Koszmarny Świat
TEATR stary z Krakowa wystąpił w sali Teatru Powszechnego w Warszawie. Równocześnie Teatr Powszechny występował"- w Krakowie. Wymiana warszawsko-krakowska zapowiada się jako impreza stała, przy poparciu wydziałów kultury, ku zadowoleniu aktorów i z niewątpliwa korzyścią dla miłośników teatru.
Teatr Stary przywiózł nam swą prapremierę, "Matkę" Witkacego. Obserwujemy wyraźny renesans Witkiewicza. Raz po raz objawia się tego autora na naszych scenach w sztukach-odkryciach, w sensie praźródeł rozwojowych współczesnej dramaturgii, lub proroczych przeczuć schyłku mieszczańskiego świata.
"Matka" została napisana w 1924 r. inscenizacja krakowska dwa te aspekty wydobywa, z tym, że drugiemu przyznaje rolę naczelną: nieodwracalny koniec epoki upoważnia, do wszelkiej deformacji w formie i treści.
Takiego klucza dostarcza zresztą tekst Witkacego: "Ludzkość degrengoluje coraz bardziej... Nie chować głowy pod skrzydło, tylko spojrzeć prawdzie w oczy. Uświadomić sobie to wszystko aż do granic ostatecznych i nie tylko sobie, ale i innym..."
Do granic ostatecznych przedstawienie sięga. Sztuka jest koszmarna. Widz porażony. "Najbardziej brutalne świństwa" zostały "programowo" powiedziane. I programowo zagrane. Czy dokonano pełnej realizacji założeń autorskich? Uczyniono nawet chyba krok dalej, niż sam Witkacy. Wyraża się to w uziemieniu jego rozwichrzonych wizji, w uporządkowaniu interpretacyjnym. Inscenizatorzy przemówili z pozycji ludzi mądrzejszych o 40 lat.
Sztuka została zdecydowanie określona czasowo i społecznie. Jest to sztuka ze świata burżuazyjno-generalskiego. Siłę tego przedstawienia stanowi bardzo sugestywny nastrój. Nastrój końca, duszności, przygniatania - spopielania i zasnucia pajęczyną. Ton temu nadawała zwłaszcza scenografia.
Aktorom trzeba pogratulować wyrazistości i nośności słowa. Przy tekście Witkacego osiągniecie to niemałe. W obsadzie znalazło się wielu utalentowanych aktorów, jak: Pszoniak, Próchniewska, - Kruszewska i inni. Popisową rolę "Matki" grała Ewa Lassek.
