Białystok. Nowy zarząd województwa za Piłsudskim
Nowy zarząd województwa podlaskiego nie jest zainteresowany przewróceniem Aleksandra Węgierki jako patrona teatru dramatycznego w Białymstoku - poinformował marszałek Podlasia, Dariusz Piontkowski. Teatr nosi obecnie imię Józefa Piłsudskiego (na zdjęciu).
Jak powiedział Piontkowski, zarząd nie będzie wnosił pod obrady sejmiku tej kwestii, i jest "za kontynuacją" działań podjętych przez Jarosława Schabieńskiego, który przez trzy miesiące pełnił obowiązki władz samorządowych województwa podlaskiego, bo sejmik uległ rozwiązaniu.
To właśnie Schabieński jednoosobowo podjął decyzję o zmianie patrona teatru. Pytany o sprawę teatru przez dziennikarzy, Piontkowski powiedział, że "nie jest to najważniejsza sprawa w województwie".
Dodał jedynie, że jeżeli teatr będzie musiał z tytułu zmiany nazwy ponieść jakieś koszty, to władze wojewódzkie znajdą na to pieniądze, ale zmieniać decyzji Schabieńskiego nie zamierzają.
Przeciwko zmianie nazwy protestują tymczasem m.in. aktorzy białostockiego teatru, który jest placówką samorządową. Prowadzą zbiórkę podpisów pod petycją w tej sprawie, a jeszcze przed wyborami do sejmiku (odbyły się 20 maja) zapowiedzieli, że do nowych radnych zwrócą się o przywrócenie dawnej nazwy.
Dotąd zebrali 6 tys. podpisów, głosy poparcia ich akcji nadchodzą też drogą elektroniczną.
Nazwa została zmieniona na wniosek Związku Piłsudczyków, który uznał, że imię Węgierki nadano teatrowi w czasach "sowieckiego zniewolenia Polski" (1948 rok), zarzucając jednocześnie Węgierce, że służył Sowietom. Padały zarzuty agenturalne, ale dowodów wprost na to nie przedstawiano.
Aleksander Węgierko urodził się w 1893 roku, jako aktor debiutował w 1912 w Wilnie. Potem występował na scenach warszawskich. Opuścił Warszawę po wybuchu wojny i udał się do Grodna, które wówczas było ważnym miejscem dla kultury teatralnej. Potem znalazł się w Białymstoku. Tam w latach 1940-41 kierował placówką działającą pod okupacją sowiecką. Opinie historyków na jego temat są podzielone.
Gmach teatru - zbudowany w 1938 roku - miał być hołdem wobec Piłsudskiego, dlatego Piłsudczycy uważali, że jego imię powinien nosić. Schabieński zmieniając patrona argumentował, że w ten sposób "przywraca ciągłość historyczną", choć zastrzegał, że nie ma nic przeciwko Węgierce.
Protestującym, w tym aktorom teatru, nie podoba się nie tylko sama zmiana, ale i sposób jej przeprowadzenia. Stało się to bez konsultacji i uprzedzenia w czasie, gdy województwem rządziła jedna osoba w imieniu organów samorządowych.
Aktorzy uważają, że teatr nie powinien zmieniać patronów w zależności od czasów czy trendów politycznych i podkreślają, że odebranie teatrowi dotychczasowego patrona to "niemal przekreślenie jego 60-letniej historii".
Mimo świadomości, że Węgierko to postać kontrowersyjna uważają, że zasługi Węgierki dla teatru w Białymstoku są duże: stworzył pierwszy zespół, wystawiał polskich klasyków podczas okupacji.
