Pułapki farsy
Teatr Powszechny sięga po jedną z najbardziej błyskotliwych, a zarazem najtrudniejszych fars – Czego nie widać Michaela Frayna
Recenzenci wyrażają się o tym gatunku z dystansem, lekceważąco. Ale zwykła publiczność reaguje żywiołowo. Aktorzy dobrze wiedzą, że farsa to wyzwanie. Każda sytuacja musi być przygotowana z matematyczną precyzją, żeby potem sprawiała wrażenie przypadkowej, lekkiej, zabawnej. Nie ma mowy o jakiejkolwiek niedbałości — jeśli ktoś zapomni zamknąć drzwi, ktoś inny nie będzie mógł ich otworzyć. Jeżeli zostanie pominięta choć jedna kwestia, scena traci sens.
Czego nie widać to farsa wyjątkowa. Farsa, która kpi z samej siebie. Opowiada o teatrze, w którym grana jest farsa Co widać. W pierwszym akcie jesteśmy świadkami próby generalnej sztuki Co widać, w akcie drugim oglądamy to przedstawienie od kulis, w trzecim ten sam spektakl jest grany po raz ostatni.
Sztuka Michaela Frayna to sprawdzony hit. Wystawiony przeszło dziesięć lat temu w Teatrze Współczesnym w reżyserii Macieja Englerta, z udziałem m.in. Marty Lipińskiej. Bronisława Pawlika, Krzysztofa Kowalewskiego i debiutującej wówczas Ewy Gawryluk, odniósł ogromny sukces. „… Najlepsze w guście i rzemieślniczym wykonaniu farsowe przedstawienie, jakie widziałem na polskich scenach” – pisał w 1992 roku na łamach „Teatru” Andrzej Wanat. Czy Czego nie widać stanie się też przebojem Teatru Powszechnego? Premiera dziś wieczorem.
Krystyna Janda:
– W farsie gram pierwszy raz i to jedno z najtrudniejszych zadań aktorskich, jakie dostałam w życiu. Zupełnie nie wiem, jak to grać, a raczej wiem, ale się wstydzę i nie umiem. Z psychologicznym, nawet najtrudniejszym „kawałkiem” radzę sobie w stosunku do tego, co tu stanęło przede mną, bez problemów. A mówiąc serio — farsa to znajomość stereotypów i zabawa nimi, umiejętność przewidywania reakcji publiczności, sprawność zawodowa, poczucie humoru, bezbłędne ucho na partnerów i rytm całości, wyrazistość, ale przede wszystkim… dobry gust, bo tu zejść na manowce tego cudownego gatunku teatralnego nietrudno.
