Artykuły

"O dwóch takich, co ukradli księżyc" wg Kornela Makuszyńskiego w reż. Jerzego Jana Połońskiego w Teatrze Arlekin w Łodzi. Pisze Izabella Adamczewska w Gazecie Wyborczej - Łódź.

Z pazurem, ale wierszem. Efektowny plastycznie i muzycznie, tekstowo - nudny jak flaki z olejem. Nowy spektakl Teatru Lalek Arlekin, "O dwóch takich, co ukradli księżyc", trochę rozczarowuje. Potraktujmy go jako przystawkę na zaostrzenie apetytu przed kolejnymi tytułami, którym patronuje nowy dyrektor Wojciech Brawer.

Opowieść o zawadiackich braciach Jacku i Placku - leniach, drapichrustach i hultajach - unieśmiertelnił film w reż. Jana Batorego, w którym - jak powszechnie wiadomo - zagrali najsłynniejsi bliźniacy IV RP. Jerzy Jan Połoński, reżyser, zwierzył się przed premierą dziennikarzom, że nieustannie odpowiada na pytania, czy spektakl w Arlekinie będzie "polityczną satyrą". - Nie będzie - rozwiał wątpliwości. Jedynym ukłonem w stronę wychowanych w sofiksach rodziców jest wykorzystanie stworzonych na potrzeby animowanego psychodelicznego miniserialu kompozycji Lady Pank w nowych, całkiem udanych, aranżacjach.

W krainie leniuchów

Połoński specjalizuje się w spektaklach muzycznych (to dobrze) i kabaretowych (to nieco gorzej). Z kompletnie dla mnie niezrozumiałych powodów (bo chyba nie z lenistwa?) postanowił wykorzystać wierszowaną adaptację powieści Makuszyńskiego - słuchowisko Krystyny Wodnickiej, które w latach 70. wytłoczono na winylu. I to był błąd, bo zalatuje od niej, jeśli nie kulką na mole, to na pewno mydełkiem krawieckim i ckliwą pedagogiką a la Bełza (ach, to "serce matki", rymujące się z "dziatki"!). Na szczęście na przekór tekstowi idzie pomysłowa, minimalistyczna scenografia Mariki Wojciechowskiej, którą urozmaicają projekcje wideo (Monika Tomaszewska, Dawid Kozłowski). Odwołanie do DIY to w teatrze dziecięcym zawsze zaleta - za ramę miejsca służy drewniana obudowa, kojarząca się z piaskownicą, którą aktorzy rearanżują, dopasowując do kontekstu. Bardzo mi się podoba sposób wizualnego przemyślenia postaci. Na przykład: Osła "grają" dwie osoby. Ogonem dziarsko wywija Michał Szostak, moje aktorskie odkrycie tego spektaklu, bawiący również w roli napompowanego Zbója.

Oglądając spektakl w Arlekinie, popadałam w coraz silniejsze przekonanie, że Makuszyński spisał z "Pinokia" Collodiego. I nie chodzi nawet o "krainę leniuchów", która ma przecież swój pierwowzór w postaci archetypowej Kukanii, lecz o dobrego kobiecego ducha. Pinokia z opresji ratuje Wróżka, Jacka i Placka - pozostawiona bez skrupułów w Zapiecku Matka (zdecydowanie przez duże M; w tej roli Patrycja Czyszpak-Pawlak). Gdy znajdujący się aktualnie w opałach bracia wypowiadają niczym zaklęcie jej imię, widzom objawia się dowcipnie jej konterfekcik.

Bliźniaki z Bobofruta

Przedstawiające upiornych bliźniaków lalki wielkości człowieka animują z raperską werwą Katarzyna Pałka i Agata Butwiłowska. Wprawdzie dziewczyny wybrano pewnie po to, by imitowały chłopięcy dyszkancik, zawsze to jednak oddech w maskulinistycznym repertuarze tego sezonu (była już "Huśtawka" z chłopięcym bohaterem, planowany jest "Mikołajek"). W programie wymieniono również wykonawców lalek o twarzach jak z etykiety Bobofruta i dekoracji. To dobrze, Wojciech Brawer zapowiadał docenienie, a nawet "odrodzenie" pracowni scenograficznej.

"O dwóch takich, co ukradli księżyc" to spektakl muzyczny, przegląd różnych gatunków. "Marchewkowe pola" Łukasz Damrych przearanżował bardziej rockowo niż oryginał. Jest reggae, a nawet dziarski pop (księżyc zmienia się w kulę disco). Nad przygotowaniem wokalnym nieśpiewających na co dzień aktorów pracowała Iza Połońska, a dynamiczne układy choreograficzne ułożyła Ewelina Ciszewska. Teatr Lalek Arlekin zmienia się na korzyść. Więcej odwagi! Jeszcze "wszystko się może zdarzyć".