Artykuły

Znamy finalistów 22. "Konkursu na najlepszą polską inscenizację dzieł dramatycznych Williama Szekspira oraz utworów inspirowanych dziełami Williama Szekspira" w sezonie 2014/2015.

Trzech finalistów konkursu wytypowali Dyrektor Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego prof. Jerzy Limon oraz selekcjoner Łukasz Drewniak - teatrolog, redaktor i recenzent Didaskaliów i miesięcznika "Teatr", współpracujący z TVP KULTURA oraz portalem Teatralny.pl.

W szczęśliwej trójce znalazły się następujące teatry:

- Narodowy Stary Teatr w Krakowie ze spektaklem "Król Lear" w reż. Jana Klaty (na zdjęciu),

- Teatr im. Słowackiego w Krakowie ze spektaklem "Kto wyciągnie kartę wisielca, kto błazna?" wg "Króla Leara" W. Szekspira, w reż. Pawła Miśkiewicza,

- Teatr Polski we Wrocławiu ze spektaklem "Burza" w reż. Krzysztofa Garbaczewskiego.

Spektakle te zostaną zaprezentowane w ramach 19. Festiwalu Szekspirowskiego, który odbędzie się w dniach 31 lipca - 9 sierpnia 2015 roku w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim oraz w Teatrze Wybrzeże.

Wyboru tegorocznego laureata Złotego Yoricka dokona pięcioosobowe jury, w którego skład wejdą wybitni teatrolodzy, krytycy teatralni oraz dyrektorzy teatrów i aktorzy. Zwycięzca Konkursu zostanie ogłoszony w trakcie festiwalu.

W tegorocznej edycji Konkursu o Złotego Yoricka wzięło udział 9 spektakli z teatrów z całej Polski:

- "Kto wyciągnie kartę wisielca, kto błazna" w reż. Pawła Miśkiewicza, Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie,

- "Burza" w reż. Krzysztofa Garbaczewskiego, Teatr Polski we Wrocławiu,

- "Poskromienie złośnicy" w reż. Michała Kotańskiego, Teatr Bagatela im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego w Krakowie,

- "Kupiec wenecki" w reż. Aldony Figury, Teatr Dramatyczny M. St. Warszawy,

- "Król Lear" w reż. Jana Klaty, Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie,

- "Otello" w reż. Waldemara Raźniaka, Teatr Miejski im. Witolda Gombrowicza w Gdyni,

- "Hamlet" w reż. André Hübnera - Ochodlo, Teatr im. Adama Mickiewicza w Częstochowie

- "Hamlet" w reż. Joanny Drozdy, Teatr IMKA w Warszawie,

- "Sen nocy letniej" w reż. Pawła Świątka, Teatr im. Jana Kochanowskiego w Opolu.

***

O Konkursie:

"Konkurs na najlepszą polską inscenizację dzieł dramatycznych Williama Szekspira oraz utworów inspirowanych dziełami Williama Szekspira" (w skrócie: Konkurs o Złotego Yoricka) odbywa się nieprzerwanie od 1994 roku i stanowi swoiste podsumowanie polskich szekspirowskich realizacji danego sezonu artystycznego. Organizowany jest przez Fundację Theatrum Gedanense, a od 2008 roku również przez Gdański Teatr Szekspirowski.

W ramach Konkursu swoje realizacje pokazywali najwięksi polscy reżyserzy, jak: Krzysztof Warlikowski, Maciej Prus, Grzegorz Wiśniewski czy Jan Klata. Spektakle nagrodzone w Konkursie (główną nagrodą jest Złoty Yorick) są prezentowane podczas Festiwalu Szekspirowskiego.

Finałowe spektakle w opisie selekcjonera Łukasza Drewniaka:

"Król Lear" w reż. Jana Klaty, Narodowy Stary Teatr w Krakowie

"Król Lear" Jana Klaty rozgrywa się w Watykanie. Stary Lear to nie król, ale Papież. Skoro tytułowy bohater jest papieżem, jego "córki" stają się dostojnikami kościelnymi, kardynałami i biskupami. Zmiana tożsamości bohatera, zmiana czasu i miejsca akcji, rozwiązuje wiele zagadek szekspirowskich, jednocześnie Szekspir służy Klacie tylko jako parawan, tekst pomocniczy wykorzystywany zamiast innej, nienapisanej jeszcze sztuki o Papieżu, który chorował i abdykował. A raczej o Papieżu, któremu przyśnił się sen o chorobie, zdradzie ciała i umysłu, o decyzji zrzeczenia się tytułu. Lear Jerzego Grałka to postać-hybryda - jego choroba przypomina chorobę Jana Pawła II, decyzja o abdykacji - Benedykta XVI. Klata pyta, co oznacza emerytura zastępcy Boga, czym się staje władza sakralna i jej reprezentant w chwili, w której sam się owej sakry pozbawia? Kim jest Papież dziś, i kim może być na emeryturze? Co dzieje się wtedy z Bogiem, którego uosabia, co to zmienia w postrzeganiu Kościoła?

--

"Kto wyciągnie kartę wisielca, kto błazna?" w reż. Pawła Miśkiewicza, Teatr im. Słowackiego w Krakowie

Paweł Miśkiewicz czyta Szekspira przez Becketta. Łuska "Króla Leara" do samego egzystencjalnego rdzenia, i to co mu zostało - z materii dramatycznej, wątków, postaci - uzupełnia tekstem Becketta i porównuje do twórczości autora "Czekając na Godota". U Miśkiewicza szekspirowski świat musi cały zmieścić się w jednym pokoju, jednym ślepym zaułku czasu. W miejscu, w którym już wiemy, że za chwilę umrzemy, słabi i chorzy, ale ta śmierć jeszcze nie nadeszła. Tragedia króla Leara zyskuje w tym krakowskim spektaklu przede wszystkim wymiar prywatny. Nie ma królestwa, potężnego władcy tylko stary schorowany człowiek, który oddaje się pod opiekę córek. I staje się dla nich utrapieniem, bo grymasi, błaznuje, nie potrafi zaakceptować własnego niedołęstwa, skoków nastroju, żąda stale dowodów miłości.

--

"Burza" reż. Krzysztof Garbaczewski, Teatr Polski we Wrocławiu

Najważniejsza w wizji Garbaczewskiego jest czarna, burzowa chmura wisząca nad scenicznym światem, poruszająca się nad głowami bohaterów, przygniatająca ich do ziemi. Żywa, wykonująca zagadkowe ruchy, jakby oddychająca wyspa-chmura to reminiscencja czarnego dymu z serialu "LOST". Ale i narzędziem opresji i podświadomością bohaterów, seksualnym pragnieniem dzikiego i Czarnego Lądu. "Burza" Garbaczewskiego to nie tylko świat - to także przedstawienie. Zewnętrzna atrakcyjność spektaklu zręcznie przysłania nowe interpretacyjne zagadki. Do szekspirowskich tajemnic dochodzą kolejne: jak wytłumaczyć każdy element znaczeniowy świata Garbaczewskiego, jak nazwać jego metodę, opisać fantasmagoryczno-medialną realność, którą zamieszkuje ze swoimi postaciami.