Gdańsk. Premiera sztuki o Ukrainie w Wybrzeżu
W niedzielę, 6 stycznia w Teatrze Wybrzeże na scenie Stara Apteka odbędzie się prapremiera sztuki Jarosława Murawskiego i Michała Buszewicza "Więzi" w reżyserii Oleny Apczel.
"Więzi" Jarosława Murawskiego i Michała Buszewicza powstały na podstawie dzienników i relacji Oleny Apczel, która jest reżyserką gdańskiego spektaklu. W pierwszej scenie przedstawienia bohaterka mówi: "Gdy próbuję wymówić tytuł tej sztuki, wychodzi mi na końcu coś między "i" a "y". Wiem, że to dwa różne słowa, ale na szczęście znaczą z grubsza to samo; co innego "przeszłość" i "przyszłość", których nie umiem odróżnić, a to jednak poważniejszy problem". Bohaterka urodzona w Donbasie na wschodniej Ukrainie opowiada o swoim kraju z innej perspektywy niż ta, z jaką na ogół opowiada się na Ukrainie. Ogląda swoją ojczyznę głównie przez pryzmat tego, co dzieje się we Lwowie i Kijowie. Mówi też o tym, jak wygląda Polska z perspektywy Ukrainy.
Przede wszystkim jednak opowiada o samej Ukrainie, kraju niezwykle zróżnicowanym, przeoranym dodatkowo przez trwający od 2014 roku konflikt wewnętrzny i zewnętrzny.
Podziały infekują społeczeństwo
Olena Apczel była świadkiem dramatycznych wydarzeń w Kijowie, Charkowie i innych miastach Ukrainy, które zapoczątkowały "rewolucję godności", a w jej następstwie wojnę hybrydową.
Była wolontariuszką na froncie, organizowała pomoc rodzinom poległych, ale przede wszystkim była świadkiem, jak wyostrzone przez Majdan podziały infekują ukraińskie społeczeństwo, przechodząc w poprzek miast, grup przyjaciół, a nawet rodzin - w tym również jej rodziny.
Kłopoty z jednomyślnością
"Przez pogmatwanie relacji w mojej rodzinie chciałam ukazać skomplikowaną sytuację społeczno-polityczną w kraju, gdzie w warunkach wojny jakikolwiek wybór często prowadzi do różnych niebezpiecznych wyrzeczeń. Z jednej strony nacjonalizm i patriotyzm są niezbędne, by konsolidować naród, z drugiej mogą one dla wielu oznaczać podążanie w stronę państwa, w którym wszyscy mówią tak samo, wierzą tak samo i myślą tak samo. A to nie jest możliwe w kraju tak wieloreligijnym, wielojęzycznym i wielonarodowym jakim jest Ukraina" - twierdzi Olena Apczel.
Konflikty uczuć
"Więzi" to spektakl o życiu jakby w kategoriach "pomiędzy": pomiędzy Ukrainą i Polską, pomiędzy narzucanymi przez różne środowiska narracjami. Ale przede wszystkim to rzecz o wyborze między potrzebą i chęcią służenia ojczyźnie a miłością do rodziny i rodzinnej ziemi. Lecz także o okolicznościach, które sprawiają, że obie te miłości mogą się wykluczać.
O reżyserce
Olena Apczel (u. 1986) - reżyserka teatralna, performerka, scenarzystka, kuratorka projektów artystycznych. Dyrektorka artystyczna Lwowskiego Akademickiego Teatru Dramatycznego im. Lesi Ukrainki. Ukończyła Wydział Sztuki Teatralnej, Filmowej oraz Telewizyjnej Państwowej Akademii Kultury w Charkowie.
Prapremiera 6 stycznia 2019 r. na scenie Stara Apteka Kolejne spektakle: 8 i 9.01
