Artykuły

14 i 15 lutego w siedzibie Komuny//Warszawa (ul. Lubelska 30/32) odbędą się polskie premiery spektakli zrealizowanych w ramach międzynarodowego projektu teatralno-badawczego TABUROPA. Pokazom będzie towarzyszyć spotkanie z artystami 14 lutego prowadzone przez Pawła Soszyńskiego (dwutygodnik.com) oraz dyskusja: "Usłyszeć niesłyszanych? Tabu inności w kulturze" dnia 12 lutego w siedzibie Krytyki Politycznej.

czwartek, 12.02.2015, g. 19.00

Krytyka Polityczna, ul. Foksal 16/II piętro

"Usłyszeć niesłyszanych? Tabu inności w kulturze"

Europa, w zależności od szerokości geograficznej, sytuacji politycznej, nastrojów społecznych, zawirowań gospodarczych ma swoich dyżurnych, sezonowych Innych: od muzułmanów, Żydów, Romów, imigrantów z Europy Wschodniej po osoby z niepełnosprawnością, mieszkańców zakładów penitencjarnych i dzieci z biednych rodzin.

Inność i obcość jest obwarowana z jednej strony całym zestawem stereotypów i uprzedzeń, z drugiej - tabu politycznej poprawności. Artyści, reporterzy, aktywiści, lawirując między tymi ograniczeniami, starają się dotrzeć do nieretuszowanego, niesentymentalnego obrazu Innego, a jednocześnie powiedzieć coś istotnego o społeczeństwie, w którym Inny - mimo wysiłków jego adwokatów - pozostaje obcy. Kultura wprowadza Innych w przestrzeń publiczną na różne sposoby: udzielając im głosu, wypowiadając się w ich imieniu, stawiając na partycypację, inkluzję, edukację. Czy da się w takich działaniach uniknąć protekcjonalizmu? Koniunkturalizmu? Dwuznacznych operacji na cudzej podmiotowości? Czy upubliczniony głos Innego rzeczywiście jest jego głosem? Kiedy przestaje być projekcją naszych wyobrażeń, lęków, pobożnych życzeń, szlachetnych intencji? Czy jest rzeczywiście słyszalny?

rozmawiają: Lidia Ostałowska, reporterka, Magda Mosiewicz, aktywistka, autorka filmów dokumentalnych, Michał Borczuch, reżyser teatralny

prowadzenie: Igor Stokfiszewski

***

TABUROPA / POLSKIE PREMIERY

sobota 14 lutego i niedziela 15 lutego 2015

siedziba Komuny//Warszawa, ul. Lubelska 30/32

(wejście przez bramę przy skrzyżowaniu Lubelskiej i Skaryszewskiej)

g. 19.00 - "Eintopf"

rżyseria: Agnieszka Błońska

Czworo tancerzy o różnym doświadczeniu (od hip-hopu po szkołę P.A.R.T.S. Anne Teresy De Keersmaeker) i pochodzeniu - za pomocą ruchu i słów - zgłębia ideę tożsamości, przynależności, współistnienia.

Agnieszka Błońska wraz z międzynarodową grupa tancerzy związanych z belgijską grupą kobalt.works przeprowadzała badania tabu w Niemczech. Tytuł ich spektaklu to nazwa niemieckiego dania przypominającego gulasz lub bigos. Różnorodne składniki wymieszane w jednym garnku. Multi-kulti made in Europe. Przedstawienie bada, na czym polega nasza koncepcja współistnienia i zdolność życia razem. Czworo tancerzy o różnym doświadczeniu (od hip-hopu po szkołę P.A.R.T.S. Anne Teresy De Keersmaeker) i pochodzeniu - za pomocą ruchu i słów - zgłębia ideę tożsamości i przynależności. Stawiają oni również pytania o reguły teatru, pozycję widzów i performerów.

"Istota mojego miejsca, przynależności. Odnajdowanie własnej tożsamości. Definiowanie. Zastępowanie. Kształtowanie tożsamości na nowo. Ponowne definiowanie. Nasze historie - czy są naprawdę nasze? Czy są zanurzone w historiach naszych narodów? Kim jesteśmy? Tutaj, w zjednoczonej Europie? Jak - w czasach politycznej poprawności, w świecie celebrującym fetysz zjednoczenia i współistnienia ponad różnicami - postrzegamy siebie samych, jak widzimy innych? Gdzie są granice? O czym nie chcemy mówić? Czego nie chcemy widzieć?"

(Agnieszka Błońska)

***

"No Return" - g. 20.15

reżyseria: Andre Erlen

Punktem wyjścia przedstawienia są badania przeprowadzone w grudniu 2013 w Lizbonie przez grupę polskich performerów i niemieckiego reżysera Andre Erlena. A punktem dojścia jest ciasna, zasłonięta przed okiem widza, niezdefiniowana przestrzeń - namiot? kryształ? wnętrze głowy?- w której mieszczą się (i mieszają): przeszłość i fantazja, ocean i ląd, rośliny i ludzie, idee i cielesność. Nie ma tam wstępu, można tylko podglądać ukryte. Jak rozkłada się ciało Portugalii? Jakie koszmary śnią się potomkom Vasco da Gamy? Ile kosztują tajemnice fatimskie? A ile - dobre samopoczucie "lepszej" Europy? I - kto pyta? Jak z perspektywy środka kontynentu - z Polski, z Niemiec - wygląda jego kraniec - kraj zwrócony twarzą do oceanu, dawna kolonialna potęga, dziś pogrążona w kryzysie ekonomicznym? Każdy ma dziś swoją Portugalię - taką, jaką zdoła dostrzec. I na jaką go stać. Kto da więcej?

Tytuł spektaklu nawiązuje do słowa "retornados" - tak nazywano Portugalczyków wracających do kraju z kolonii w Afryce. Ale komentuje również dzisiejsze europejskie lęki: na horyzoncie majaczy katastrofa, a zawrócić nie można. Nie ma powrotu.

***

14 lutego po spektaklach będzie miało miejsce spotkanie z artystami i realizatorami projektu poświęcone europejskim tabu, tożsamości i współistnieniu, które poprowadzi Paweł Soszyński, wice-redaktor naczelny i szef działu teatralnego Dwutygodnik.com.

Na wszystkie wydarzenia jest wstęp wolny.

***

Projekt TABUROPA realizowany jest przez Sommerblut Kulturfestival e.V. we współpracy z kobalt.works (Bruksela/BE), Teatro Praga (Lisbona/PT), Stowarzyszeniem Praktyków Kultury (Warszawa/ PL) i Futur3 (Kolonia/DE), przy wsparciu programu Unii Europejskiej EEACEA Culture, Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej, Instytutu Polskiego w Düsseldorfie, a także Kunst-Stiftung NRW, Ministerium für Familie, Kinder, Jugend, Kultur and Sport des Landes Nortrhein-Westfalen, Stadt Köln, Direço-Geral das Artes w Lizbonie.

***

TABUROPA to międzynarodowy projekt teatralno-badawczy, który za pomocą narzędzi sztuk performatywnych zgłębia temat tabu i jego manifestacji we współczesnych europejskich społeczeństwach. Na podstawie badań prowadzonych w Portugalii, Belgii, Niemczech i Polsce, zostały zrealizowane cztery odrębne przedstawienia, prezentowane po raz pierwszy w maju 2014 na festiwalu Sommerblut w Kolonii.