Dybuk ze szkolnego teatru
"Dybuk" wg Szymona An-skiego w reż. Anny Smolar w Teatrze Polskim w Bydgoszczy. Pisze Mike Urbaniak w Gazecie Wyborczej - Wysokie Obcasy.
To nie jest "Dybuk" An-skiego, to po pierwsze. Wszyscy, którzy wybiorą się do Teatru Polskiego w Bydgoszczy na klasykę żydowskiego dramatu, srodze się zawiodą, z oryginału zostają bowiem jeno strzępki. I takie było założenie Anny Smolar, która chciała wywalić An-skiego do śmietnika i wystawić nowego "Dybuka" - skrojonego na potrzeby współczesnego młodego widza. Do tego perfidnego planu reżyserka zatrudniła pisarza Ignacego Karpowicza, który coraz częściej poczyna sobie w teatrze. Czasami są to kolaboracje, o których lepiej z litości nie wspominać, a czasami rezultat jest błyskotliwy. I taki jest ten przypadek, bo "Dybuk" Karpowicza jest znakomicie napisaną błyskotką. To po drugie. Grupa nastolatków zabiera się w szkole do wystawienia oryginalnego "Dybuka". Idzie im to jednak nieporadnie: albo kurtyna się zacina, albo widzowie niewiele rozumieją i trzeba im ciągle tłumaczyć, co to synagoga, rabin i szabat. Oj wawoj! A do tego - smutna sprawa - kolega Grześ (Michał Wanio), który miał reżyserować spektakl, popełnił samobójstwo, bo padł ofiarą internetowego hejtu. I jakby tego było mało, jego duch pojawia się podczas prób. Zamiast XIX-wiecznego sztetlu mamy więc XXI-wieczną szkołę i chociaż Leę (Sonia Roszczuk) i Chanana (Maciej Pesta) mamy od początku na scenie, to są oni postaciami zupełnie drugorzędnymi. Pierwsze skrzypce grają bowiem uczniowie (świetni Hanna Maciąg, Irena Melcer i Jan Sobolewski) oraz - uwaga - scenografia Anny Met, która nadaje całości wyrafinowanie.
Bezczelny "Dybuk" Anny Smolar jest bez wątpienia jej jak dotąd najlepszym spektaklem, prawdziwą - że polecę Demirskim - cieszotką. I choć ten sukces okupiono ofiarą z An-skiego, trzeba to twórcom wybaczyć i obowiązkowo obejrzeć tę teatralną świeżynkę bez grama konserwantów.
