Poznań. Woźniak wystawia Czajkowskiego w Wielkim
Teatr Wielki przygotowuje na sobotę premierę "Dziadka do orzechów" - jednego z najbardziej popularnych baletów klasycznych Piotra Czajkowskiego. Autorem opracowania choreograficznego jest Sławomir Woźniak, pierwszy tancerz Opery Narodowej w Warszawie. Dekorację zaprojektował Grzegorz Jaśniak, kostiumy Ryszard Kaja.
Temat baletu został oparty na znanej baśni "Historia o dziadku do orzechów i królu myszy" napisanej przez Ernesta Teodora Hoffmanna dla dzieci przyjaciela Juliusza E. Hitziga z Warszawy. Tą niezwykłą baśnią, w której - w wigilijną noc - ożywają i upodabniają się do ludzi lalki i przedmioty, zachwycił się również francuski pisarz Aleksander Dumas, który dokonał nowego opracowania tej historii, przez co stała się jeszcze bardziej popularna. Właśnie opracowanie Dumasa poznał Iwan Wsiewołożski, dyrektor Teatru Carskiego w Petersburgu i entuzjasta muzyki Piotra Czajkowskiego. To właśnie on nakłonił kompozytora do napisania baletu opartego na tej urokliwej baśni.
Czajkowski chętnie przystał na złożoną mu propozycję. Kochał dzieci i często poświęcał im swoje muzyczne utwory. Do współpracy nad baletem zaprosił znanego choreografa Mariusa Petipę, który napisał libretto i przystosował baśń Hoffmanna do wystawienia jej na scenie.
Ostatecznie jednak, z powodu choroby Petipy, układy tańców do prapremiery opracował inny rosyjski choreograf Lew Iwanow. Zakończona sukcesem prapremiera dwuaktowego "Dziadka do orzechów" odbyta się 6 grudnia 1892 r. w Teatrze Maryjskim w Petersburgu.
Od tego czasu balet na stałe zagościł na światowych scenach. W Polsce wystawiono go po raz pierwszy w 1922 r. w warszawskich Nowościach. Fantastyczne przygody Klary, jej brata, dziadka do orzechów i innych baśniowych bohaterów wplecione w różnorodne tańce budzą jednakowy zachwyt pod każdą szerokością geograficzną. Jest to balet pełen inwencji i barwności, w którym sceny liryczne kontrastują z tańcami pełnymi temperamentu. Zawsze i wszędzie z wielką niecierpliwością oczekiwane są sceny bitwy z udziałem napastliwych myszy i ich króla oraz z ołowianymi żołnierzykami, którymi dowodzi tytułowy bohater stający w obronie przerażonej Klary. Podobne zainteresowanie budzi zawsze walc śnieżynek i pojawienie się Cukrowej Wieszaki wyczarowującej kolejne taneczne popisy. Chyba najbardziej znanym muzycznym fragmentem tego baletu jest marsz ołowianych żołnierzy.
"Dziadek do orzechów" szczególnie często jest wystawiany i wznawiany w okresie Świąt Bożego Narodzenia oraz karnawału.
