Artykuły

- Mariusz Treliński jest tak drogi, że nas na niego nie stać, ale kto wie? Ne pewno pierwszym reżyserem, którego chciałbym zaprosić jest Grzegorz Jarzyna. Bardzo utalentowany reżyser z Warszawy - mówi MAREK WEISS-GRZESIŃSKI, nowy dyrektor Opery Bałtyckiej w Gdańsku.

Rosnąca popularność nowoczesnych, odważnych realizacji operowych pokazuje, że nowe podejście do tego gatunku to zadanie niecierpiące zwłoki. Mamy prawo przypuszczać, że nowy dyrektor Opery Bałtyckiej wprowadzi je w życie szybciej, niż sądzimy.

Charyzmatyczna osobowość oraz ogromne artystyczne ambicje. Marek Weiss-Grzesiński z impetem wkroczył na gdańską scenę. Wizja teatru, jaką przedstawił podczas wtorkowej konferencji w Operze Bałtyckiej, jednych przyprawi o palpitacje serca, innych wprowadzi w euforię.

Radykalne zmiany, jakie zaproponował nowy dyrektor oraz jego zastępca, José Maria Florncio Júnior, dotkną polityki kadrowej, artystycznej i repertuarowej teatru. Na potrzeby poszczególnych realizacji do zespołu operowego dobierani będą artyści z zewnątrz. - To nie będzie wyłącznie zespół etatowy - podkreśla Weiss-Grzesiński. - Nowy budżet opery wykorzystamy na przyciągniecie najlepszych artystów z zewnątrz, bowiem o operze nie można myśleć lokalnie.

Pierwsze zmiany kadrowe dotknęły zespołu baletu. Skompletowaną już 30-osobową grupę tancerzy, czeka rok wytężonej pracy, bowiem zdaniem dyrekcji, obecny poziom reprezentowany przez zespół, z artystycznego punktu widzenia, jest nie do przyjęcia. - Musimy zacząć od zera - przyznaje nowy dyrektor. - Balet wymaga rewolucji, a do tego potrzebujemy nowych, pięknych ludzi.

Rewolucyjne zmiany dotkną także repertuaru teatru. Już teraz widzowie mogą zapoznać się z nowym repertuarem, ułożonym do lipca tego roku włącznie. To, co zwraca uwagę, to wyraźnie ograniczona ilość miesięcznych przedstawień oraz przewaga spektakli wyreżyserowanych przez nowego dyrektora oraz jego żonę, Izadorę Weiss. Oprócz znanych trójmiejskiej publiczność spektakli: Rigoletto, Faust, Madama Butterfly, cztery nowe premiery, dwa spektakle baletowe, "4&4" i "Eurazja" wyreżyseruje Izadora Weiss, zaś dwie opery: "Don Giovanni" i "Salome" Marek Weiss-Grzesiński.

- Pierwsze opery są moje, ponieważ muszę zbudować teatr po swojemu - tłumaczy dyrektor. - Dopiero, gdy stworzymy własną twarz, możemy myśleć o wpuszczeniu na scenę innych reżyserów.

To jednak nie nastąpi nie wcześniej niż za rok. Do tego czasu ilość granych spektakli zostanie zredukowana do minimum. - Ich liczba nie jest w tym przypadku najważniejsza. Nie możemy grać wszystkiego, od Sasa do lasa, a odgrzewanie starych kotletów mnie nie interesuje - przyznaje Weiss-Grzesiński.

Trójmiejskiej widowni przyjdzie się pożegnać z często granymi na gdańskiej scenie operetkami. - Uważam, że nastąpił koniec tego gatunku w Polsce. Nie wierzę w operetkę - wyznaje. - Nie lubię jej, i nie będę jej robił.

Nie mniej odważne są inne plany dyrektora, czyli organizacja Festiwalu Wagnerowskiego oraz współpraca w ramach Unii Oper Bałtyckich. Nowy dyrektor przyznał, że odbył już rozmowę z Elżbietą Penderecką w sprawie festiwalu. Podkreślił, że chciałby, aby jego pierwsza odsłona, zaplanowana na 2009 rok, miała zdecydowanie europejski charakter. Z kolei założeniem Unii Oper Bałtyckich będzie realizacją dużych współprodukcji w oparciu o fundusze europejskie. Do projektu zapraszane będą zespoły operowe min. ze Szwecji, Litwy, Łotwy i Rosji.

Plany zakładają także budowę nowego budynku opery. - Obecny gmach wytrzyma nie dłużej niż do 2015 roku - twierdzi dyrektor. - W 2016 powinniśmy otworzyć nową, piękną operę gdzieś nad morzem.

***

Rozmowa z Markiem Weiss-Grzesińskim [na zdjęciu]:

Nie obawia się Pan, że trudno będzie Panu pogodzić prowadzenie opery z aktywnością artystyczną?

- To jest taki rodzaj pracy, że trzeba to lubić i poświęcić się temu całkowicie. Ja to lubię, więc nie widzę problemu.

Nie miał Pan ochoty urozmaicić repertuaru opery realizacjami innych reżyserów?

- Nie. To ja jestem urozmaiceniem. Poza tym, robię to w konkretnym celu. Muszę zbudować pewien kanon wartości, nowy język i nowe tempo pracy. To wymaga czasu. Nie można robić opery w sposób, który tak bardzo różni się od języka współczesności. Trzeba sięgnąć po inną metaforę i inny sposób interpretacji. To jest jednak niemożliwe bez zbudowania narzędzi, które zmuszą ludzi do ciężkiej, wytężonej pracy. Gdy przygotuję artystów do nowych kryteriów, wtedy pomyślę o zaproszeniu do współpracy innych reżyserów.

Które operowe nazwiska ceni Pan najbardziej?

- Jest kilku kolegów, którzy poważnie traktują pracę operową. Na pewno Mariusz Treliński, Laco Adamik, Maciej Prus, Michał Znaniecki.

A kogo pierwszego chciałby Pan zaprosić do współpracy?

- Mariusz Treliński jest tak drogi, że nas na niego nie stać, ale kto wie? Ne pewno pierwszym reżyserem, którego chciałbym zaprosić jest Grzegorz Jarzyna. Bardzo utalentowany reżyser z Warszawy.