Igraszki z diabłem
Jan Drda (1915-1970), klasyk literatury czechosłowackiej, debiutował w 1940 roku powieścią "Miasteczko na dłoni", która przyniosła mu rozgłos i przełażona została na wiele obcych języków. Jest on również autorem "Wody życia" (powieść 1941 rok), "Milczącej barykady" (zbiór opowiadań z 1946 rok) oraz "Igraszek z diabłem", komedii napisanej tuż po wojnie, szczerze ludowej, bardzo popularnej i z chęcią grywanej także przez nasze teatry (jej polska prapremiera to słynna Schillerowska inscenizacja z roku 1948).
"Igraszki z diabłem" są baśnią sceniczną, ożywiającą świat ludowej wyobraźni przesyconej poetyckim dowcipem i wdziękiem. Żywotność i siła tej sztuki płynie z nierozerwalnego związku twórców czechosłowackich z ludem, jego prostotą i optymistyczną filozofią. Jest to filozofia humanistyczna, która w ludowej mądrości tego kraju jest tak bardzo wyrazista. W sztuce Drdy widać to dobitnie: poczucie wartości i sprawiedliwości mają tu ludzie nie pozbawieni wad, nieidealni i przez to tym bardziej sympatyczni, tacy jak Kasia i Marcin. Mądrość i chytrość w tej sztuce wykazują zarówno diabli jak aniołowie, ale są oni jednak zbyt schematyczni. Naprawdę pełnymi ludźmi są tylko Kasia i Marcin, przedstawiciele ludu, a więc ci, którzy stoją mocno na ziemi.
Tę właśnie apoteozę zwycięstwa prostych ludzi nad złymi mocami przeniósł na ekran telewizyjny Tadeusz Lis, dobrze nam znany z wielu interesujących inscenizacji.
