Warszawskie premiery. "Mądremu biada" w Teatrze Dramatycznym
Teatr Dramatyczny występuje w dniu 26 maja br. z premierą genialnej komedii politycznej z XIX wieku Aleksandra Gribojedowa - "Mądremu biada" ("Gorie ot uma"), w przekładzie Juliana Tuwima. Sztuka ta nie była grana w Warszawie od 1952 roku.
W Teatrze Dramatycznym "Mądremu biada" reżyseruje Ludwik René. Oprawę scenograficzną przygotował Jan Kosiński zaś muzykę Tadeusz Baird. W spektaklu bierze udział prawie cały zespół aktorski. Czackiego gra Zbigniew Zapasiewicz. W innych rolach prowadzących zobaczymy: Katarzynę Łaniewską (Liza), Magdalenę Zawadzką (Zofia), Tadeusza Bartosika (Famusow), Andrzeja Szczepkowskiego (Repetiłow), Wiesława Gołasa (Skałozub) i Macieja Damięckiego (Mołczalin).
- Tytuł komedii - "Mądremu blada" - to chyba jakiś ostateczny wniosek autora? - Gribojedow, kończąc sztukę katastrofą, daje na ta odpowiedź - winien jest rozum, czy też intelekt Czackiego. Czacki jest zresztą nie tylko mądrzejszy, od innych postaci. Jest również nienagannie uczciwy. Zwiedził kawał świata, uczył się, pisał i miał możnych przyjaciół na dworze. "Służba mnie nęci,lecz służalczość mierzi". Musiał więc odejść i zerwać więzy łączące go ze swoja klasą.
- A jak współcześni Gribojedowowi przyjęli "Mądremu biada"?
- Pierwszymi, entuzjastycznymi czytelnikami tej komedii byli dekabryści. Czytali ją oczywiście w odpisach, gdyż cenzura nie pozwoliła na druk tej sztuki. I podobno, ani jedna książka nie ukazywała się wówczas w takiej ilości egzemplarzy, w jakiej rozeszły się odpisy "Mądremu biada". Dopiero po ogłoszeniu amnestii dla zesłanych dekabrystów cenzura zgodziła się na wydania całości tej komedii, potwierdzając w ten sposób jej nierozerwalna łączność z rewolucyjnym ruchem dekabrystów. Z salonów Famusowa przeniesie się 14 grudnia 1823 roku walka na Plac Senacki, gdzie przyjaciele Gribojedowa wystąpią zbrojnie przeciw Skałozubom i Famusowym.
- Sądzi pan, te Czacki będzie bliski naszemu młodemu pokoleniu? Że mógłby być jego bohaterem?
- Wydaje mi się, że jest to sprawa chyba najbardziej doniosła ideowo i artystycznie, by Czacki był bliski każdemu pokoleniu na widowni. I dlatego chcemy pokazać tę komedię nie no tle wiernym rodzajowo i obyczajowo czasom Czackiego, ale w bezpośredniej rozmowie aktora ze współczesna widownię.
Obsada aktorska w naszym teatrze jest młodsza w stosunku do rosyjskiej tradycji teatralnej. Naszą ambicją jest jasne i klarowne przekazanie tekstu sztuki, tkwiącej jeszcze w tradycjach teatru klasycznego, ale której postać główna ma już cechy bohatera romantycznego. Przy tym pamiętajmy, że ta komedia jest napisana w lekkiej, epigramatycznej formie. I to chyba również zobowiązuje
- Jak sprawdza się obecnie przekład Juliana Tuwima?
- Doskonale. Aktorzy swobodnie i ze swadą mówią ten tekst. A to bardzo wiele.
Rozmowę przeprowadziła:
IRENA STRZEM1ŃSKA
