniszczył lalkę. Spalanzani opłakuje Olympię, a goście drwią z Hoffmanna, który zakochał się w maszynie.

przerwa

AKT DRUGI

Dom Crespela w Monachium

Antonia śpiewa smutną pieśń o miłości, wspominając zmarłą matkę, słynną śpiewaczkę. Jej ojciec, Crespel, ukrył Antonię w nadziei zakończenia jej romansu z poetą Hoffmannem i prosi ją, by porzuciła śpiew; odziedziczyła bowiem słabe serce po matce i wysiłek oraz wzruszenie związane ze śpiewaniem zagraża jej życiu. Hoffmann odnajduje Antonię i wraz z nią śpiewa miłosny duet, który doprowadza ją niemal do omdlenia. Powraca Crespel, zaniepokojony pojawieniem się szarlatana doktora Miracle, który "leczył" żonę Crespela aż do dnia jej śmierci. Lekarz twierdzi, jest w stanie wyleczyć Antonię, ale Crespel oskarża go o zabicie żony i zmusza go do wyjścia. Hoffmann, słysząc ich rozmowę, dowiaduje się, że śpiew może zabić jego ukochaną, prosi więc Antonię, by porzuciła śpiewanie. Dziewczyna niechętnie zgadza się. W chwili gdy tylko Hoffmann wychodzi, ponownie zjawia się Miracle. Hipnotyzuje Antonię i namawia ją, by śpiewała. Doktor wywołuje ducha matki dziewczyny, który zaczyna śpiewać i łączy swój głos z głosem córki, nakłaniając ją do rozwijania śpiewaczej kariery. Antonia nie potrafi się oprzeć. Miracle towarzyszy jej, grając na skrzypcach coraz bardziej gorączkowo i opętańczo, aż śpiewaczka pada z wyczerpania na ziemię. Miracle, ku rozpaczy ojca Antonii i Hoffmanna, chłodno obwieszcza śmierć dziewczyny.

przerwa

AKT TRZECI

Pałac Giulietty w Wenecji

Wenecka kurtyzana Giulietta śpiewa barkarolę w duecie z Nicklausse'em. Zabawa staje się coraz bardziej rozpasana, a Hoffmann kpiąco chwali przyjemności ciała. Gdy Giulietta wprowadza swojego obecnego kochanka, Schlémila, Nicklausse ostrzega poetę przed urokami kurtyzany, ale Hoffmann zaprzecza, jakoby w ogóle był nią zainteresowany. Podsłuchuje ich złowrogi kapitan Dapertutto, który za pomocą wielkiego diamentu zamierza przekupić kurtyzanę, aby ta ukradła Hoffmannowi jego odbicie w lustrze, tak jak wcześniej na jego żądanie pozbawiła cienia Schlémila. Gdy Hoffmann zmierza do wyjścia, Giulietta zatrzymuje go, wyznając mu miłość. W tej chwili powraca Schlémil i oskarża Giuliettę o zdradę. Wyzywa Hoffmanna na pojedynek, z przerażeniem zdając sobie sprawę, że utracił swój cień. Hoffmann zabija rywala i z jego ręki bierze klucz do buduaru Giulietty. Odkrywa jednak, że jej pokój jest pusty, a w zwierciadle nie widać jego własnego odbicia. Wychodząc, poeta widzi kurtyzanę, jak ta opuszcza pałac w ramionach karła Piticchinaccia.

EPILOG

Scena 1. W winiarni Lutra

Scena 2. Pokój Hoffmanna

Po zakończeniu opowieści Hoffmann chce zapomnieć o wszystkich swych nieszczęśliwych miłościach. Nicklausse oświadcza, że każda historia opisuje inny aspekt jednej i tej samej kobiety: Stelli. Gdy śpiewaczka wreszcie przybywa do winiarni po występie, znajduje Hoffmanna zupełnie pijanego, dlatego wybiera Lindorfa. Nicklausse objawia swoje prawdziwe oblicze jako Muza i mówi poecie, że pociechę odnajdzie on w twórczości, oczywiście pod jej skrzydłami.

***

Niezwykła muzyczna opowieść, której bohaterem stał się realnie żyjący prawnik, pisarz, poeta i kompozytor Ernst Theodor Wilhelm Amadeus Hoffmann (1776-1822). Libretto osnute na motywach jego "Opowieści fantastycznych" skupia się na poszukiwaniu przez bohatera ideału kobiety. Spotkane kolejno Olympia, Giulietta, Antonia i Stella stają się, jedna po drugiej, porażkami poety prześladowanego przez mroczną postać przybierającego różne imiona demona. Oficjalnie jedyna - niedokończona zresztą - opera Offenbacha, autora kojarzonego z paryskimi operetkami (operami komicznymi), zanurzona jest w nastroju fantastycznym, stawia też niebywałe wymagania śpiewakom. Hoffmann to jedna z najtrudniejszych partii tenorowych, z którą tym razem zmierzy się Vittorio Grigolo, Rodolfo z zeszłorocznej transmisji "Cyganerii" Pucciniego.

***

VITTORIO GRIGOLO tenor

Hoffmann, poeta

Włoch. Jedna z nowych gwiazd prestiżowej wytwórni płytowej SONY CLASSICAL. Ma 38 lat, a za sobą już występy na najbardziej prestiżowych scenach operowych świata. Podziwia go publiczność Royal Opera House Covent Garden w Londynie, Bayerische Staatsoper w Monachium, Los Angeles Opera, Wiener Staatsoper, Washington National Opera, Deutsche Oper Berlin czy Opernhaus Zürich. Jako trzynastolatek śpiewał partię pastuszka w "Tosce" G. Pucciniego, a w wieku 23 lat stał się jednym z najmłodszych tenorów występujących na deskach słynnej mediolańskiej La Scali. W nowojorskiej The Metropolitan Opera pojawił się po raz pierwszy w 2010 roku. Zaśpiewał wtedy księcia Mantui w "Rigoletcie" G. Verdiego i Rodolfa w "Cyganerii" G. Pucciniego. Współpracuje z dyrygentami tej miary, co Riccardo Chailly, Lorin Maazel, Zubin Mehta, Riccardo Muti, Myung-Whun Chung, Gustavo Dudamel czy Antonio Pappano. Ma w swoim repertuarze ponad 20 najważniejszych partii tenorowych. Interesuje się także musicalem; wystąpił w "West Side Story" L. Bernsteina.

***

THOMAS HAMPSON baryton

Lindorf, Coppélius, doktor Miracle, Dapertutto

Amerykański baryton, który nie stroni od żadnego gatunku muzycznego - od opery, poprzez oratorium, pieśń, aż po musical. Występował we wszystkich najważniejszych teatrach operowych oraz salach koncertowych świata. W 2013 roku został włączony do Panteonu Gwiazd (Hall of Fame) miesięcznika "Grammophone". Uhonorowany nagrodą Met Mastersinger przez The Metropolitan Opera w Nowym Jorku, nagrodą Venetian Heritage Award oraz Concertgebouw Prize. W 2010 roku wszedł do grona członków Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk, gdzie zdobył uznanie dzięki niezwykle rozległemu repertuarowi. Jest obecnie jednym z najważniejszych interpretatorów pieśni niemieckiej, zwłaszcza takich kompozytorów jak Schumann, Mahler czy Wolf. Dzięki swojemu projektowi "Song of America", który realizuje we współpracy z Biblioteką Kongresu USA, stał się również ambasadorem twórczości kompozytorów amerykańskich. Prowadzi działalność pedagogiczną, interesuje się nowymi technologiami. Nagrał ponad 150 albumów, w tym płyty nagrodzone Grammy Award. Zdobył również pięciokrotnie Nagrodę Edisona oraz Grand prix du disque. Na scenie Met wystąpił ponad 200 razy, nie tylko w przedstawieniach operowych ,ale podczas licznych koncertów galowych i jubileuszy. Wiele z nich było transmitowanych przez radio i telewizję.

***

YVES ABEL dyrygent

Kanadyjczyk, szczególnie ukochał sobie repertuar francuski i stara się go propagować na wszelkie sposoby. Założyciel i dyrektor muzyczny Opéra Français de New York, na której to scenie prezentuje zapomniane dzieła francuskie. Szczególne uznanie krytyki zyskał wystawieniem opery Pascala Dusapina "To Be Sung". Od stycznia 2015 roku Yves Abel jest także pierwszym dyrygentem Nordwestdeutsche Philarmonie w Niemczech. W latach 2005-2011 był gościnnym dyrygentem Deutsche Oper Berlin. Jest częstym gościem w najważniejszych teatrach operowych świata, takich jak The Metropolitan Opera, Royal Opera House Covent Garden w Londynie, mediolańska La Scala, Wiener Staatsoper, Opéra national de Paris czy Gran Teatre del Liceu w Barcelonie. Dyryguje również orkiestrami symfonicznymi, występując z nimi na całym świecie, od Amsterdamu po Bolonię, od Montrealu po Dublin. W 2009 roku otrzymał tytuł Chevalier de l'Ordre des Arts et des Lettres nadawany przez rząd francuski. Dokonał licznych rejestracji oper, m.in. "Thas" z Renée Fleming, "Wertera" z Andreą Bocellim (Decca), "Madame Butterfly" z Philharmonia Orchestra (Chandos), oraz nagrał dwa krążki z francuskimi ariami.

***

BARTLETT SHER reżyser

Reżyser-rezydent Lincoln Center Theatre. Na jego scenie przygotował m.in.: "Kobiety na skraju załamania nerwowego", "Joe Turner pojawia się i znika" (nominacja do Tony Award), "Południowy Pacyfik" (nagrody: Tony, Drama Desk i Outer Critics Circle), "Awake and Sing!" (nominacja do Tony Award), "The Light in the Piazza". Dyrektor artystyczny Seattle's Intiman Theatre w latach 2000-2010, gdzie wystawił "Prayer for My Enemy" i "Singing Forest" oraz sztuki Czechowa, Szekspira, Kushnera i Goldoniego. Na deskach operowych zrealizował spektakle: "Hrabia Ory" i "Cyrulik sewilski" G. Rossiniego oraz "Opowieści Hoffmanna" J. Offenbacha w The Metropolitan Opera, "Romeo i Julia" Ch. Gounoda na Salzburger Festspiele, "Mourning Becomes Electra" Marvina D. Levy'ego w Seattle Opera i w nieistniejącej już niestety New York City Opera.

***

Gdzie w Polsce można obejrzeć "Opowieści Hoffmanna":

Czechowice-Dziedzice LIVE kino Świt http://mdk.czechowice-dziedzice.pl/

Elbląg LIVE kino Światowid http://kino.swiatowid.elblag.pl/pl/

Gliwice LIVE kino Amok http://www.amok.gliwice.pl/

Katowice LIVE kino Kosmos http://www.csf.katowice.pl/

Kielce RETRANSMISJA Filharmonia Świętokrzyska

im. O. Kolberga w Kielcach http://filharmonia.kielce.com.pl/

Konin LIVE kino Centrum http://www.kdk.konin.pl/kino

Kraków LIVE+RETRANS. kino Kijów.Centrum www.kijow.pl

Lublin LIVE Teatr Stary http://www.teatrstary.eu/

Łódź LIVE Filharmonia Łódzka im. Artura Rubinsteina http://www.filharmonia.lodz.pl/

Olsztyn LIVE Warmińsko-Mazurska Filharmonia im. F. Nowowiejskiego http://www.filharmonia.olsztyn.pl/

Poznań LIVE Centrum Kultury ZAMEK http://www.ckzamek.pl/

Rzeszów LIVE kino Zorza http://www.kinozorza.pl/

Trzebinia LIVE kino Sokół http://kino.tck.trzebinia.pl/

Warszawa (1) LIVE Teatr Studio im St. I Witkiewicza http://www.teatrstudio.pl/

Warszawa (2) LIVE kino Praha http://www.kinopraha.pl/

Wrocław LIVE kino Nowe Horyzonty http://www.kinonh.pl/

Tłumaczenie i opracowanie: Katarzyna Gardzina-Kubała, Bartłomiej Majchrzak.