Artykuły

Wystawę "Nasi Nauczyciele" otwarto w poniedziałek w Instytucie Teatralnym w Warszawie. Ekspozycja jest poświęcona nieżyjącym już trzem postaciom polskiego teatru - teatrologom i pedagogom: Zbigniewowi Raszewskiemu, Bohdanowi Korzeniewskiemu i Stanisławowi Marczak-Oborskiemu.

Autorzy wystawy - kurator Magdalena Kulesza, współpracująca z nią Monika Jarzyna i Krzysztof Kelm, który przygotował opracowanie plastyczne - pokazują bohaterów ekspozycji zarówno przy pracy, jak i w życiu prywatnym - wśród rodziny i przyjaciół, realizujących pasje nie tylko teatralne.

Na wystawie prezentowane są głównie fotografie, większość w kolorze sepii, ale także publikacje trzech bohaterów wystawy. Fotografie i obiekty wykorzystane na wystawie pochodzą głównie z archiwów rodzinnych.

Dyrektor Instytutu Teatralnego Maciej Nowak podkreślił podczas poniedziałkowego wernisażu, że wystawa w Instytucie to próba spłacenia długu. - Chcemy nią choć w części spłacić niespłacalny dług wobec naszych nauczycieli, wobec ludzi, którzy nas wprowadzili do teatru, którzy nas nauczyli kochać teatr, szanować go i badać - mówił Nowak.

Jak dodał - Zbigniew Raszewski, Bohdan Korzeniewski i Stanisław Marczak-Oborski jako nauczyciele wpłynęli na kilka pokoleń swoich uczniów.

Na otwarciu wystawy obecna była m.in. wdowa po Bohdanie Korzeniewskim - prof. Anna Kuligowska-Korzeniewska, która zaznaczyła, że bohaterowie ekspozycji także dla niej byli mistrzami.

- Kiedy zaczęłam w połowie lat 70. przyjeżdżać do Warszawy, to pierwsze lekcje historii teatru dawał mi prof. Zbigniew Raszewski (...); korzystałam też ze słynnych ćwiczeń reżyserskich Bohdana Korzeniewskiego; Stanisława Marczaka-Oborskiego poznałam w Instytucie Sztuki. Te trzy osobowości (...) wyznaczały mi drogę, po której teraz próbuję stąpać" - mówiła.

Ze strony Stanisława Marczaka-Oborskiego zebranych na wystawie witał jego siostrzeniec - prof. Paweł Wieczorkiewicz. Obecna była także rodzina prof. Zbigniewa Raszewskiego.

Historyk teatru Zbigniew Raszewski (1925-1992) pochodził z Poznania. Był prof. zwyczajnym i długoletnim wiceprzewodniczącym Rady Naukowej Instytutu Sztuki PAN, redaktorem naczelnym "Pamiętnika Teatralnego", profesorem PWST w Warszawie. Napisał wiele prac poświęconych historii i teorii teatru m.in. "Staroświecczyzna i postęp czasu", "Bogusławski", "Krótka historia teatru polskiego", "Pamiętnik gapia". Był jednym z największych uczonych w najnowszej historii kultury polskiej.

- Zbigniew Raszewski położył dla polskiej nauki o teatrze zasługi zupełnie wyjątkowe. Ugruntował mianowicie w Polsce historię teatru jako naukę w całym tego słowa znaczeniu, czyli jako samodzielną, świadomą swych zadań i swoich odrębności badawczych dyscyplinę naukową - napisał po śmierci swojego wieloletniego współpracownika prof. Bohdan Korzeniewski - kolejny bohater wystawy w Instytucie.

Bohdan Korzeniewski (1905-1992) - reżyser, krytyk i historyk teatru, tłumacz, pisarz i pedagog; od 1934 roku wykładał historię teatru w PIST, co kontynuował na tajnych kompletach w czasie okupacji hitlerowskiej. Od 1946 roku był profesorem PWST, wieloletnim dziekanem Wydziału Reżyserii. Łączył tę pracę z funkcjami dyrektora i kierownika artystycznego wielu teatrów, m.in. Narodowego i Polskiego w Warszawie. W latach 1948-1980 wyreżyserował, dokonał inscenizacji, adaptacji lub opracowań 67 sztuk teatralnych. W roku 1956 razem z Andrzejem Bohdziewiczem wyreżyserował pierwszą powojenną ekranizację "Zemsty" Aleksandra Fredry. Od roku 1956 był współredaktorem (ze Zbigniewem Raszewskim) "Pamiętnika Teatralnego". W latach 1955-1970 pełnił funkcję prezesa Polskiego Ośrodka Międzynarodowego Instytutu Teatralnego, a od 1970 roku - prezesa honorowego.

Stanisław Marczak-Oborski (1921 -1987) to polski poeta, teatrolog, dziennikarz, tłumacz. Podczas okupacji działał w podziemnym ruchu kulturalnym, był kierownikiem tajnych teatrzyków studenckich w Warszawie, od stycznia 1944 r. redaktorem konspiracyjnego miesięcznika literackiego "Droga". W latach 1959-1964 był kierownikiem Teatru Telewizji (popularnym z wygłaszania na antenie na żywo wstępów do spektakli). Od 1956 roku był związany z Instytutem Sztuki PAN. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotym Krzyżem Zasługi. Autor licznych publikacji, w tym poetyckich; opracował m.in. "Iskier przewodnik teatralny" (1964).

Wystawę w Instytucie Teatralnym będzie można oglądać do kwietnia 2008 roku.

Na zdjęciu: 50 rocznica śmierci Stanisława Wyspiańskiego. Prof. Zbigniew Raszewski w czapce do "Bolesława Śmiałego" projektu Stanisława Wyspiańskiego, 28 listopada 1957 r.