Gliński: Obniżamy wypłaty. Senat: Dajcie ludziom kultury więcej czasu
Minister kultury Piotr Gliński "generalnie obniża" dotacje z Funduszu Wsparcia Kultury. Komu i o ile? Na razie nie wiadomo. Senacka komisja kultury zaapelowała z kolei, by pieniądze z Funduszu można było wydawać i rozliczyć nie do końca tego roku, a do końca marca 2021 - pisze Witold Mrozek w Gazecie Wyborczej.
Burza wokół Funduszu Wsparcia Kultury trwa już dwa tygodnie. 400 mln zł uchwalone jednogłośnie przez Sejm miało być rozdysponowane między samorządowe teatry i filharmonie, organizacje pozarządowe i prywatne firmy, głównie z branży muzycznej. Emocje wywołała jednak obecność nazwisk gwiazd popu czy disco polo – np. zespołowi Bayer Full przyznano 550 tys. zł.
Na co mają iść te miliony? Na rekompensatę utraconych przez pandemię przychodów (w porównaniu z analogicznym okresem w zeszłym roku). Obrońcy programu argumentowali, że pieniądze nie mają pójść na popularne gwiazdy, a na stojących za nimi pracowników: np. akustyków, oświetleniowców czy menedżerów.
"To nie są pieniądze na szampana i kawior" – tłumaczyła Izba Gospodarcza Menedżerów Artystów Polskich. A eksperci z zespołu przy Instytucie Teatralnym zaapelowali o jak najszybsze wypłaty: "Od dalszych losów Funduszu Wsparcia Kultury zależy dzisiaj przyszłość tysięcy podmiotów gospodarczych" – napisali w oświadczeniu. Dodali, że niektóre instytucje artystyczne (np. teatry publiczne) – w których aktorzy zarabiają nieraz poniżej średniej krajowej – nie mają pieniędzy na grudniowe wypłaty dla pracowników.
Wszyscy beneficjenci programu będą musieli rozliczyć wydatki, przedstawiając dokumenty potwierdzające, że pieniądze poszły na działalność kulturalną. Ludzie z branży kulturalnej obawiają się, że koniec grudnia to zbyt krótki termin, by sensownie rozdysponować pieniądze – zwłaszcza gdy minister Gliński zdecydował się wstrzymać wypłaty, a to oznacza, że przelewy przyjdą z dodatkowym opóźnieniem.
Senatorowie z komisji kultury zaapelowali, by przedłużyć okres rozliczenia pieniędzy do końca marca. – Trzy miesiące to wystarczający okres, żeby uporać się rozmyślnie ze wszystkimi rozdziałami pieniędzy, zarówno płacowych dla pracowników etatowych danej instytucji, jak również wyprodukować co najmniej jedną premierę – stwierdziła przewodnicząca komisji kultury, senator Barbara Borys-Damięcka (KO).
Drugi Fundusz za rok? A może bon?
O przedłużenie terminu apelowali m.in. obecni na posiedzeniu komisji dyrektor gdańskiego Teatru Wybrzeże Adam Orzechowski i dyrektor Opery Krakowskiej Bogusław Nowak.
Orzechowski mówił, że największy problem z Funduszem z jego perspektywy polega na tym, by w obecnych warunkach (teatry są zamknięte) te pieniądze szybko wydać i rozliczyć.
Bogusław Nowak dodał też, że podobny fundusz będzie też kulturze potrzebny w 2021 roku. Upomniał się również o rzemieślników teatralnych – stolarzy, krawców czy szewców – których w jego opinii obecne programy pomocowe nie dostrzegają. – Nie tylko artyści, nie tylko aktorzy, chórzyści, muzycy, tancerze czy śpiewacy, ale rzemieślnicy to także prawdziwi artyści, którym też trzeba pomóc – mówił Nowak.
Dyrektor Nowak stwierdził też, że aby pomóc kulturze wyjść z popandemicznego kryzysu, warto byłoby wprowadzić bon kulturalny – na podobieństwo bonu wakacyjnego.
Gliński: Generalnie obniżamy
We wtorek na pytania senatorów z komisji kultury odpowiadała wiceminister Wanda Zwinogrodzka. Poinformowała, że pierwsze umowy umożliwiające wypłaty z Funduszu będą podpisywane z wnioskodawcami jeszcze w tym tygodniu.
Resort kultury wydał z kolei w środę enigmatyczny komunikat w sprawie wysokości dofinansowań. Czytamy w nim, że "biorąc pod uwagę różnorodne argumenty, które padały podczas dyskusji wokół FWK – generalnie kwoty przydzielonych refundacji zostały obniżone. Dodatkowo, weryfikacja merytoryczna w niektórych przypadkach być może potwierdzi brak zasadności części przedstawionych przez wnioskodawcę kosztów. W takich sytuacjach kwoty dotacji mogą także ulec pomniejszeniu".
Komu i jak konkretnie obniżono dotację, czy dotyczy to także instytucji publicznych, które ze względu na kształt programu dostały pierwotnie mniej pieniędzy niż prywatne – na razie nie wiadomo.
Zapytaliśmy o to Ministerstwo Kultury. Czekamy na odpowiedź.
