Artykuły

"Ewelina płacze" Anny Karasińskiej z TR Warszawa, gościnnie w Teatrze Polskim w Warszawie. Pisze Stanisław Godlewski w Gazecie Wyborczej - Poznań.

Najnowszą premierą Teatru Polskiego będzie "Drugi spektakl" w reżyserii Anny Karasińskiej. Póki co, poznańscy widzowie mogli zobaczyć jej pierwszy spektakl czyli "Ewelina płacze" z TR Warszawa

Koncept przedstawienia jest genialnie prosty. Oto aktorzy legendarnego TR Warszawa, gdzie swoje najsłynniejsze spektakle zrobili Krzysztof Warlikowski i Grzegorz Jarzyna, wcielają się w statystów, którzy mają zastępować prawdziwych aktorów TR-u. I tak oto Maria Maj gra Janka, młodego chłopaka zafascynowanego rekonstrukcjami historycznymi, a tutaj ma zastępować aktorkę Marię Maj, o której nic nie wie.

Adam Woronowicz to Kasia z Legnicy, ma grać Adama Woronowicza i film "Popiełuszko. Wolność jest w nas" widziała już trzy razy. Rafał Maćkowiak wciela się w Monikę, która jest bardzo niezadowolona z faktu, że ma zastępować Rafała Maćkowiaka. Jedyną aktorką spoza TR jest debiutująca Ewelina Pankowska, która gra Ewelinę Pankowską, która ma wcielać się w Magdalenę Cielecką.

Sytuacja się robi coraz bardziej skomplikowana i prześmieszna. Wszyscy aktorzy doskonale udają niezdarność, wstydliwość i zahukanie fikcyjnych amatorów. Już scena rozpoczynająca spektakl to prawdziwy popis. Aktorzy w milczeniu, z namaszczeniem wykonują ćwiczenia fizyczne, "szukają" impulsów cielesnych do działań. Chyba każdy, kto uczestniczył w warsztatach aktorskich zna tego typu zabawy i uczucie zażenowania, gdy co ambitniejsi uczestnicy zaczynają "szukać na poważnie" i z emfazą turlają się po podłodze.

Żartów jest więcej. Oto Adam Woronowicz jako Kasia boi się, że prawdziwy Adam Woronowicz przyjdzie na przedstawienie. Widownia śmieje się do rozpuku, gdy aktorzy, przybierając maski amatorów, zaczynają opowiadać o sobie.

Ten śmiech nagle zamiera, gdy na wierzch, pod osłoną błyskotliwie napisanego tekstu, Woronowicz, Maćkowiak i Maj przekazują nam prawdę o swoich kompleksach, rozczarowaniach i zawiedzionych nadziejach. Maćkowiak jako Monika ma pretensje do Maćkowiaka, że się beznadziejnie promuje, nikt go nie zna, nie odniósł kasowego sukcesu. Maria Maj grając Janka uważa, że właściwie Maria Maj się dobrze starzeje, zresztą, jak ironicznie zauważa, kobieta w takim wieku pewnie w ogóle już nie myśli o swoim ciele, skoro i tak nie zrobiła kariery. Kasia Adama Woronowicza nie ma wcale problemu z tym, że Woronowicz łysieje i nie ma wspaniałego ciała (choć mimika wypowiadającego te słowa Woronowicza wskazuje na coś dokładnie odwrotnego). Na styku prawdziwej osoby i postaci, aktorzy potrafią ironicznie, z dystansem, a jednak przejmująco, opowiadać o samych sobie, a jednocześnie o zawodzie jaki przyszło im wykonywać.

Jedynym wyjątkiem jest Ewelina. W jej przypadku rozróżnienie na aktorkę i rolę nie jest takie oczywiste. W pewnym momencie dziewczyna zdaje sobie sprawę, że jest z innego świata. Iluzja sceny się skończyła. Ewelina, jako jedyna, zdaje sobie sprawę z tego, że nigdy nie będzie Magdaleną Cielecką, że zawsze będzie tylko Eweliną Pankowską, o nieudolnej aktorskiej ekspresji, skazaną na granie kolejnych wcieleń Ani z Zielonego Wzgórza. Dziewczyna, na przekór dowcipnej atmosferze zaczyna płakać z powodu własnej nieudolności, z powodu tego, że w przeciwieństwie do pozostałych, ona jest tylko sobą.

Ten przejmujący i niezwykle dowcipny spektakl jest piękną opowieścią o mechanizmach teatru, o graniu roli (także w życiu codziennym). Zbudowane skromnymi środkami, genialne w swej prostocie przedstawienie z mistrzowskim aktorstwem, staje się wielopoziomowym traktatem o teatrze jako instytucji, a także o życiu jako teatrze.

Mocno czekam na "Drugi spektakl" Anny Karasińskiej i trochę się boję. Po tak wspaniałym i błyskotliwym debiucie ciąży na niej ogromna presja ("Ewelina płacze", według rankingów, to jeden z najlepszych spektakli ostatniego sezonu), z którą ciężko sobie poradzić. W każdym razie, warto czekać na to, co powstanie w Poznaniu.