Skąpiec Moliera
Zapewne kibice sportowi nie wiedzą, że nazywając harpagonami najlepszych strzelców bramek używają imienia jednej z najbardziej tajemniczych i ciekawych postaci scenicznych, która ze sportem nie miała zgoła nic wspólnego. Może tylko upór i nieustępliwość łączą chorobliwego skąpca z bojowymi piłkarzami. Niewiele jest w historii teatru ról naznaczonych taką tradycją interpretacji aktorskich.
MOLIER NAPISAŁ "SKĄPCA" DLA SIEBIE I SAM ZAGRAŁ HARPAGONA na paryskiej scenie Palais Royal 9 września 1668 r. Zachowały się rysunki przedstawiające Moliera w kostiumie z tego przedstawienia - odrażający starzec z wielkim nochalem i drapieżnymi, zakrzywionymi paltami. I taki Harpagon w teatrze pozostał. Zmieniały się epoki, style, kultury i charaktery, a po scenie chodził on zawsze jakoś do tego swojego pierwowzoru podobny. Grywali tę rolę aktorzy najwybitniejsi: Dullin, Vilar, w Polsce Rychter, Rapacki, Solski. Każdy wspaniale i każdy inaczej, choć to niezwykle trudne do osiągnięcia. Tadeusz Boy-Żeleński uważał, że "Skąpiec" jest być może nawet najgenialniejszą z komedii wielkiego Francuza, ale także najmniej udaną. Genialną, bo nie ma w literaturze dramatycznej wspanialszego, bardziej wnikliwie-go i ostrego portretu jednej ludzkiej cechy, przywary, studium psychologicznego jakże pospolitej także i dzisiaj wady.
Ale z drugiej strony sztuka ta, jak żadna Inna, nie nadaje się do zabiegów uwspółcześniających - inscenizacyjnie, estetycznie. Zbyt mocno opiera się bowiem na konwencji scenicznej, na tradycyjnych typach i sytuacjach przeszczepionych przez Moliera z włoskiej komedii dell'arte trzeba więc grać tak, jak go autor napisał, a cała umiejętność polega na odnalezieniu właściwego tonu, z którym konwencja Molierowska współbrzmi. Dlatego być może tak rzadko grywa się tę sztukę w teatrze. W nowej inscenizacji telewizyjnej cala plejada znakomitych wykonawców. W roił Harpagona-Skąpca ZBIGNIEW ZAPASIEWICZ.
