Artykuły

Łódzki Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka oraz Teatr Żydowski im. Estery Rachel i Idy Kamińskich z Warszawy wznawiają współpracę po 65 latach. Pierwszym spektaklem Teatru Żydowskiego prezentowanym na scenie w Łodzi będzie "Ida Kamińska" w wyk. Joanny Szczepkowskiej.

- Tą współpracą wracamy do korzeni, bowiem w tym samym miejscu - w budynku przy ul. Więckowskiego 15 - działał od 1947 roku Teatr Żydowski, a od 1949 roku teatr utworzony przez Kazimierza Dejmka. Oba zespoły funkcjonowały wspólnie przez kilka lat. Pod tym właśnie adresem Ida Kamińska - jedyna polska aktorka, która miała realne szanse na zdobycie Oscara - stworzyła coś, co stało się częścią historii Łodzi i częścią wielokulturowej tożsamości miasta - podkreśliła prezydent Łodzi Hanna Zdanowska na wtorkowej konferencji w Teatrze Nowym.

Zgodnie z zawartym we wtorek porozumieniem, na scenie Teatru Nowego prezentowane będą najciekawsze spektakle Teatru Żydowskiego. Pierwszym z nich będzie monodram "Ida Kamińska" w wykonaniu Joanny Szczepkowskiej wyreżyserowany przez Gołdę Tencer. Przedstawienie na podstawie sztuki "Mój teatr" Henryka Grynberga będzie miało swoją premierę 15 marca w Warszawie, natomiast 27 marca - w Międzynarodowym Dniu Teatru - pokazane zostanie w Łodzi.

Na spotkaniu z mediami dyrektorka Teatru Żydowskiego Gołda Tencer z sentymentem wspominała swoje dzieciństwo i młodość spędzone w Łodzi, a także oglądane wówczas na łódzkiej scenie przedstawienia w wykonaniu żydowskich artystów.

- Po raz pierwszy na scenie tego teatru byłam podczas uroczystości 50-lecia pracy Idy Kamińskiej; wręczałam jej kwiaty. To piękne, że możemy znowu nawiązać współpracę. Wiemy, że będziemy tu gośćmi, ale gdybyśmy mogli raz w miesiącu zagrać sztuki Teatru Żydowskiego, to byłoby dla nas wszystkich bardzo ważne. Ten teatr został zbudowany z cegiełek, zbieranych przez Żydów. W powojennej Łodzi był dla nich bardzo ważną instytucją - zaznaczyła Tencer.

Jak podał dyrektor Teatru Nowego im. Kazimierza Dejmka Krzysztof Dudek, wśród spektakli Teatru Żydowskiego, które zostaną pokazane łódzkiej publiczności znajdzie się m.in. "Dybuk" w reżyserii Mai Kleczewskiej, grany w języku polskim, jidysz i hebrajskim.

Z kolei Tencer chciałaby zaprezentować na scenie Nowego m.in. "Śmierć pięknych saren", "Malowanego ptaka", muzyczny spektakl "George & Ira Gershwin", "Ginczankę", "Wierę Gran" oraz ostatnią produkcję Teatru Żydowskiego "Golem".

Teatr Nowy w Łodzi został utworzony w 1949 r. z inicjatywy grupy młodych absolwentów łódzkiej Szkoły Filmowej pod przewodnictwem Kazimierza Dejmka. Ówczesne władze przyznały zespołowi siedzibę w budynku przy ul. Więckowskiego 15, gdzie od 1947 r. funkcjonował Teatr Żydowski kierowany przez Idę Kamińską. Oba zespoły dzieliły scenę do 1953 roku.

W 1950 r. łódzki Teatr Żydowski połączył się z Dolnośląskim Teatrem Żydowskim, tworząc Państwowy Teatr Żydowski im. Estery Rachel i Idy Kamińskich, którego siedzibą od 1955 r. była Warszawa. W 1968 r. - podczas tzw. wydarzeń marcowych - grupa aktorów Teatru wraz z Idą Kamińską opuściła Polskę.

Od 1969 r. do 2014 r. dyrektorem jedynej w Polsce sceny żydowskiej był Szymon Szurmiej; po jego śmierci stanowisko objęła Gołda Tencer. Od 2012 r. Teatr prowadzi działalność Centrum Kultury Jidysz.

W 2008 roku Teatr Nowy otrzymał imię Kazimierza Dejmka.