Warszawa. "Kwatera Bożych Pomyleńców" w Teatrze TV
Historia czterech przedwojennych inteligentów próbujących godnie przeżyć Powstanie Warszawskie to temat nowego spektaklu Teatru Telewizji Polskiej "Kwatera Bożych Pomyleńców" w reżyserii Jerzego Zalewskiego.
W piątek w Warszawie odbył się pierwszy przedpremierowy pokaz spektaklu, który powstał na podstawie powieści Władysława Zambrzyckiego pod tym samym tytułem. W TVP zostanie wyemitowany 6 kwietnia. W spektaklu wystąpili Jerzy Trela (w roli pana Wincentego), Jan Peszek (w roli Quadratusa), Daniel Olbrychski (w roli Tatara) oraz Jerzy Radziwiłowicz (w roli Afrykandera).
- Ta historia to jest trochę nasz "Klub Pickwicka", czy "Dekameron" - powiedział PAP reżyser spektaklu Jerzy Zalewski.
Spektakl, którego akcja dzieje się w czasie Powstania Warszawskiego, opowiada o czterech starszych panach, którzy regularnie spotykają się ze sobą i dyskutują na tematy niezwiązane z tragedią dziejącą się w stolicy. Jako niezdolni do udziału w powstańczych walkach, starają się przetrwać wojenną zawieruchę i zachować optymizm. W tym celu każdy z bohaterów zobowiązał się do przestrzegania "zakazu poruszania tematów przygnębiających".
Jak napisał autor powieści Władysław Zambrzycki, "ci stateczni panowie spędzają sierpień i wrzesień 1944 roku w pokoju przy wypożyczalni książek. Gawędzą, toczą spory, doznają wzruszeń, usiłują te wzruszenia zataić i broniąc się przed otępieniem, często żartują".
Jak powiedział jeden z bohaterów sztuki - Tatar, w którego wcielił się Daniel Olbrychski, ich rozmowy będą dotyczyć jedynie "rzeczy ciekawych, różne sekreta w sobie zawierających, tudzież "informacyj" o przypadkach dziwnych, niezrozumiałych, z trudem pod zmysły podpadających".
- Bohaterowie spektaklu mają zawody inteligenckie i są w różnym wieku, ale wieku niewojennym. Rozmawiając o kulturze, sztuce czy religii, rozgrywają własną bitwę. Myślenie, błyskotliwość, dowcip to jest ich oręż - tłumaczył reżyser spektaklu.
Widz spektaklu Zalewskiego usłyszy m.in. rozmowy dotyczące problemów filozoficznych, gry w szachy, wybitnych dzieł sztuki, architektury, dysput teologicznych, ale także rozmowy o wykwintnych potrawach, m.in. wyśmienitych serach francuskich czy o beztroskiej naturze Włochów, którzy mimo tego zbudowali wspaniałą Florencję.
- Warto się przyjrzeć jak wyglądała dawna polska inteligencja, której już nie ma. Warto ich pokazać, że byli, że odeszli. (...) Mam jednak nadzieję, że coś jednak zostało z ich kultury, co podkreśla ostatnia scena - mówił Zalewski.
W rozmowie z PAP wydawca powieści Przemysław Cieślak z wydawnictwa Antykwariat Książek podkreślił, że "spektakl Jerzego Zalewskiego powstał na podstawie książki, która po raz pierwszy ukazuje się w pełnym, nieocenzurowanym wydaniu". Wcześniejsze okrojone wydania ukazały się w 1959, 1967 i 1985 r.
Władysław Zambrzycki był polskim pisarzem i dziennikarzem. Urodził się 14 listopada 1891 r. w Radomiu, studiował w Belgii, w okresie międzywojennym pracował m.in. jako sprawozdawca sądowy. Największą popularność zyskał jako autor powieści "Nasza Pani Radosna" (1931), która opisuje przygody bohaterów przeniesionych w cudowny sposób do Pompei. Zmarł 28 kwietnia 1962 r. w Warszawie.
