Po śladach Komedy
"Komeda - Sextet. Etiudy baletowe w teatrze tańca" w choreogr. Ewy Wycichowskiej w Polskim Teatrze Tańca w Poznaniu. Pisze Marta Kaźmierska w Gazecie Wyborczej - Poznań.
W spektaklu "Komeda - Sextet. Etiudy baletowe w teatrze tańca" grają pośrednio: śledzik w occie, kolorowe landrynki w słoju i oranżada z bąbelkami. Ewa Wycichowska pyta, co w nas zostało z barwnych lat 60. Gdzie się podziały tamte prywatki, niezapomniane?
Na sobotnią premierę najnowszego spektaklu Polskiego Teatru Tańca, dedykowaną Krzysztofowi Komedzie w czterdziestą rocznicę śmierci, niektórzy goście na prośbę organizatorów przebrali się w stroje z epoki. Tu mignęły czarne okulary, tam barwna chustka na głowie, koński ogon, smolista kreska nad okiem. W nowym gmachu Muzeum Narodowego, gdzie wystąpili tancerze PTT, trunki i łakocie serwowała zza baru stylowa bufetowa, w czarnym fartuszku z białymi wykończeniami. A Ewa Wycichowska przywitała gości w ciemnej peruce i rozkloszowanej spódnicy, podkreślającej talię osy.
Gra kolorem i zabawa historycznym detalem nie skończyły się wcale, gdy rozpoczął się spektakl. Kostium, a przede wszystkim muzyka okazały się tu wręcz dominantą, osią spajającą całość choreografii w jeden temat rozpisany na kilku tancerzy. Tancerzy wcielających się - także wizualnie - w role nut ze znanych utworów.
Bohaterem był Komeda. Gdyby nie jego słynna "Kołysanka" z filmu "Dziecko Rosemary", nie byłoby znaku zapytania na brzuchu jednej z tancerek. Nie byłoby ruchowego poszukiwania na nowo w tej muzyce-klasyce, wymyślonej dawno temu przez kompozytora z Poznania.
Podobnie jak pisząca te słowa, nikt z tańczących w zespole Wycichowskiej nie pamięta czasów, gdy powstawały dźwiękowe motywy spektaklu "Etiudy baletowe" czy utwory do filmu "Jutro premiera". Może dlatego, a może zupełnie niezależnie od tego, wykonawcy sprawiali na mnie chwilami wrażenie "przebranych", wyjętych z gabloty i odzianych w staromodne sukienki.
Zabrakło chyba pomostów międzypokoleniowych. Syfon tańczący epizod w ramionach jednego z artystów jest jeszcze elementem rozpoznawalnym, choć archaicznym, dla współczesnego licealisty. Ale już tekturowe tablice w rękach uśmiechniętych pań i panów, zachęcających publiczność do głosowania, dzisiejszym dwudziestolatkom nie mogą nie skojarzyć się w pierwszej kolejności z "Tańcem z gwiazdami".
W finale sobotniej premiery na scenę wyszła Krystyna Mazurówna. Telewizyjna gwiazda lat 60. już wtedy prowokowała fryzurą, strojem, odważnymi ruchowymi układami. Ludzie rozmawiali o niej ponoć nawet w tramwajach. Trudno się dziwić: zjawisko tańca współczesnego było chyba wówczas równie świeże i zaskakujące, jak fenomen "innego świata" z odbiornika.
W 1967 r. Mazurówna stworzyła choreografię do "Etiud baletowych", skomponowanych przez Komedę pięć lat wcześniej. W 1968 r. artystka wyjechała na Zachód i zamieszkała w Paryżu.
W finale spektaklu Wycichowskiej Mazurówna przewróciła się, próbując odegrać choreograficzne figury z tancerzami, a potem z jednym z widzów. Ale, paradoksalnie, można się było doszukać w tej (przypadkowej?) scence współczesnego myślenia o ciele - nośniku prawdziwych emocji, a także słabości tańczącego. - Patrzcie, jaka ze mnie niezdara! - zdawała się krzyczeć Mazurówna, podnosząc się z muzealnej podłogi i najwyraźniej znakomicie się przy tym bawiąc.
I może właśnie ta radość z łamania tematów tabu to najcenniejsze, co nam zostało po barwnych latach 60.?
