Artykuły

Sztuka Alana Ayckbourna [Jaksię kochają w niższych sferah] pod tym tytułem po raz pierwszy pokazana zostanie w Teatrze im. Adama Mickiewicza w sylwestrowy wieczór, choć jej oficjalna premiera wypada dopiero 7 stycznia.

To komedia obyczajowa jednego z bardziej uznanych twórców gatunku, wyreżyserowana przez znanego aktora Artura Barcisia [na zdjęciu]. O czym opowiada?

- O męskich metodach ukrywania przed żoną, że ma się romans - referuje treść spektaklu Ewa Oleś, kierowniczka literacka teatru. - Metody te są proste. Trzeba np. tłumaczyć swoje późne powroty z pracy do domu koniecznością pomagania koledze (zresztą dobrze znanemu żonie), którego własna żona nie rozumie, a w dodatku zdradza... U Ayckbourna mechanizm ów działa bez zarzutu - do momentu, w którym zdradzana żona bohatera również spróbuje pomóc "pokrzywdzonemu" znajomemu. To powoduje lawinę komicznych, dziwnych sytuacji, zaś próba zatarcia śladów romansu przyczynia się tylko do spiętrzenia absurdu.

W przedstawieniu zobaczymy Teresę Dzielską, Agatę Ochotę-Hutyrę, Małgorzatę Marciniak, Adama Hutyrę, Adama Łoniewskiego i Marka Ślosarskiego. Oficjalną premierę teatr zaplanował na 7 stycznia, a sylwester jest tylko okazją do pokazu przedpremierowego. - Ale dla mnie premiera i tak wypadnie w sylwestra, bo momentem próby jest zawsze pierwsze spotkanie z publicznością - mówi reżyser.

Częstochowska realizacja - ósma w dorobku Artura Barcisia, jeśli liczyć spektakle dziecięce w Teatrze Telewizji - jest jego pierwszym dziełem niemuzycznym. Najwięcej przedstawień aktor-reżyser zrobił w macierzystym Ateneum. - Tam mi najwięcej pozwalają - żartuje.

- Propozycję wyreżyserowania u nas komedii "Jak się kochają w niższych sferach" Artur Barciś otrzymał od Marka Ślosarskiego, oczywiście za moją akceptacją - mówi dyrektor Teatru im. Mickiewicza Katarzyna Deszcz. - To bardzo trudne, zbudować właściwą proporcję między repertuarem trudniejszym, dla bardziej wymagającej publiczności, i tym lżejszym. Na sylwestra zawsze potrzebna jest propozycja bardziej rozrywkowa, żeby ludzie mogli się pośmiać.

Barciś zapewnia, że interesuje go tylko taka komedia, w której śmiejemy się sami z siebie, nie taka, która daje okazję do pustego rechotu. Robiony przez niego spektakl będzie więc okazją do podglądania - przez dziurkę od klucza - samego życia.

- Kiedy ludzie są podglądani, a o tym nie wiedzą, są najbardziej autentyczni i przez to szczególnie zabawni - tłumaczy reżyser. - Dlatego tłumaczę aktorom, żeby nie grali komedii. Mają grać dramat psychologiczny, a wtedy będą najbardziej śmieszni.

Barciś jest też autorem opracowania muzycznego spektaklu. Wykorzystuje motyw zagrany przez częstochowski zespół Five O'Clock. Częstochowianką jest również autorka plakatu, Agata Kulczyk. A że i Barciś jest w jakimś sensie częstochowianinem (ze wzruszeniem wspominał pierwszą bajkę obejrzaną w Teatrze im. Mickiewicza, przy której zrozumiał, że teatr jest piękny jak kościół), sztuka "Jak się kochają w niższych sferach" ma szczególnie częstochowski wymiar.

Ewa Oleś, kierownik literacki Teatru im. Mickiewicza: - Warto obejrzeć "Jak się kochają w niższych sferach", bo to sztuka o precyzyjnie skonstruowanej intrydze i zawrotnym tempie, zaś jej autor Alan Ayckbourn to twórca znany i uznany. Ma w swoim dorobku ponad 60 utworów przetłumaczonych na kilkadziesiąt języków i wystawianych na najlepszych scenach świata. Jego sztuki były pokazywane także na Broadwayu. Mało tego, po sukcesie tamże komedii "Wesołych świąt", jedną z alej w Nowym Jorku nazwano jego nazwiskiem. Także w Polsce komedie Ayckbourna cieszą się wielkim powodzeniem - m.in. "Farsa na trzy sypialnie", "Wszystko jest względne", a także "Siła komiczna" wystawiana obecnie na deskach Teatru Współczesnego w Szczecinie. Scenografię częstochowskiego spektaklu przygotowała Bożena Pędziwiatr. Po spektaklach sylwestrowych (31 grudnia o godz. 18 i 21) i premierze 7 stycznia, komedię tę będziemy pokazywać 8, 20, 21, 22, 28 i 29 stycznia.