Gdańsk. Stosunki polsko-niemieckie w Wybrzeżu
Miły mieszczański dom. Na stole odświętna zastawa i drogie wino. Na wieszaku galowy mundur. I oczywiście prezent. Dostanie go Rudolf, gdy wróci po pracy do domu. Następnie zdejmie z wieszaka mundur SS. Być może karze jeszcze ogolić głowę kalekiej siostrze i ubierze ją w obozowy drelich. Chwilę później zasiądzie do uroczystej kolacji. Czekał na to cały rok.
7 października. Dzień urodzin Himmlera. Tak rozpoczyna się sztuka Przed odejściem w stan spoczynku Thomasa Bernharda. Spektakl reżyseruje Grzegorz Wiśniewski w teatrze Wybrzeże. Premiera odbędzie się, oczywiście, 7 października.
Temat wzbudza gorące emocje. Zwłaszcza w świetle wystąpień Eriki Steinbach ze Związku Wypędzonych czy Rudiego Pawelki z Pruskiego Powiernictwa w kwestii powojennych roszczeń.
- Czy to prowokacja? Czy budzi pan upiory przeszłości? - spytaliśmy reżysera.
- W ostatnim czasie wiele się pisze i mówi na temat stosunków polsko-niemieckich. Warto się więc zastanowić, jak te stosunki wyglądają. Kto jest ofiarą, kto katem? Ale nie będzie to głównym tematem spektaklu. Dlaczego powinniśmy wystawiać tę sztukę? Ponieważ trzeba postawić pytanie, czy koszmar II wojny światowej może się powtórzyć. I czy przypadkiem się nie powtarza? Myślę tu o ostatnich wydarzeniach np. w Biesłanie, Jugosławii, Afganistanie czy Izraelu. Najciekawsze dla mnie jest to, że Bernhard nie umieszcza akcji w gabinetach polityków, ale w zwyczajnym mieszczańskim domu. To nie będzie przedstawienie neutralne. Tekst dotyka II wojny światowej, a jak wiadomo, jest to temat bolesny dla obu stron.
Postacie z dramatu scenograf Maciej Chojnacki zamknął w symbolicznej metalowej konserwie. Dlaczego? Nie możemy zdradzić wszystkich sekretów. Grają: Dorota Kolak [na zdjęciu], Milena Lisiecka, Ryszard Jasiński.
