Nosorożec. Teatr
Nazwisko Eugeniusza Ionesco,jednego z czołowych pisarzy francuskiej awangardy teatralnej,głośne jest już dziś w całym świecie. Większość jego sztuk,to osobliwe groteski, operujące paradoksalnymi zestawieniami,ukazujące rzeczywistość w kształcie zdeformowanym - jak w krzywym zwierciadle. Nie zawsze można się zgodzić z jego wizją człowieka i świata,z jego filozofią pesymistyczną,a przez niektórych uważaną nawet za nihilistyczną i "rozkładową". Ale ostatnia jego sztuka - "Nosorożec" - ukazuje go w zupełnie nowym świetle. Jest to,ubrana w szatę fantastycznej i irracjonalnej groteski,ostra i głęboka satyra na zarazę faszyzmu i wszelkiej w ogóle ideologii brutalności i gwałtu; zarazem obrazuje ona małoduszność, tchórzostwo, oportunizm ludzi, łatwo ulegających wpływowi gromkich haseł i poddających się psychologii "stada". Nosorożec - dzikie, prymitywne zwierzę,które pewnego dnia zaczyna grasować na ulicach współczesnego,cywilizowanego miasta,jest tu bardzo przejrzystym symbolem: a w fantastycznym obrazie przedstawicieli najróżniejszych kręgów społecznych - nie wyłączając nawet elity intelektualnej - którzy,najpierw wzburzeni bezkarnością potwora, stopniowo sami zmieniają się w nosorożców - nietrudno również dopatrzyć się aluzji do zjawisk dobrze nam znanych. Toteż sztuka ta,mimo swego fantastycznego sztafażu i swego surrealistycznego humoru, zdradza wyraźnie sprecyzowane i niedwuznaczne stanowisko autora i jego zaangażowanie ideowe. "Nosorożca" wystawił Teatr Dramatyczny. Wybitny aktor Jan Świderski gra rolę głównego bohatera,Berangera,zwykłego,skromnego urzędnika, pełnego drobnych wad i ułomności,który jednak ma w sobie tyle prawdziwego człowieczeństwa,że sam jeden zdobywa się na przeciwstawienie zgrai nosorożców,która go otacza,on jeden zostaje do końca człowiekiem. Świderski ujmuje tę rolę bardzo interesująco,umiejętnie przekazując proces przekształcania się lekkomyślnego,nie stroniącego od kieliszka, trochę leniwego marzyciela - w heroicznego i wzruszającego obrońcę zagrożonej placówki. Całe przedstawienie jest dosyć nierówne i nie wszystkie role wydają się słusznie obsadzone, ale warte jest obejrzenia ze względu na fascynującą treść i na poszczególne sceny zbiorowe,odznaczające się werwą, dowcipem i pomysłowością.
