Warszawa. "Strach zżerać duszę" w Teatrze Powszechnym
Trwają próby do spektaklu "Strach zżerać duszę" na podstawie filmu Rainera Wernera Fassbindera, w reżyserii Agnieszki Jakimiak. Premiera spektaklu zaplanowana jest na 9 grudnia w Teatrze Powszechnym w Warszawie.
Kolejne pokazy odbędą się 10, 19, 20 i 21 grudnia. Spektakl jest realizowany w ramach projektu "Czwarta Generacja", którego kuratorkami są Agnieszka Jakimiak, Marta Keil i Iwona Nowacka. Projekt realizowany jest dzięki wsparciu Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej i Goethe-Institut w Warszawie.
partnerzy spektaklu: Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej, Goethe-Institut w Warszawie
partnerzy projektu "Czwarta Generacja": Schauspielhaus Bochum oraz Ringlokschuppen Ruhr w Mülheim.
Rainer Werner Fassbinder nakręcił film o starszej sprzątaczce z Niemiec, która zakochuje się z wzajemnością w Marokańczyku młodszym od niej o 30 lat. "Stara baba" i "arabski pies" - tak mówią o sobie główni bohaterowie. Wydaje się, że ich związek nie podoba się nikomu, wielu jednak czerpie z niego korzyści. "Strach zżerać duszę" z 1974 roku to opowieść o społeczeństwie, które boi się wszystkiego, co inne, ale ekonomiczna wola przetrwania każe mu zawłaszczać to, co obce i dopasowywać do własnych narracji.
Niektóre historie opowiada się trudniej niż inne, szczególnie we współczesnej Polsce. Nie każdą opowieść umiemy sobie wyobrazić i nie każdą możemy zrozumieć, zwłaszcza jeśli ma się rozgrywać w kraju monolitycznym pod względem narodowości i wyznania. Nie opowiemy miłosnej historii Emmi i Alego, ponieważ historia o relacji silniejszej niż społeczny terror nie jest naszą historią. W latach siedemdziesiątych film Fassbindera pozwalał zrozumieć niemiecką rzeczywistość gospodarczą, społeczną i ekonomiczną. W XXI wieku w Polsce "Strach zżerać duszę" pokazuje, dlaczego nie możemy i nie chcemy pojąć naszej rzeczywistości.
Nasza historia to historia o społeczeństwie, które panicznie boi się dostrzec, że w jego ramach nie wszyscy podlegają tym samym prawom i regułom. Nasza historia opowiada o plotkach, pomówieniach, pochopnych oskarżeniach i fałszywych wspólnotach. To opowieść o fantazmatach i wyobrażeniach władających społeczną rzeczywistością, w której - jak głosi motto filmu Fassbindera - "szczęście nie zawsze jest radosne".
Premierze spektaklu towarzyszyć będzie debata na temat lęków społecznych, które tak przenikliwie portretował R. W. Fassbinder i które dzisiaj okazują się jeszcze silniejsze.
***
"Kogo oni się boją?"
- debata po spektaklu "Strach zżerać duszę" w reż. Agnieszki Jakimiak
10 grudnia, godz. 20.00, spotkanie otwarte
Lęki, fobie i stereotypy w ostatnich latach podzieliły polskie społeczeństwo silniej niż kiedykolwiek wcześniej po 1989 roku. Coraz chętniej projektujemy je na mniej lub bardziej wyimaginowanych "obcych": uchodźców (nawet, jeśli jest ich w Polsce bardzo niewielu), imigrantów, przyjezdnych, osoby jakkolwiek wyróżniające się na tle tego, co uznajemy za normatywne. Tylko kto tę normatywność definiuje? W czyim imieniu i w czyim interesie? I czy my sami jesteśmy od takich uprzedzeń wolni? Czy nie zbyt często i gładko przychodzi nam przerzucanie odpowiedzialności na "nich", na tych, którzy nic nie rozumieją i z którymi nie chcemy mieć nic wspólnego? Kim są "oni"?
O społecznych lękach dzielących mieszkańców zarówno Polski, jak i Europy porozmawiamy z Katarzyną Tubylewicz, pisarką i tłumaczką, autorką książki "Moraliści. Jak Szwedzi uczą się na błędach i inne historie", Aliną Czyżewską, aktorką i aktywistką, Matthiasem Frensem, dyrektorem Ringlokschuppen Ruhr w Müllheim oraz Sashą Kölzowem, dramaturgiem Schauspielhaus w Bochum.
prowadzenie: Marta Keil (kuratorka i badaczka sztuk performatywnych)
Debata jest częścią projektu "Czwarta Generacja", którego kuratorkami są Agnieszka Jakimiak, Marta Keil i Iwona Nowacka. Projekt realizowany jest dzięki wsparciu Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej i Goethe-Institut w Warszawie.
